DWIN Ruben C. Boot

Prof. Gert Jan Kramer is sinds 2016 hoogleraar Duurzame Energievoorziening aan het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling aan de Universiteit Utrecht. Hier kijkt hij naar de energietransitie als een technisch en socio-technisch fenomeen. Zo onderzoekt hij niet enkel de rol van koolstof in het toekomstig energiesysteem, maar ook de transformatie van de Nederlandse industrie en onze maatschappij om een duurzame toekomst mogelijk te maken. Eerder werkte Gert Jan van 1988 tot 2016 bij het Amsterdamse technologiecentrum van Shell (STCA), waar hij vanaf 2010 Manager Energy Futures werd om te focussen op alternatieve energy assessment voor Shell. Waar hij eerst bij het STCA focuste op de katalyse van olieconversieprocessen en gasprocestechnologie, richtte hij zich toen op alternatieve brandstoffen zoals waterstof. Maar wat heeft Gert Jan uiteindelijk naar de Universiteit Utrecht gebracht? En hoe ziet hij de energietransitie en de bijbehorende rol van bedrijven zoals Shell voor zich?

Prof. Bert Poolman is hoogleraar biochemie aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en pionier in de synthetische celbiologie: het nabootsen van een levende cel in het lab vanuit basismoleculen en synthetische structuren. Bert’s expertise ligt hierbij in de membraantransport en hoe micro-organismen aan energie komen. Zo onderzoekt hij hoe moleculen via het membraan een cel inkomen, en wat de minimale systemen zijn die een cel nodig heeft om te overleven. Maar hoe vang je de complexiteit van levende cellen in een minimale, synthetische structuur?  

Prof. Richard van de Sanden is directeur van het Eindhoven Institute for Renewable Energy Systems (EIRES) en groepsleider binnen het Dutch Institute for Fundamental Energy Research (DIFFER) waar hij directeur was van 2011 tot 2020. Met zijn groep onderzoekt hij o.a. de directe en indirecte omzetting van hernieuwbare energie naar synthetische brandstoffen. Gedreven door de verbinding tussen het fundamentele onderzoek en de praktische toepassing is hij lid van meerdere adviesraden bij verschillende instituten en comités. Hier speelt hij een belangrijke rol in de nationale en Europese transitie naar duurzame vormen van energie. Maar waar dienen we volgens Richard onze focus te leggen als het gaat om deze energiebronnen en hun bijdrage aan een beter klimaat?

Prof. Gerlinde de Deyn is hoogleraar Bodemecologie aan de WUR (Wageningen University & Research). Hier onderzoekt ze de relatie tussen planteigenschappen, bodem biodiversiteit en bodemfunctionering. Haar ultieme doel is om afgaand op planteigenschappen te kunnen voorspellen hoe de kringloop aan voedingsstoffen bijgestuurd dient te worden om voedingsrijkere gewassen te produceren, broeikasgas emissie uit de bodem te reduceren en de opbouw van ongedierte en ziektes te onderdrukken. Maar hoe maak je dat doel tot werkelijkheid?  

Prof. Ignas Snellen is hoogleraar Observationele Astrofysica aan de Universiteit Leiden waar hij onderzoek doet naar planeten die om andere sterren draaien dan onze zon. Met nieuwe, zelf-ontwikkelde technieken bestudeert hij de aanwezigheid en atmosfeer van deze zogeheten exoplaneten aan de hand van subtiele veranderingen in het spectrum van door sterren uitgezonden licht. Hiervoor ontving Ignas afgelopen jaar de NWO Spinozapremie, de grootste wetenschappelijke onderscheiding die je in Nederland kan ontvangen. In deze aflevering vertelt Ignas wat hij en zijn groep reeds allemaal hebben weten te ontdekken in het heelal, hoe je dit aanpakt, en wat de toekomstdoelen zijn!

Naast haar werk bij het UMCG is Marie-José sinds april 2022 voorzitter van het landelijke bestuur van De Jonge Akademie, wat een onafhankelijke maar aan de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) gelieerde organisatie is. De Jonge Akademie is een dynamisch platform van onderzoekers uit verschillende vakgebieden met een gefocuste kijk op wetenschap en het beleid daarvan. Samen organiseren ze inspirerende activiteiten voor allerlei doelgroepen op het gebied van interdisciplinariteit, wetenschapsbeleid en de maatschappij. Maar wat houdt het in om hier naast je eigen onderzoekswerk voorzitter van te mogen zijn?