Aflevering 3: Drang of dwang in de jeugdhulp

Natuurlijk wil je gedwongen zorg bij jeugdigen zoveel mogelijk voorkomen. Soms kan het niet anders, maar ook dan moet het zo kort mogelijk en in de minst ingrijpende vorm. Maar dan nog is het lastig om te bepalen wanneer gedwongen zorg echt nodig is. Wanneer is het bijvoorbeeld pedagogisch en wanneer vrijheidsbeperkend? En wat nou als dwang niet meer werkt, wat doe je dan? En wat vindt de inspectie hier dan weer van? Genoeg dilemma’s te bespreken.

In de derde aflevering van de podcastserie Dwang en Dilemma’s van de inspectie een gesprek over de dilemma’s in de zorg bij jeugdigen die vallen onder de Wet Zorg en Dwang (Wzd) en de Wet Verplichte GGZ (Wvggz). Wat is bijvoorbeeld het verschil tussen de Wzd (voor jongeren met een verstandelijke beperking) en de Wvggz (voor kinderen of jeugdigen met psychiatrische problemen)?

Het is ingewikkeld om deze wetten in de jeugdhulp toe te passen, zorgverleners worstelen daarmee. Dat ziet de inspectie ook. Een voorwaarde van het toepassen van gedwongen zorg, is dat er sprake moet zijn van ernstig nadeel voor de jongere. Maar is dat er wel altijd? Of beperk je daarmee onterecht de vrijheid van een jongere? En hoeveel risico mag je lopen in je keuzes voor wel of niet gedwongen zorg? Zowel zorgverleners als inspectie zien dat de huidige personeelstekorten het niet makkelijker maken.

Nathalie Koopman gaat in deze aflevering in gesprek met drie gasten:

• Cor van Liere, klinisch psycholoog en manager behandelzaken Intensief behandelcentrum Jeugd bij Karakter. Karakter is een organisatie voor kinder- en jeugdpsychiatrie in het oosten en zuidoosten van het land. Verplichte zorg, ook wel onvrijwillige zorg genoemd, wordt verleend door Karakter vanuit de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg, de Wvggz.

• Sonja Joosten, GZ psycholoog en wzd functionaris bij Pluryn. Pluryn is een grote zorgorganisatie vooral in Midden Nederland die hulp biedt aan jongeren en volwassenen met complexe problematiek. Vaak zijn dat meerdere zorgvragen ineen. Bijvoorbeeld een verstandelijke beperking en gedragsproblemen. Gedwongen zorg wordt toegepast op basis van de Wzd, de wet zorg en dwang.

• Lisa Luijten, senior inspecteur bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd met aandachtsgebied gedwongen zorg Jeugd.

In deze aflevering ook een gesprek tussen een gedragsdeskundige en een cliënt, want hoe bespreek je gedwongen zorg met iemand met een verstandelijke beperking?