Narodowe Centrum Nauki Narodowe Centrum Nauki

W tym odcinku podcastu rozmawiamy o budżecie NCN, wynagrodzeniach dla naukowców realizujących projekty finansowane przez Centrum i o mobilności naukowej. Gośćmi odcinka są prof. Joanna Golińska-Pilarek, członkini Rady NCN, prof. Zbigniew Błocki, dyrektor Centrum i prof. Michał Tomza, laureat grantów NCN i naszej nagrody w 2020 roku, laureat Starting Grant ERC, ekspert w konkursach kilku agencji zagranicznych.

15 marca Rada NCN wprowadziła ⁠pierwsze zmiany w konkursach⁠, spowodowane niewystarczającym poziomem finansowania Centrum. Łączna liczba projektów NCN kierowanych oraz wniosków złożonych do oceny w NCN przez daną osobę wynosić może maksymalnie dwa (trzy, jeśli co najmniej jeden z projektów lub wniosków dotyczy konkursu międzynarodowego).

Uczestnicy podcastu rozmawiają o sytuacji budżetowej NCN i dalszych działaniach, które mogą powstrzymać spadek wskaźnika sukcesu w konkursach agencji. – Kolejnym rozwiązaniem, które być może wprowadzimy i być może stanie się to jeszcze w tym roku, będzie ograniczenie możliwości składania wniosku do jednego na rok, raz na cztery edycje. To jest to rozwiązanie, które może spowodować najwyższy wzrost wskaźnika sukcesu – mówi prof. Joanna Golińska-Pilarek. 

Goście Anny Korzekwy-Józefowicz zwracają też uwagę, że środki na naukę powinny być lepiej rozdzielane. – Jest drastyczna proporcja budżetu Narodowego Centrum Nauki i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, a efekty – powiedzmy – wątpliwe. Być może dyskusja na najwyższych szczeblach władzy powinna dotyczyć tych proporcji. Bez inwestycji w badania podstawowe nie będzie tych badań aplikacyjnych, a luka pomiędzy tymi dwiema agencjami w finansowaniu jest zbyt duża – mówi członkini Rady NCN. 

– Były już dyrektor NCBR chwalił się, że ponad 70 miliardów złotych wydał na innowacje, a efekty są takie, że w rankingach innowacyjności tylko ciągle spadamy. (…) Doszliśmy do sytuacji, w której zamiast biznes ma finansować naukę, to nauka finansuje biznes. To mi się wydaje zupełnie postawione na głowie – dodaje prof. Zbigniew Błocki.

Druga część rozmowy dotyczy wynagrodzeń dodatkowych i etatowych dla kierowników projektów finansowanych przez NCN. Przedstawiciele agencji wyjaśniają m.in. z czego wynikają różnice w wysokości wynagrodzeń w poszczególnych konkursach Centrum.

Ostatnia część jest o mobilności naukowej. – Mobilność powinna być traktowana trochę jako specyfika zawodu. Osoby decydujące się na karierę naukowca powinny założyć, że mobilność pewnie w jakimś zakresie musi wystąpić (...). Wiele innych zawodów ma specyfiki, o których wiemy, decydując się na nie. Natomiast oczywiście trzeba mieć na uwadze, żeby jak najbardziej starać się wspierać osoby, które mają jakiś problem z mobilnością na różnym etapie budowania swojego życia rodzinnego – mówi prof. Michał Tomza.

Rocznie do Narodowego Centrum Nauki wpływa 10-12 tysięcy wniosków o grant. Od kilkunastu do dwudziestu kilku procent najlepszych projektów otrzymuje finansowanie.

W drugim odcinku podcastu NCN rozmawiamy o ocenie wniosków w naszym Centrum. Gośćmi tego nagrania są dr inż. Ewelina Szymańska-Skolimowska i dr inż. Tomasz Szumełda, koordynatorzy dyscyplin NCN i prof. Jacek Młynarski, ekspert w konkursach agencji.

Koordynatorzy są odpowiedzialni za organizację i przeprowadzenie konkursów NCN. Zaproszony ekspert wiele razy uczestniczył w ocenie wniosków o finansowanie badań.

W trakcie rozmowy goście Anny Korzekwy-Józefowicz podpowiadali, na co zwrócić uwagę przy przygotowaniu wniosków o grant składanych do Narodowego Centrum Nauki i wyjaśniali – krok po kroku – jak przebiega proces ich oceny. Na koniec zostali poproszeni przez prowadzącą nagranie o odniesienie się do takich zagadnień, jak m.in. rozbieżności w recenzjach wniosków i udział zagranicznych ekspertów w ocenie projektów składanych do NCN.

Tematem pierwszego odcinka jest "Raport o funkcjonowaniu kobiet i mężczyzn w nauce", opracowany przez Narodowe Centrum Nauki w 2022 roku.

Joanna Golińska-Pilarek, Monika Kaczmarek, Jacek Kuźnicki, Justyna Olko, Joanna Wolszczak-Derlacz i Teresa Zielińska z Rady NCN obecnej i poprzedniej kadencji rozmawiają o wyrównywaniu szans kobiet i mężczyzn oraz mechanizmach zwiększania uczestnictwa kobiet w nauce i procesach decyzyjnych. 

Rozmowę prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz.

Z treścią "Raportu" można zapoznać się na stronie: https://ncn.gov.pl/aktualnosci/2022-02-16-raport-sondaz-NCN