SBS Karen - အဲးစ်ဘံအဲးစ် ကညီ

SBS Audio
  • 0.0 (0)
  • DAILY NEWS
  • UPDATED DAILY

Independent news and stories from SBS Audio, connecting you to life in Australia and Karen-speaking Australians. - တၢ်လၢအလီၢ်အိၣ်လၢနကဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤခဲလၢာ် ဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်မူဖဲကီၢ်အီစ-တ့လယါအပူၤ- တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်၊ တၢ်သံကွၢ်သံဒိးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လၢအဘၣ်ဃးဒီး နၦၤတ၀ၢ သ့ၣ်တဖၣ်။

  1. 1H AGO

    What is forced marriage and what support is available in Australia? - တၢ်ဖျီဆူၣ်တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်ဒီး ဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤ တၢ်ဆီၣ်

    A forced marriage occurs when one or both individuals do not consent freely, often due to threats, coercion, deception, or if they are under 16 or those with mental incapacities. No matter how long you've been living here, it's vital to know: You have the right to choose who you marry.  In this episode, we'll explore the difference between arranged and forced marriage and where you can turn for help if you or someone you know is affected.  - တၢ်ဖျီန့ၢ်ဆူၣ်တၢ်န့ၣ်, ပှၤလၢအပၣ်ဃုာ်တဂၤ မ့တမ့ၢ် ခံဂၤဒဲးန့ၣ် အတအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့ လၢတၢ်သးလီၤပလိာ်ဃုာ်အဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. — တၢ်ဖျီန့ၢ်ဆူၣ်တၢ်န့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ဒ်သိး တၢ်မၤပျံၤမၤဖုး, တၢ်မၤန့ၢ်ဆူၣ်, တၢ်လီန့ၢ်, မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အသးနံၣ်အိၣ် ၁၆နံၣ် ဆူအဖီလာ် လၢအသးတၢ်ဆိကမိၣ်တထီၣ်ဘးဒ်ဘၣ်, ဒ်သိးအံၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နအိၣ်ဖဲအံၤယံၤထဲလဲၣ်လံလဲၣ်န့ၣ်အတွးတအိၣ်ဘၣ်, တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်လၢကဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤ: လၢနအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢနကဃုထၢ ပှၤလၢနအဲၣ်ဒိးဖျီသးဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. တနံၤအံၤန့ၣ် ပကဃုသ့ၣ်ညါဘၣ်ဃး တၢ်ဒိးတ့ဒိးဖျီလၢ တၢ်သုးကျဲၤပာ်အီၤဒီး တၢ်ဒိးတ့ဒိးဖျီလၢ တၢ်မၤန့ၢ်ဆူၣ်အီၤ အဘၢၣ်စၢၤ လီၤဆီလိာ်အသးဒ်လဲၣ်ဒီး နၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤတဂၤလၢ်လၢ်လၢနသ့ၣ်ညါအီၤ လၢအဘၣ်သဂၢၢ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် နကဃုမၤန့ၢ်တၢ်မၤစၢၤဖဲလဲၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.

    17 min

  2. 2D AGO

    အီစထြ့လယါပိာ်မုၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်မူဘၣ်ယံၤထီၣ်နာ်သက့တမ့ၢ်တၢ်ကစီၣ်အမုာ်ခဲလၢာ်ဘၣ်

    အီစထြ့လယါဆူၣ်ချ့ဒီးတၢ်အိၣ်မုာ်ဆိးပၢၤကရူၢ် (Australian Institute of Health and Welfare) ထုးထီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဂီၤဒိပာ်ဖျါလၢ အဘၣ်ဃးပှၤပိာ်မုၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဖဲအတၢ်အိၣ်မူဒီတစိၤညါအပူၤန့ၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ် ၂၅နံၣ်အတီၢ်ပူၤ ပှၤပိာ်မုၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ဆါခဲစၢၣ်အနီၣ်ဂံၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လီၤစှၤကွံာ် နာ်သက့, သးစၢ်ပိာ်မုၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်အါလၢ အဆဲးတူၢ်ဘၣ် လဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်သးသဟီၣ်လီၤထုးဒီး နီၣ်သးဆူၣ်ချ့တၢ်အိၣ်သးအဂုၤအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

    15 min

  3. 2D AGO

    တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢတၢ်သူလီတဲစိဖဲတၢ်လုၢ်ထံလီၢ်အပူၤန့ၣ်ဒုးအါထီၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢတၢ်အ့ၣ်က

    တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါလၢ ကီၢ်အမဲရကၤတခါ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်သူလီတဲစိ ဖဲတၢ်လုၢ်ထံလီၢ်, တၢ်ဟးလီၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်အ့ၣ်ဆါလီၢ် အပူၤန့ၣ် အတၢ်ဘၣ်ဘျးအိၣ်ဒီး တၢ်ဒုးအါထီၣ် တၢ်အိၣ်သးလၢ ကကဲထီၣ်တၢ်အ့ၣ်ကီၢ်လီၤ န့ၣ်လီၤ. အဃိန့ၣ်မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအကွၢ်ကီလီတဲစိစိာ်စုဒီယုၢ်, အိၣ်ဖဲတၢ်ဟးလီၢ်အပူၤယံၤန့ၢ်ဒ်လၢနကြၢးဆ့ၣ်နီၤအိၣ်အီၤန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးသ့ဒိၣ်န့ၢ်လၢ တၢ်ကဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

    8 min

  4. 3D AGO

    Is Australian tap water safe to drink?  - အီစထြ့လယါထံလၢ ထံပီၤနိးန့ၣ် တၢ်ပူၤဖျဲးအိၣ်လၢတၢ်ကအိအီၤအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ?

    Access to safe drinking water is essential, and Australia’s often harsh environment means that our drinking water supplies are especially precious. With differences in the availability and quality of drinking water across the country, how do we know if it’s safe to drink? In this episode we get water experts to answer this question and more.   - တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ထံအိလၢအပှဲၤဒီးတၢ်ပူၤဖျဲးန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်လိၣ်ဘၣ်နီၣ်နီၣ်တခါ, ဒီး အီစထြ့လယါကီၢ် ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်လၢအဆူၣ်အကိၤအံၤ အါစုအါဘျီ ဒုးကဲထီၣ်ဝဲပထံအိသ့ၣ်တဖၣ် အလုၢ်အပှ့ၤဒိၣ်လီၤဆီန့ၣ်လီၤ. ပထံအိန့ၣ် ဘၣ်တၢ်အိၣ်ခိးကွၢ်ကတဲာ်ကတိၤအီၤမူးမူးနီၣ်နီၣ် လၢအမ့ၢ်တၢ်မၤလီၤတံၢ် လၢအကထီၣ်ဘးဒ်သိးဆူၣ်ချ့ဒီးတၢ်ပူၤဖျဲးအပတီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, သကုၤအီစထြ့လယါကီၢ်ဒီဘ့ၣ်အပူၤ တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ထံအိဒီး ထံအိအကံၢ်အစီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် လီၤဆီလိာ်သးအါမး, ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ထံအံၤဟဲန့ၢ်အဂံၢ်ထံးတၢ်လီၢ်, ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ထံကျိၤပီၤဘိသ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်အိၣ်သးဒီး တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲကတဲၤကတီၤ တၢ်ပာ်ထံအတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲသ့ၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.

    12 min

  5. SEP 10

    ကဆှၢဖျိးကွံာ်ပှၤမၤကမၣ်သဲစးတၢ်ဘျၢအဂီၢ် ပဒိၣ်ဒီးနီးရူ တၢ်သးလီၤပလိာ် တၢ်ဟံးစုကွၢ်မဲာ်အီၤပ

    ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ် မၤန့ၢ်ဝဲ တၢ်သးလီၤပလိာ် ဆဲးလီၤစုမုၢ်ကျၢၢ်ဒီး နီးရူ (Nauru) လၢအလီၤလၢဝဲဒၣ် ဒီလၣ်အကကွဲၢ် ၄ဝဝ ဒီးစံးဝဲဒၣ် တၢ်အံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဒါလီၤန့ၢ်ကျဲလၢ တၢ်ဆှၢဖျိးကွံာ် ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ NZYQ ကရူၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါလီၤတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး ပှၤဂဲၤလိာ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်, ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်ပီၢ်ရီသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးပၣ်တံၣ် Greens အတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးန့ၣ်လီၤ. ပှၤပဲၤဖးနီၤဖးတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်စံးဝဲဒၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်လီၤမၤကၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်မၤပျံၤမၤဖုးဝဲဒၣ် ဂံၢ်ခီၣ်ထံး သဲးစး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်သ့ၣ်တဖၣ် အကျိၤအကျဲ လၢအတကွီၣ်လဲၢ်မးန့ၣ်လီၤ.

    10 min

  6. SEP 8

    ရှၢရှါတၢ်ကစီၣ်ကမၣ်: ဟဲကျဲဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ဒ်လဲၣ်?

    လၢယူၤကရ့ဒီး ရှၢရှါအဘၢၣ်စၢၤတၢ်တဲသကိး တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အဂီၢ် Donbas ဟီၣ်ကဝီၤ ဟဲကဲထီၣ်ဝဲတၢ်တဲၤဖးအကျိၤတဘိန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ပၢတခါလၢအဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤဒ်သိး ယူၤကရ့ ဂံၢ်သဟီၣ် လီမ့ၣ်သန့, ဒီး မ့ၢ်တၢ်တခါလၢ ရှၢရှါကီၢ်ခိၣ် Vladimir Putinသးလီအီၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်စံးဝဲဒၣ် တၢ်လီၢ်အံၤန့ၣ် အိၣ်ဆီလီၤအသးဒ်သိး တၢ်မၤတၢ်အၢတၢ်သီအလီၢ် လၢရှၢရှါတၢ်ရၤလီၤသနူအဂီၢ်အဃိ ဖူတ့ၣ် တအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ရှူအီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

    8 min

  7. SEP 7

    အီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤမတဂၤကျိအိၣ်လဲၣ်ဒီးအိၣ်ပှဲၤခိၣ်လဲၣ်?

    တၢ်ခးသံပၢၤကီၢ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါခံဂၤဖဲဝံးထိရံယါကီၢ်စဲၣ် ခိခိၣ်ဝ့ၢ်ဖိ Porepunkah အပူၤန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်သံကွၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢအဘၣ်ဃးဒီး အီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤ တၢ်ဟ့ၣ်ခွဲးတၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်စိာ်ကျိလံာ်ပျဲဒီး တၢ်ကဲကျိကစၢ်အဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢ Port Arthur တၢ်ခးသံတၢ်ဂီၢ်မုၢ်ဂီၢ်ပၤကဲထီၣ်ဖဲထဲးစမ့နံယါ ဘူးထီၣ်အနံၣ်သၢဆံဝံၤအလီၢ်ခံ, ပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်စံးဝဲဒၣ်လၢ ခဲကနံၣ်အံၤ ကျိတၢ်စိာ်အီၤလၢအဖိးသဲစးတၢ်ဘျၢဒီးသြီနုာ်စရီနီၣ်ဂံၢ်မူးမူးနီၣ်ဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤန့ၣ် ဟဲအိၣ်အါထီၣ်ဝဲဒၣ် ၂၅မျးကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးဘၣ်ဃး တၢ်ဟ့ၣ်ခွဲးတၢ်ဖီၣ်ကျိအတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ပှၤဂဲၤလိာ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ် မ့ၢ်လၢ ပသဲစးတၢ်ဘျၢလၢကျိအဂ့ၢ်အံၤ လီၤစၢ်ကွံာ်ဝဲကွ့ၢ်ကွ့ၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ အီစထြ့လယါကီၢ် ကျိအသဲစးတၢ်ဘျၢသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကကွၢ်သကိးအီၤန့ၣ်လီၤ.

    11 min

  8. SEP 5

    ပှၤအဲၣ်ကလုာ်ဒွဲသနူဒုးနဲၣ်ဖျါတၢ်ထီဒါဝံၤအလီၢ်ခံ ပဒိၣ်ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်တၢ်ကဟံးအရ့ဒီးစုထွဲသနူအ

    ပှၤဂဲၤလိာ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးသ့ၣ်တဖၣ် ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်ကလုာ်ဒွဲသနူဒီး တၢ်ပာ်တၢ်အဒူၣ်အဆၢ တၢ်ကွၢ်တလီၤတၢ် လၢတၢ်ပာ်ဖျါအီၤဖဲ နွံကတၢၢ် တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ထီဒါ တၢ်ဟဲနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဖဲထံကီၢ်ပူၤ န့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢတၢ်မၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်တခီတၢၤပှၤကလုာ်ဂၤ—neo-Nazi ဂီၢ်မုၢ်ဂီၢ်ပၤပာ်ဖျါထီၣ်အသးဝံၤအလီၢ်ခံ, Greens ပၣ်တံၣ် ဃ့ထီၣ်ဝဲပဒိၣ်လၢ အကဟံးဂ့ၢ်ဝီ တၢ်ထံၣ်တခီတၢၤ စုထွဲသနူအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤန့ၣ်လီၤ.

    7 min
See All (552)

About

Independent news and stories from SBS Audio, connecting you to life in Australia and Karen-speaking Australians. - တၢ်လၢအလီၢ်အိၣ်လၢနကဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤခဲလၢာ် ဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်မူဖဲကီၢ်အီစ-တ့လယါအပူၤ- တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်၊ တၢ်သံကွၢ်သံဒိးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လၢအဘၣ်ဃးဒီး နၦၤတ၀ၢ သ့ၣ်တဖၣ်။

Information

More From SBS Audio