De Groninger Vrouwengalerij: een ode aan Grunneger vraauwen De Verhalen van Groningen

Het leven en de dood van de pacifistische rebel Anda Kerkhoven (1919-1945) zitten vol tegenstellingen. Het geheel kan worden getypeerd als een tragisch sprookje. De mooie en exotische Anda koesterde een diepe aversie jegens geweld, bond de strijd aan met allerhande wreedheden maar kwam zelf op gewelddadige wijze aan haar einde.

Tussen 1587 en 1597 werden er op de Geezelberg in Wedde maar liefst 20 ‘heksen’ verbrand. Na een monsterlijke waterproef en een proces vol bloederige martelingen bekenden deze ‘heksen’ dat zij een pact met de duivel hadden gesloten. Bij één zo’n proces wordt de 80-jarige weduwe Alke Engels beschuldigd van het vergiftigen van een appel. Ook de jongere Hemcke Aldricks wordt hierbij betrokken. De heksenvervolgingen maakten de drost van Westerwolde een rijk man.

Ze streed voor haar overtuigingen en niemand kon haar stoppen. Uitgeefster Annette Versluys-Poelman (1853-1914) zette zich hartstochtelijk in voor vrouwenbelangen en mengde zich in verschillende maatschappelijke debatten. Zelfs haar begrafenis werd een demonstratie voor het vrouwenkiesrecht.

Van boerendochter in Usquert tot operazangeres in Milaan: Engeline Westerhuis (1891-1984) was het allemaal. Ze werd toegelaten tot het conservatorium in Amsterdam en ging later zelf zanglessen geven. Onder de artiestennaam Angela Cona werd ze in Italië een beroemde sopraan. Uiteindelijk verhuisde de glamoureuze Westerhuis terug naar Groningen, waar ze weer op een boerderij ging wonen.

Haar bruidsschat stelde maar weinig meer voor. Beetke van Rasquert (1480-1554) nam het heft in eigen handen nadat haar man, de schatrijke jonker Wigbold van Ewsum, in 1528 was overleden. Ze wist als weduwe en ‘vrouwe van Nienoord’ het familiebezit flink uit te breiden en groeide uit tot de machtigste vrouw van de Groninger Ommelanden.

Betsy Bakker-Nort (1874 – 1946) vond dat het recht van de vrouw niet enkel het aanrecht betrof. Ze heeft zich als juriste en politica haar hele leven gestreden voor de handelsbekwaamheid van de gehuwde vrouw en maakte zich hard voor het vrouwenkiesrecht.