នាទីសុខភាពនិងអនាម័យ

RFI ខេមរភាសា / RFI Khmer

សុខភាព​ជា​បញ្ហា​ចម្បង​របស់​មនុស្ស​គ្រប់​រូប ! ដើម្បី​​ចូល​រួម​​ចំណែក​​លើក​​កម្ពស់​​សុខភាព​សាធារណៈ នៅ​​រៀង​រាល់​​​ថ្ងៃ​​ពុធ អស់​លោក​អ្នកនាង​នឹង​បាន​ស្តាប់ សេចក្តី​អត្ថាធិប្បាយ និង​បទសម្ភាសន៍​របស់ អៀង សុខម៉ិញ ជាមួយ​​នឹង​​គ្រូពេទ្យ​​ឯកទេស ស្តី​ពី​​ប្រធានបទ​​ផ្សេងៗ​ទាក់ទង​​នឹង​​សុខភាព មានជាអាទិ៍​ការការពារ ការព្យាបាល។

  1. 3 GG FA

    ទទួលទានអាហារ​ពេលល្ងាច កាន់​តែ​ឆាប់​កាន់​តែ​ល្អ​សម្រាប់​សុខភាព

    ជម្រើស​ម្ហូបអាហារមានសារៈ​​សំខាន់ណាស់​សម្រាប់​សុខភាព។ ពេលម៉ោង​ទទួល​ទានអាហារ​​ក៏​សំខាន់ដែរ។  តើអ្នកដឹង​ទេ ថា​ម៉ោង​ទទួល​ទានអាហារ​ អាច​ជះឥទ្ធិពល​អាក្រក់​ដល់​សុខភាព? អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ផ្តល់​សេចក្តី​បំភ្លឺ​ថា​ហេតុ​អ្វី​​ត្រូវ​ឆាប់​ទទួល​ទាន​អាហារល្ងាច។ មនុស្ស​ភាគ​ច្រើន​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​ខ្លាំងណាស់​នៅពេល​ហូបចុក​ម្តងៗ។ មិនហ៊ាន​ហូប​នេះ តម​អាហារ​នោះ​ ឬ​សុខចិត្ត​អត់​ផង​ក៏​មាន ដើម្បី​រក្សា​រាង និង​ក្នុងបំណង​ថែ​រក្សា​សុខភាពឱ្យ​បាន​ល្អ​។ ការ​ហូប​ចុក​ពិត​ជា​សំខាន់​មែនហើយ ប៉ុន្តែពេលម៉ោង​ទទួល​ទានអាហារ​ក៏​សំខាន់​ខ្លាំង​ដែរ ជា​ពិសេស​អាហារ​ពេល​ល្ងាច​តែម្តង។ លោក​អ្នកប្រាកដ​ជា​ធ្លាប់ឮ​​សេចក្តីណែនាំ​របស់​គ្រូពេទ្យ កុំ​ឱ្យ​ទទួលទានអាហារ​ច្រើន​នៅ​ល្ងាច និង​ ឆាប់​ទទួល​ទានអាហារ​ពេល​ល្ងាច ហើយ​មែន​ទេ? ហេតុ​អ្វី​ត្រូវ​ឆាប់​ទទួល​ទាន​អាហារ​ពេល​ល្ងាច? គុណប្រយោជន៍​មួយ​ក្នុង​ចំណោមគុណប្រយោជន៍​ជាច្រើន​នៃ​ការឆាប់ទទួល​ទាន​អាហារ​ល្ងាច​ គឺ​ជួយ​សម្រួល​ដំណេក នៅ​ពេល​យប់។ នៅ​ពេល​បរិភោគអាហារ​ពេល​ល្ងាច យប់​ខ្លាំងពេក អ្នក​នឹង​រុញ​ពន្យឺត​ពេល​ម៉ោង​ចូល​សំរាន្ត​ និង​រារាំង​យន្តការ​រំលាយ​អាហារ។ នៅពេល​ក្រពះ​កំពុង​កិន​រំលាយ​អាហារ  ខ្លួន​ប្រាណ​នឹង​ឡើង​កម្តៅ។ ការ​ឡើង​កម្តៅសីតុណ្ហភាព​ ជា​កត្តា​មួយ​នាំ​ឱ្យ​​រំខានដល់​​ដំណើរ​ងោយងុយ​។ ដើម្បី​មាន​អារម្មណ៍​ងុយ​គេង និង​អាច​សំរាន្ត​លក់​ស្រួល​ សីតុណ្ហភាព​ខ្លួន​ប្រាណ​ត្រូវ​ចុះ​ត្រជាក់​ជាង​ពេល​ធម្មតា​បន្តិច។ ម្យ៉ាង​ទៀត ប្រសិន​បើ​អ្នក​មាន​បញ្ហា​ក្រពះ ឧស្សាហ៍​ភើ ច្រាល​ឡើងជាតិ​​អាស៊ីត​ផង នោះ​អ្នក​ត្រូវ​តែ​ទទួល​ទានអាហារ​ល្ងាច​ឱ្យ​បាន​យ៉ាង​ហោច​បីម៉ោង​មុន​ចូល​សំរាន្ត​​ទើប​ល្អ។ ការ​ទទួល​ទានអាហារ​ល្ងាច​ច្រើន​ពេក បូក​ផ្សំ​នឹង​អាហារ​​​សម្បូរ​ទៅ​ដោយ​ជាតិ​ខ្លាញ់​ច្រើនទៀត នោះ​ក្រពះច្បាស់​ជា​​ត្រូវ​ពេល​វេលា​ច្រើន​សម្រាប់​រំលាយ។ គ្រោះ​​ហានិភ័យ​កើត​រោគ​ច្រាល​ទឹក​អាស៊ីត នឹង​កើន​ឡើង ព្រោះ​ការ​ទំរេត​ខ្លួន​ដេក ក្រោយ​បាយហើយភ្លាម ជា​ពិសេស​បើ​ដេក​ផ្អៀង​ទៅ​ខាង​ស្តាំ ប្រៀប​ដូច​ជា​ផ្កាប់​ក្រពះ​ចាក់​អាហារ​ឱ្យ​ចេញ​មក​វិញ។ អ៊ីចឹង​ហើយ​បាន​ជា​មាន​​អាការៈ​ឡើង​ច្រាល​អាស៊ីត និង​រលាក​ក្រពះ។ ជាងនេះ​ទៅ​ទៀត បើ​តាមអ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ ការ​ឆាប់​ទទួល​ទាន​អាហារ​ពេលល្ងាច អាច​ជា​ឱកាស​អត់​អាហារ​បាន​យូរ​ម៉ោង​ គ្រប់​គ្រាន់ល្អ​សម្រាប់​សុខភាព។ ការ​អត់​អាហារ យ៉ាង​ហោច​១២ម៉ោង​ជាប់​គ្នា ឬ​ច្រើន​ជាង​នេះ អាច​ជះ​ឥទ្ធិពល​វិជ្ជមាន ដល់​ប្រព័ន្ធ​មេតាបូលិក ជាពិសេស​មេតាបូលិក​ខាង​ចាត់​ចែង​ជាតិ​ស្ករ និង​សម្ពាធឈាម។ អត់​អាហារ​រយៈ​ពេល​វែង​​​ជា​អន្ទាក់​ចង​ភ្ជាប់​នាំ​ទៅ​រក​ការ​ជួយ​បញ្ចុះ​ហានិភ័យ​នៃគ្រោះ​ថ្នាក់​សរសៃ​ឈាម​ខួរក្បាល។ ទម្លាប់​ល្អ​នេះ​អាច​ជួយ​កាត់បន្ថយ​គ្រោះ​កើត​ជំងឺ​សរសៃឈាម​បេះ​ដូង​ទៀត។ បើ​តាម​ការ​សិក្សា​ថ្មី ដឹកនាំ​ដោយ​វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ​វេជ្ជសាស្ត្រ​បារាំង អ្នក​ដែល​បរិភោគអាហារ​ល្ងាច​នៅ​ក្រោយ​ម៉ោង​៩យប់ មាន​ហានិភ័យ​កើត​ជំងឺ​សរសៃឈាម​បេះ​ដូង ២៨%​លើស​អ្នក​ដែល​ទទួល​ទាន​អាហារ​ល្ងាច​នៅមុន​ម៉ោង​៨ល្ងាច។ ភាព​ខុស​គ្នា​មាន​កាន់​តែ​ច្បាស់​ខ្លាំង​សម្រាប់​ស្ត្រីភេទ។​ ឆាប់បាយល្ងាច​ ទំនង​អាច​ចូលរួម​ចំណែក​ជួយ​គ្រប់គ្រងទម្ងន់​មិន​ឱ្យឡើង​គីឡូ​បាន​​ទៀត​ផង។ តើ​ត្រូវ​ទទួល​ទានអាហារ​ល្ងាច​នៅ​ម៉ោង​ប៉ុន្មាន ដែល​ល្អ​បំផុតនោះ ? សរីរាង្គកាយ​មនុស្ស​ធ្វើ​សកម្មភាព​បំប្លែង​អាហារ​មិន​ដូច​គ្នាទេ រវាង​អាហារ​ពេល​ព្រឹក ពេល​ថ្ងៃ និង​ពេល​ល្ងាច។ មាន​ន័យ​ថា​ អាហារ​មួយ​ចានក្នុង​បរិមាណ​និង​គុណភាព​​ដូច​គ្នា តែ​ទទួល​ទានខុស​ពេលម៉ោង​​គ្នា​ ​ជា​បាយ​ថ្ងៃ​​ត្រង់​និង​បាយ​​ល្ងាច​ នឹង​​ជះឥទ្ធិពល​ទៅ​លើ​​សុខភាព​ខុស​គ្នា​ស្រលះ ជា​ពិសេសការ​បំប្លែង​​ជាតិ​ស្ករ​។ សកម្មភាព​ធ្វើ​មេតាបូលិក​របស់​សរីរាង្គកាយ​ មាន​សក្តិសិទ្ធភាព​ ធ្លាក់​ចុះ​​ទៅ​តាមពេលវេលា​។ ​ឧទាហរណ៍ ការចាត់ចែងបំប្លែង​អត្រាជាតិ​ស្ករ​ក្នុង​ឈាម បាន​ល្អ ប្រកប​ដោយប្រសិទ្ធភាព​​ខ្លាំងនៅ​ពេល​ព្រឹក ​ជាង​នៅ​ពេល​ល្ងាច និងជាង​នៅ​ពេលយប់ ដែល​​អរមូន​មេឡាតូនីន ចាប់​ផ្តើម​ចេញ​សាយភាព ពោល​គឺ​យើង​ចាប់​ផ្តើមងងុយគេង។ គ្មានការ​បំប្លែង គ្មានសកម្មភាព​មេតាបូលិក​ត្រឹម​ត្រូវ​ ខ្លាញ់​នឹង​កកស្តុកក្នុង​ពោះ។ នេះ​បើ​តាម​ការសិក្សា​ដដែល​ដោយ​សង្កត់​ធ្ងន់

    9 min

  2. 16 LUG

    ហេតុ​អ្វី​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​​​​​គ្រាប់ស្វាយចន្ទីជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត​សុខភាព?

    មិន​ត្រឹម​តែមានរសជាតិឆ្ងាញ់​ជាប់​មាត់​ទេ គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​ថែម​ទាំងជា​អាហារគួរ​ជាទី​ចាប់​អារម្មណ៍ទៀត បើគិត​តាម​បែប​អាហារូបត្ថម្ភ។ តើ​​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​ផ្តល់​អត្ថប្រយោជន៍​យ៉ាង​ណា​ដល់​សុខភាព? តើ​គេ​អាចទទួល​ទាន​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ​ និង​ក្នុងបរិមាណ​ប៉ុនណា​ដែរ? ស្វាយចន្ទី មានដាំ​​ដុះ​ច្រើន​នៅ​តំបន់​ត្រូពិក  តែ​ច្រើន​បំផុត​នៅ​អាស៊ី​និងនៅ​អាហ្វ្រិក។ បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រេស៊ីល​ជា​ប្រទេស​ជើងឯក​ពិភពលោក​ខាង​ផលិត​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី បន្ទាប់​មកគឺ​ឥណ្ឌា​ រួ​ច​វៀតណាម។ មានរូបរាង​ដូច​តម្រង​នោម មាន​រសជាតិ​ខ្ទិះ និង​ផ្អែម​ជាង​គ្រាប់សណ្តែក​ដីបន្តិច គេ​អាច​បរិភោគ​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី ឆ្អិន ដោយ​លីង ដោយ​កិន​ធ្វើ​ជាប័រ​សម្រាប់​បៀក ឬ​ដោយ​យក​ទៅស្ល​ធ្វើម្ហូប​ការី ឆាជាមួយ​បន្លែ ឆា​ជាមួយបាយ​ ឬ​សម្រាប់​យក​ទៅ​ធ្វើ​ជានំ។ ជា​ប្រភេទ​ផ្លែឈើ​មាន​សំបក​រឹង  ដូច​អាមិន ឬ ផ្លែ​ខួរក្បាល​ដែរ គ្រាប់​ស្វាយចន្ទីជា​​សម្ព័ន្ធមិត្ត​​របស់សុខភាព ព្រោះ​ក្នុង​គ្រាប់​ចន្ទី មាន​ផ្ទុកទៅ​ដោយ​ ពពួកម៉ាក្រូ និង​មីក្រូ​អាហារូបត្ថម្ភ​ច្រើនមុខ​ណាស់។ ដូច្នេះ ការទទួល​ទាន​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី សមរម្យ​នឹង​ផ្តល់​អត្ថប្រយោជន៍​យ៉ាង​ខ្លាំងដល់សុខភាព។ មនុស្ស​ភាគ​ច្រើន​នឹងទទួល​បាននូវ​​គុណ​ប្រយោជន៍​ជា​អតិបរិមា សម្រាប់​ភាព​រឹង​មាំ​នៃ​សរីរាង្គកាយដោយ​ជ្រើសរើសបរិភោគ​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី។  សម្រាប់​អ្នក​ខ្វល់​ខ្វាយ​គិត​គូរ​ដល់ផាសុកភាព និង​លំនឹងសុខភាព អ្នក​គួរ​តែ​បញ្ចូល​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី​ក្នុង​បញ្ជី​ឈ្មោះ​របប​អាហារ​ត្រូវ​បរិភោគ។​​​ តើ​គ្រាប់ស្វាយ​ចន្ទី​មាន​ផ្ទុក​ជីវជាតិ​អ្វីខ្លះ? គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី​មាន​ផ្ទុក​ជាតិ​ខ្លាញ់​ប្រមាណ​ជិត​៥០% ក្នុងនោះ​ពាក់​កណ្តាលជាអាស៊ីត​ខ្លាញ់​មូណូអាំងសាទួរ៉េ  ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា អូមេហ្កា៩។ អាស៊ីតខ្លាញ់​ប្រភេទ​នេះល្អខ្លាំង​ណាស់​សម្រាប់​សុខភាព។ ​គ្រាប់ចន្ទី​ក៏​សម្បូរជាតិ​ប្រូតេអ៊ីត ក្នុង​កំរិត​ប្រមាណ (១៥%)។  ជា​សរុប គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី៣០ក្រាម ផ្តល់​ថាមពល១៦០កាឡូរី តែ​ដោយសារ​មាន​ជាតិ​ប្រូតេអ៊ីន និង​អាស៊ីតខ្លាញ់​ច្រើន បរិមាណ នេះ​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​យើងឆាប់​​ឆ្អែត និង​បាត់​ឃ្លានបានយូរ។  ជាង​នេះទៅទៀត ទទួល​ទាន​គ្រាប់ស្វាយចន្ទីត្រឹម​តែ​​៣០ក្រាម អាចឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​សេចក្តី​ត្រូវ​ការ​ប្រចាំថ្ងៃផ្នែក​កម៉ាញេស្យូម បានដល់​ទៅ​២០%ហើយ។ នៅមាន​សារធាតុ​រ៉ែ​សំខាន់ៗ​ជា​ច្រើន​​ទៀត ដែល​​កប់​ក្នុង​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី ដូច​ជា​រ៉ែ​ដែក រ៉ែម៉ង់ហ្កាណែស្ស ស៊ីឡេនីញ៉ូម ឬ​រ៉ែ​សង្កសី ។ល។ និង​។ល។ សរីរាង្គកាយ​មនុស្ស​ ត្រូវ​ការ​សារធាតុ​រ៉ែ តែ​បន្តិច​បន្តួច​ទេ ប៉ុន្តែ​បើ​ខ្វះគឺ​​មិនបាន​ឡើយ។ សារធាតុ​រ៉ែ មាន​តួនាទី​ចាំបាច់​សម្រាប់​ដំណើរ​វិវឌ្ឍ​​នៃ​រចនា​សម្ព័ន្ធ​​ឆ្អឹង ប្រព័ន្ធប្រសាទ សាច់​ដុំ និង​ថាមពល។ ជា​ប្រភព​ផ្តល់​វីតាមីន E-B-K​ ​ជា​ចុងក្រោយ គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី ក៏​ជា​ប្រភេទ​អាហារ​ដែល​សម្បូរ​ជាតិ​សរសៃ ជាពិសេស​ជា​ជាតិ​សរសៃ​ងាយ​រលាយ​ទៅ​ទៀត។ ជាតិ​សរសៃ​ងាយរលាយ​ជួយ​សម្រួល​ប្រព័ន្ធ​រំលាយ​បាន​ច្រើន​ខ្លាំង​ណាស់​​។ តើ​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី​មាន​គុណប្រយោជន៍​យ៉ាងណា សម្រាប់​សុខភាព? ​តាម​រយៈ​ជីវជាតិ​ដែល​មាន​​ ​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទីអាច​ផ្តល់​គុ​ណប្រយោជន៍​ច្រើន​ណាស់​ដល់​សុខភាព។ ទីមួយ គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី​អាច​ជួយកាត់​បន្ថយ​គ្រោះ​ហានិភ័យ​នៃ​ការ​កើត​ជំងឺរឹង​​សរសៃឈាម។ ដោយ​មាន​ផ្ទុក​ច្រើន​នូវ​សារធាតុ​folate និង​វីតាមីន E​ គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​អាច​ជួយ​ការ​ពារ​និង​ថែ​រក្សា​​​​សរសៃ​ឈាមមិន​ឱ្យ​មាន​កក​ស្ទះ​​ មិន​ឱ្យ​រួម​តូចបាន។ ការសិក្សា​​កាលពី​ឆ្នាំ​២០១៩ បាន​បង្ហាញ​ថា ការ​បរិភោគ​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទីជា​ប្រចាំ ​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ ​ មាន​ចំណែក​ជួយ​រក្សា​អត្រា​ជាតិ​ខ្លាញ់​ក្នុង​ឈាម (កូឡេស្តេរ៉ូល) របស់​មនុស្ស​ទូទៅ និង​របស់​អ្នក​ជំងឺទឹកនោម​ផ្អែមប្រភេទ​ទីពីរ​ ឱ្យមាន​​​លំនឹងល្អ​។ នេះ​ក៏​ព្រោះ​តែ​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី មាន​ផ្ទុក​​​អាស៊ីត​ខ្លាញ់មិន​ឆ្អែត។ អាស៊ីត​ខ្លាញ់​មិនឆ្អែត ​ឬ​អូមេហ្កា៩ ​ត្រូវ​បានគេ​ទទួល​ស្គាល់​ថា​ជា​ខ្លាញ់​ល្អ​​ដែល​​មាន​តួនាទី​ចាត់​ចែងអត្រា​ជាតិ​ខ្លាញ់​ក្នុង​ឈាម ដោយ​ជួយ​បង្កើន​អត្រាកូឡេស្តេរ៉ូល​ល្អ ហើយបញ្ចុះកូឡេស្តេរ៉ូល​មិន​ល្អ។ ​ដើម្បី​គ្រប់​គ្រង​​កូឡេស្តេរ៉ូល​ គ្រូ​ពេទ្យ​តែង​ផ្តល់​អនុសាសន៍​ឱ្យ​ជ្រើស

    9 min

  3. 10 LUG

    ខោ​ទ្រនាប់​​អាច​បង្អាក់​សមត្ថភាព​បន្ត​ពូជបុរស​?

    ជម្រើស​ស្លៀក​ខោ​ទ្រនាប់​មិនមែន​ត្រឹម​តែ​សម្រាប់​បិទ​បាំង ឬ​​លម្អ​រាងកាយ​ទេ តែ​អាច​មាន​ឥទ្ធិពល​ដល់​សុខភាព​បន្ត​ពូជ​ទៀត។ ការ​សិក្សាជា​ច្រើន​ បាន​បង្ហាញ​ថា ខោទ្រនាប់​​​រឹត​តឹង​ខ្លាំង​ អាច​រំខាន​​ដល់ជីវិត​​បន្ត​ពូជ​របស់​បុរស ព្រោះភាព​ហប់​ក្តៅ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​បរិមាណ​និង​គុណភាពនៃមេជីវិត​បុរស​ (ស្ពែម៉ាតូហ្សូអ៊ីត) ធ្លាក់ចុះ​ ទើបពួកគាត់​​ពិបាក​មាន​កូន។ តើ​អស់​លោក​ ចូល​ចិត្ត​ស្លៀក​ខោទ្រនាប់​ ក្នុង​ទម្រង់​ជា​ស្លីប ជា​ខោក្តោបខ្លាំង​ ជា​Boxer  ជា​ខោ​ខ្លី​រលុងបែប​ចាស់​បុរាណ​ខ្មែរ? ខោ​ទ្រនាប់​ មិន​មែន​គ្រាន់​តែជា​គ្រឿង​លម្អ​​ ​សម្រាប់​បិទ​បាំង​កេរ្ត៍​ខ្មាសទេ​ តែ​ការ​ជ្រើស​រើស​ខោទ្រនាប់​ក៏​មាន​ពាក់​ព័ន្ធដល់​បញ្ហា​សុខភាព​ដែរ។ នៅប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​មក​នេះ ការ​សិក្សា​ជា​ច្រើន​បាន​លើក​ឡើង​ថា ខោ​ទ្រនាប់បុរស​ដែល​​រឹត​តឹង​ខ្លាំង​ អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​បុរស​ពិបាក​មាន​កូន ព្រោះ​មេជីវិត​បុរស​នឹង​ធ្លាក់​ចុះ ប្រសិន​បើ​ប្រដាប់​ភេទ​បុរស​រង​កម្តៅ​ខ្លាំង រយៈ​ពេល​យូរ​​ពេក។ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​បាន​សម្គាល់​ឃើញទៀត​ថា បុរសខ្លះ​​​ បាត់​បង់​សមត្ថភាព​បង្ក​កំណើត ​មិន​អាច​មាន​កូន​បាន​ ដោយ​ហេតុ​តែ​ធ្វើការ​នៅ​កន្លែងដែល​​ប្រឈម​នឹង​ភាព​ក្តៅ​ខ្លាំងដល់​ពង​ស្វាស ដូច​ជា​ធ្វើ​ការ​នៅ​ក្នុងហាង​ឬ​ឡ​ធ្វើ​នំប៉័ង ឬ​អ្នក​បើក​ឡាន​ ដែល​​ត្រូវ​អង្គុយ​យូរ​ នាំ​ឱ្យ​ក្តៅ​ដល់​ប្រដាប់​ភេទ។ ការងារ​​របស់​ក្រុម​គ្រូពេទ្យ ស្រាវជ្រាវ​រក​វិធី​ពន្យារ​កំណើត​បុរស ដោយវិធី​ស្លៀក​​ខោស្លីប​ក្តៅ​​ ក៏​ហុច​លទ្ធផល​ដូច​គ្នា។ ដើម្បី​បង្អាក់​ដំណើរ​លូត​លាស់​របស់​ស្ពែម៉ាតូហ្សូអ៊ីត បុរស​ចង់​ពន្យារ​កំណើត​ត្រូវ​ស្លៀក​ខោ​ស្លីបរឹត​​ក្តោប​កម្តៅ​លិង្គ​រយៈ​ពេល​យ៉ាង​ហោច​១៥​ម៉ោង​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ និង​ជាប់​គ្នា​រយៈ​ពេល​បី​ខែ។ គេ​ត្រូវ​ការ​រង់ចាំ​​ដល់​បី​ខែ ទើបវិធី​ពន្យារកំណើត​ដោយ​ស្លៀក​ខោ​រឹប​​ចាប់​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ព្រោះ​ដំណើរ​ការ​លូតលាស់​របស់​ស្ពែម៉ាតូហ្សូអ៊ីត​ស៊ីពេល​បី​ខែ។ មាន​ឈ្មោះ​ថា​ ជា​ពិធី​ពន្យារ​កំណើត​ដោយ​កម្តៅ ខោស្លីប​ក្តៅ​នេះ​កំពុង​ស្ថិត​នៅក្នុង​ដំណាក់កាល​សិក្សា​នៅ​ឡើយ​ និង​មិន​ទាន់​ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​សុខាភិបាល​បារាំង​ទទួល​ស្គាល់​នៅឡើយទេ។ ខោស្លីប​ក្តៅ​នេះ ក៏​ពុំ​មាន​ដាក់​លក់​នៅ​ទីផ្សារ​ទេ។ បើ​លោក​អ្នក​ចង់​សាកល្បង​ ​ត្រូវ​វាស់​កាត់​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដោយ​ត្រូវ​ធ្វើ​យ៉ាងណា​ឱ្យ​ខោ ត្រូវ​ខ្លំ​រឹត​ពង​បន្តិច​ ដើម្បី​បន្ថប់​​កម្តៅ​ឱ្យ​ឡើង​ដល់​៣៧​អង្សា​នៅ​ម្តុំ​ប្រដាប់​ភេទ។ ៣៧​អង្សា​​ជា​កំរិត​សីតុណ្ហភាព​ក្តៅ​អាច​បញ្ឈប់​ការ​ផលិត​ស្ពែម៉ាតូហ្សូអ៊ីត​បាន។ ក្នុងពេលធម្មតា ពងស្វាសត្រជាក់ជាងផ្នែកផ្សេងនៃសរីរាង្គកាយ (៣៥អង្សា)។ អ៊ីចឹង​ហើយ​​ជា​ធម្មជាតិ​បង្កើត​សត្វ​លោក​​មក​ដោយ​ដាក់​ពងស្វាស​នៅផ្នែក​ខាង​​ក្រៅនៃ​សពាង្គកាយ។ មាន​ន័យ​ថា នៅ​ពេល​ពង​ស្វាស ឬ​ប្រដាប់​ភេទ​បុរស​ ត្រូវ​រឹប​ញុក​ជាប់ណែន​​នឹង​ខ្លួន ដោយ​ខោ​ស្លីប​រឹត​រួត​​ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ហប់​ឡើង​ក្តៅ​ ការ​ផលិត​មេជីវិត​ត្រូវ​រង​ការ​រំខាន។ ការ​ផលិត​មេជីវិត​ស្ពែម៉ាតូហ្សូអ៊ីត ទាមទារ​ឱ្យ​តំបន់​កេរ្ត៍​ខ្មាស​នេះ​មាន​សីតុណ្ហភាព​ទាប​ជាង​រាង​កាយ​ទាំង​មូល ប្រមាណ​ពី​៣ទៅ​៤​អង្សា។ នៅ​ក្នុង​ការ​សិក្សាប្រៀបធៀប​កំរិត​បរិមាណ​ស្ពែម៉ាតូហ្សូអ៊ីត​របស់​បុរស​ស្លៀក​ខោ​ស្លីប​តឹង និង​ខោស្លីប​រលុង បាន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ឱ្យ​ឃើញ​ថា ​ខោ​រឹប​តឹងជាប់​ខ្លួន ពិត​ជា​បាន​បន្ថយ​ផលិតកម្ម​​ស្ពែម៉ាហ្សូអ៊ីត​មែន។ ​ប្រសិន​បើ​បុរស​មាន​បរិមាណ​ស្ពែម៉ាហ្សូអ៊ីត​ធម្មតា ការ​ចុះ​ថយ​ផលិត​កម្ម​មេជីវិត​ឈ្មោល​ដោយ​ការ​ស្លៀក​រឹប មិនសូវ​​ប៉ះពាល់ដល់​​ការ​បង្ក​ពូជ​ទេ។ ប៉ុន្តែបើ​បុរស​នោះ​មាន​ស្ពែម៉ាតូហ្សូអ៊ីត​តិច​ស្រាប់ ការ​ចុះថយ​តែ​បន្តិច​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ពួកគេ​ពិបាក​មាន​កូន​ហើយ។ កម្តៅពិត​ជា​អាច​​សម្លាប់​ស្ពែម៉ាតូហ្ស៊ីត? តាម​ការ​ពិត​ទៅ​​នោះ ​កំរិត​សមត្ថភាព​បន្ត​ពូជ​របស់​បុរស​​បាន​ធ្លាក់​ចុះ​ជា​លំដាប់ តាំងពី​​​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​មក​នេះ។ អត្រា​​ស្ពែម៉ាតូហ្សូអ៊ីត​សកម្ម​​បានថយ​​ដោយឯកឯង​មិន​ដឹង​ថា​មក​ពី​ហេតុ​អ្វី​។ មូលហេតុ​អាច​មាន​ច្រើន តែ​ដើមហេតុ​ដំបូង​និង​ចម្បង​គេ​​មួយ ​ជា​កត្តា​សម្លៀក​បំពាក់ ដែល​តឹង​រឹត​ខ្លួន​ខ្លាំងពេក។ ហើយមិនមែនសម្ពាធ​នៃ​​ការ​រឹត​រួត​ កៀបតឹង​របស់​ខោ​ទ្រនាប់​ទេ​ដែលជា​បញ

    8 min

  4. 2 LUG

    ហេតុអ្វីឪពុកម្តាយត្រូវនិយាយជាមួយទារកឱ្យបានច្រើនតាំងពីកើតមកភ្លាម?

    រៀន​និយាយ​ រៀន​ដើរ រៀន​បរិភោគ រៀន​ស្លៀកពាក់ខ្លួន​ឯង រៀន​លេង​ ... ទាំង​អស់​នេះ​ជា​ដំណាក់កាលដ៏​សំខាន់​នៃ​ការ​លូត​លាស់ធំធាត់​របស់​ក្មេង។ ការ​និយាយ​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ជាមួយ​ទារក​តាំង​ពី​កើត​មក​ភ្លាម ​ចាំបាច់​ខ្លាំងណាស់​​ ក្នុង​ដំណើរ​ចម្រើន​វ័យវឌ្ឍនាការ​របស់​ក្មេង បើ​ទោះ​បី​ជា​ក្មេង​មិន​ទាន់​ចេះ​និយាយ​តប​វិញ​ក៏​ដោយ។ និយាយ​ច្រើន​ជាមួយ​ទារក​តាំងពី​កើត​មក​ភ្លាម បង្កើន​សំណាង​កូនទ្វេ​ដង​នាពេល​អនាគត។ នេះ​បើ​តាមការ​សិក្សារ​បស់​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​អាមេរិក។ ហេតុអ្វី? តើ​ការ​និយាយ​រក​ទារក​​​ផ្តល់​ប្រយោជន៍​យ៉ាងណា? និយាយ​ជាមួយ​កូន​តាំង​ពី​នៅ​ក្នុង​ពោះ និង​តាំងពី​ទារកទើប​កើត​មក​ភ្លាម​នៅ​​មិន​ទាន់​ចេះ​និយាយជា​កាយវិការ​គួរ​ឱ្យ​អស់​សំណើច​ណាស់​សម្រាប់​មនុស្ស​ធំ​ ប៉ុន្តែ​សំខាន់​ខ្លាំង​ណាស់​សម្រាប់​កូន​របស់​អ្នក។​ ការ​និយាយ​ជាមួយ​ទារក​ មាន​ចំណែក​ដ៏​ធំ​​ក្នុង​ការ​ជួយ​កូន​ឱ្យ​ចាប់​ផ្តើម​ជីវិតក្នុង​លក្ខខណ្ឌ​ដ៏​ល្អ​បំផុត​មួយ​។​ បើ​តាម​វេជ្ជបណ្ឌិត Marina Kalashnikova អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ផ្នែក​ភាសា​ទារក​ “ការ​និយាយ​ជាមួយ​ទារក​គឺ​ជា​ភាសា​ដ៏​សំខាន់​ជាង​គេ​បំផុត​នៅលើ​ភព​ផែន​ដី” ព្រោះ​​ក្នុង​រយៈ​ពេល​១ពាន់​ថ្ងៃ​ដំបូង​នៃ​ជីវិត​ ខួរ​ក្បាល​របស់​ទារកលូត​លាស់​មហាសែន​លឿន​ ដោយ​គ្មាន​ល្បឿន​អ្វី​មក​ប្រៀប​បាន​ឡើយ។ ក្មេង​អាយុ​ពីរ​ឆ្នាំ មាន​ប្រព័ន្ធ​ប្រសាទ​ប្រទាក់​គ្នា​លឿន​ជាង​មនុស្សធំ​ពេញ​វ័យ​ដល់​ទៅ​ពីរ​ដង​ឯណោះ។ ​ ហេតុ​អ្វី​ត្រូវ​និយាយ​ច្រើន​ជាមួយ​ទារក? និយាយ​ជាមួយ​ទារក​មិនមែន​ត្រឹម​តែ​ជា​ការ​បញ្ចេញ​បញ្ជោ​ពាក្យ​សំដី​ល្អ​ពិរោះ​ៗ​​ ​និង​គួរ​ឱ្យ​អស់​សំណើច​ដាក់​កូន​ទេ តែ​ជា​ការ​បង្ហាត់​បង្រៀនកូនឱ្យ​ចេះ​​​​ច្រើន​យ៉ាង​ណាស់ និង​ការ​ជំនួយ​ដ៏​ប្រពៃ​ក្នុង​ការ​បង្កើន​សមត្ថភាព​ភាសា​​របស់​ទារក។ នេះ​ជា​ប្រសាសន៍​របស់​អ្នកស្រី​វេជ្ជបណ្ឌិត​ Marina Kalashnikova ដដែល​ ដោយ​ពន្យល់​ថា​ នៅ​ពេល​អ្នក​ជា​ឪពុកម្តាយ​និយាយ​ទៅ​កាន់​កូន​តូចៗ អ្នក​មិន​ត្រឹម​តែ​ប្រើភាសា​មនុស្ស​ទេ តែ​អ្នក​និយាយ​ពាក្យ​ដដែលៗ និយាយ​មួយ​ៗ​យឺតៗ ហើយ​មាន​និន្នាការ​និយាយ​បែប​ស្រទន់ ដោយ​បញ្ចេញ​ទឹក​មុខ​ខុស​ពី​និយាយ​ជាមួយ​មនុស្ស​ធំ ដោយ​បញ្ចេញ​ទឹក​មុខ ធ្វើ​មុខ​ធ្វើ​មាត់ ដូច​ជា​បើក​មាត់ធំៗ ​ បំប៉ោង​ចិញ្ចើម​ ញញឹម​ញញែម​ ... ដូច្នេះ​ទារក​បាន​ឮ​សំឡេង​ ហើយបាន​​ឃើញ​ទៀត។ និយាយ​ជាមួយ​ទារក​ ជាការ​បង្ហាត់​ក្មេង​ឱ្យ​ចេះ​ផ្ចង់​អារម្មណ៍​ស្តាប់។ នៅពេល​ឮ​សំឡេង​ ទារក​នឹង​ផ្ទៀង​ស្តាប់ និង​ផ្ចង់​ត្រចៀក​ស្តាប់។ មុន​នឹង​ចេះ​និយាយ​ ទារក​ចេះស្តាប់​តាំងពីនៅ​ក្នុង​ពោះ និង​ចេះ​​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ជាមួយ​មនុស្ស​ធំ​ តាម​រយៈ​ការ​បញ្ចេញ​សំឡេង​កេកឺ រួច​បញ្ចេញ​សំឡេង​កាន់​តែ​មាន​ទ្រង់ទ្រាយ​ច្បាស់​លាស់​ឡើងៗ។ ក្មេង​តូច​អាច​បញ្ចេញ​សំឡេង​ និង​ចេះ​​និយាយ​បាន ដោយ​សារ​តែ​ពួកគេ​បា​នស្តាប់​សំដី​របស់​មនុស្ស​ធំ និង​មាន​អន្តរកម្ម​​ ទៅ​វិញ​ទៅមក​ជាមួយ​យើង​។ ដូច្នេះ​ការ​និយាយ​ជាមួយ​ទារក​ គឺ​ជា​វិធីសាស្ត្រ​ដ៏​ប្រពៃ​បំផុត​ក្នុងការ​ជួយអម​ដំណើរ​​លូតលាស់​របស់​កូន។ ដំណើរ​លូត​លាស់​នៃ​ភាសា​ទារក ការ​លូត​លាស់​ធំធាត់​របស់​ក្មេង​មិន​ដូច​គ្នាទេ។ ការ​វិវឌ្ឍន៍​ផ្នែក​ភាសា​និយាយ​ក៏​ខុស​គ្នា​ពី​ទារក​ម្នាក់​ទៅទារក​ម្នាក់ដែរ។ ​ជា​ទូទៅ ក្មេង​ចាប់​ផ្តើម​ចេះ​និយាយ នៅ​ពេល​ចូល​ដល់​​អាយុចាប់​ពី​២​ទៅ​បី​ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែទារក ឬ​ក្មេង​តូចៗ​នេះ ចេះ​ទាក់ទង និងចេះ​ប្រើភាសា​របស់​គេ តាំងពី​យូរ​មក​ហើយ។ នៅ​អាយុ​ ពីរ​ទៅ​បួន​ខែ ទារក​ចាប់​ផ្តើម​បញ្ចេញ​ភាសា​ កេ-ក​។ បន្ទាប់​មក​ទារក​អាច​បញ្ចេញ​សំឡេង​ ba ta និងចាប់​យល់​ ដឹង​ថា​សំដី​មាន​បង្កប់​អារម្មណ៍​ បង្កប់​ព័ត៌មាន ចន្លោះ​ពី​៤ទៅ​៩​ខែ ទារក​ចេះ​ថាពាក្យ​មួយ​ព្យាង្គ babbababa tattattata meuj meuh … និង​យល់​ពាក្យ​សាមញ្ញៗ ពាក្យ​ស្រួលៗ​ ឈ្មោះ​ខ្លួន​ឯង ប៉ាប៉ា ម៉ាម៉ា ម៉ែ​... អាយុ​មួយ​ឆ្នាំ ក្មេង​មួយ​ចំនួន​ធំ​ចេះ​និយាយ​ ចេះ​បើ​ពាក្យ​ចំៗ​ មួយៗ។ ចេះ​និយាយ​បាន​ពីរបី​ម៉ាត់​ជាប់​គ្នា ប៉ុន្តែ​ចាប់​យល់​ច្រើន។ បើ​តាម​អ្នក​ជំនាញ​ភាសាវិទ្យា​កុមារ ក្នុង​វ័យ​មួយ​ខួបនេះ ក្មេង​ចេះ​យល់​ប្រមាណ​៨០ពាក្យ​ហើយ។ មាន​ន័យ​ថា​ក្មេង​ចេះ​ស្តាប់​ ពាក្យ​សំខាន់ៗ​ក្នុង​ការ​រស់​ថ្ងៃ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ ដូច​ជា គេង ញ៉ាំ មុជ​ទឹក ជុះនោម ...គ្រាន់​តែ​ថា​ក្មេង​ខ្លះ​ឆាប់​ចេះ​និយាយ​ខ្លាំង ខ្លះ​យឺត​បន្តិច។ បន្ទាប់​មក និង​ជា

    10 min

  5. 25 GIU

    តើត្រូវ​សម្អាត​ជាតិ​គីមីពុល​ក្នុងអាហារ​​យ៉ាង​ដូចម្តេច?

    អាហារ​ បន្លែផ្លែឈើ ដែល​មាន​ជាតិ​គីមី​ កំពុង​ក្លាយ​ជា​កង្វល់​របស់​មនុស្ស​ទូទៅ​ណាស់ រហូត​ខ្លះ​សម្រេច​ចិត្ត​មិនបរិភោគ​តែ​ម្តង បើ​មិន​ដឹង​ប្រភព​នៃ​បន្លែ​ផ្លែឈើ​នោះ​ច្បាស់​លាស់។ ចុះបើ​អង្ករក៏​មានជាតិ​គីមី​ដែរ តើ​យើង​នឹង​ឈប់បរិភោគ​បាយឬ​យ៉ាងណា? បើ​តាមការ​សិក្សា​ទើប​ចេញ​ថ្មី ​​អង្ករក៏​មានផ្ទុក​​ជាតិ​គីមីដែរ នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ។ បើ​ដូច្នេះមែន តើ​វា​អាច​បង្ក​ហានិភ័យដល់​សុខភាព​យ៉ាងណា បើ​ខ្មែរ​យើងបរិភោគបាយ​ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ​នោះ? ជាតិពុលគីមី ក្នុងអាហារ ក្នុង​បន្លែផ្លែឈើ ជា​អ្វី​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទូទៅ​ខ្លាច​រអារ រហូត​ខ្លះ​លែង​ហ៊ានទទួល​ទាន បើ​ទោះ​បីជា​ដឹង​ថាបន្លែផ្លែឈើ​មានគុណប្រយោជន៍​ធំធេង​ខ្លាំង​សម្រាប់​សុខភាព​ក៏​ដោយ។  ចំណែក​ឯអង្ករ​សម្រាប់​ដាំ​បាយដែលជា​អាហារ​គ្រឹះ​របស់​បណ្តាជន​ជាច្រើន​ណាស់​នៅលើ​ពិភពលោក ក៏​មិនបរិសុទ្ធ​ប៉ុន្មាន​ឡើយ។ បើ​តាមការ​សិក្សាថ្មី​ចុងក្រោយ​បាន​បង្ហាញ​ថា អង្ករ​ភាគ​ច្រើន មានផ្ទុកទៅ​សារធាតុ​គីមី​ពុល​ច្រើន​ប្រភេទណាស់ មាន​តាំងពី​​​ពពួក​ថ្នាំ​សម្លាប់​សត្វល្អិត ថ្នាំគីមី និង​ពពួក​រ៉ែ​ធ្ងន់ ជាពិសេស​ជាតិ​គីមី​ Arsenic។ ករណី​រ៉ែធ្ងន់ ​ប្រភេទArsenic មានឆ្លង​ទៅ​ក្នុង​អង្ករ​ មិនមែន​ជា​បញ្ហា​ថ្មី​ថ្មោង​ទេ។ គេ​បាន​ដឹង​ និង​រក​ឃើញ​វត្តមាន​រ៉ែ​Arsenic​ក្នុង​អង្ករ​តាំងពី​យូរមក​ហើយ​ ប៉ុន្តែ​បរិមាណ​ជាតិ​រ៉ែ​ពុលArsenic​​នេះ មាន​កំណើន​កាន់​តែ​ច្រើន​ឡើងៗ​ក្នុង​អង្ករ​ ដោយ​ហេតុ​តែ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ។ នេះ​បើ​តាម​ការ​សិក្សា​ទើប​ចេញ​ផ្សាយ​ក្នុង​ទំព័រ​ទស្សនាវដ្តី​វិទ្យាសាស្ត្រ​វេជ្ជសាស្ត្រ The Lancet ដោយ​បញ្ជាក់​លម្អិត​ថា​ កំរិត​ជាតិ​រ៉ែ​ពុល​ Arsenic ក្នុង​គ្រាប់​ស្រូវ​ និង​អង្ករ​ប្រែប្រួល​ទៅ​តាម​ របៀប​ដាំ​ដុះ​ ទីតាំង​ដាំ​ដុះ​ និង​ពូជ​ស្រូវ​។​ ​ Arsenic ជា​អ្វី?   ជាសមាសធាតុ​ធម្មជាតិ​ក្នុង​ស្រទាប់​​ដី ក្នុង​ទឹក ក្នុង​ខ្យល់​ គ្មាន​ក្លិន​ គ្មាន​រសជាតិ Arsenic ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ជា​សារធាតុ​ពុល​ខ្លាំង​ក្នុង​ទម្រង់​ជា​អសរីរាង្គ ព្រមទាំង​ធ្លាប់​ត្រូវ​បាន​គេ​យក​មក​ប្រើប្រាស់​ជា​ថ្នាំ​ពុល​ផង។ អង្គការ​សុខភាពពិភពលោក​បាន​បញ្ចូល​Arsenic ​ក្នុង​បញ្ជី​ឈ្មោះ​ភ្នាក់ងារ​បង្ក​ជំងឺ​មហារីក សម្រាប់​មនុស្សលោក តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៨០​មក។ នៅលើ​ពិភពលោក​ តៃវ៉ាន់ ស៊ីលី បង់ក្លាដែស អាហ្សង់ទីន កម្ពុជា​។ល។ និង​។ល។ សុទ្ធ​សឹង​ជា​តំបន់​ដែល​មាន​អត្រា​ជាតិ​Arsenicខ្ពស់។ នេះ​បើ​យោង​តាម​ឯកសារ​របស់​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក។ ការ​ស្រូប​ខ្យល់​ ការ​​បរិភោគ​អាហារ​ឬ​ទឹក មាន​ជាតិ​ពុល​Arsenic ជា​ប្រភព​នាំ​ឱ្យ​​​មនុស្ស​ទូទៅប្រឈម​នឹង​គ្រោះ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​សួត ស្បែក និង​ប្លោកនោម។ មាន​ក្នុង​​ធម្មជាតិ កាន់​តែ​ច្រើន​ឡើងៗ ដោយ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ និង​ដោយ​សកម្មភាពឧស្សាហកម្ម​ផលិត​ជីរគីមី​សម្លាប់​សត្វ​ល្អិត ថ្នាំ​​ពណ៌ ឬ​ឧស្សាហកម្ម​រ៉ែ ​ Arsenic ​អាច​ជ្រៀត​ឆ្លង​ចូល​ទៅបំពុល​ទឹក​ បំពុល​ដំណាំ​ជាពិសេ​ស​​ដល់​ក្នុង​គ្រាប់ស្រូវ​-​អង្ករ។ ​រ៉ែ​Arsenic អាចប៉ះពាល់​ពុល​ដល់​សុខភាព ទៅ​តាមកំរិត​នៃ​ការ​ស្រូវ​ជាតិ​Arsenic​ចូល​ក្នុង​ខ្លួន។ ប៉ុន្តែ​គ្រប់​អង្ករ​មិន​សុទ្ធ​តែ​មាន​ជាតិ​Arsenicទេ។ ​របៀប​ចម្អិន​ អាច​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​និង​បញ្ចុះ​បរិមាណ​ជាតិ​ពុល​Arsenic នេះ​បាន​។ វិធី​ដ៏​ល្អ​ប្រពៃ​បំផុត គឺ​ត្រូវ​ត្រាំ​អង្ករ​រយៈ​ពេល​១២​ម៉ោង​ រួច​លាង​ឱ្យ​ស្អាត​ សិម​យក​មក​ដាំ។ នេះ​បើ​តាម​ការ​ណែនាំ​របស់​វេជ្ជបណ្ឌិតជាតិ​បារាំង ​Laurent Chevallier គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​ផ្នែក​អាហារូបត្ថម្ភ​។​ បើ​ពុំ​នោះ​ទេ ​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​អាមេរិក​ណែនាំ​ឱ្យ​ដាំបាយជាត់ ដូច​ចាស់​បូរាណ​ខ្មែរ ពោល​គឺ​ដាំ​បាន​​​៥​នាទី ត្រូវ​ចាក់​ទឹក​ចោល​ ដោយ​ថែម​ទឹក​ថ្មី​ ដើម្បី​ឱ្យ​បាយ​បាន​ឆ្អិន​ល្អ។ ការ​ដាំ​របៀប​នេះ អាច​លុប​បំបាត់​ជាតិពុល​ បានជិត​ពីរ​ភាគ​បី​នៃ​​​​រ៉ែពុល​​Arsenicដែល​មាន​កប់​ក្នុង​អង្ករ​។ បើ​មិន​អាច​ដាំ​បាយ​តាម​វិធី​ទាំងពីរ​ខាង​លើ​បាន​ អ្នក​បរិភោគ​បាយ​តិច ក្នុង​កំរិត​មធ្យម​ភាគ​​៥គីឡូ​ម្នាក់​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​ដូច​យ៉ាង​បណ្តាជន​រស់​នៅ​អឺរ៉ុប គ្មាន​អ្វី​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយ​បារម្ភ​ទេ ព្រោះ​ម្យ៉ាងទៀត សរីរាង្គកាយ​មនុស្ស​មាន​យន្តការ​អាច​កម្ចាត់ជាតិ​រ៉ែ​ធ្ងន់​ Arsenic បាន ប្រសិន​បើ​បរិមាណ​រ៉ែ​មិន​ច្រើន​ជ្រុល​ហួសហេតុ។ ប៉ុន្តែ​សម្រាប់​​ប្រជាជន​​នៅ​អាស៊ី​ ពលរដ្ឋម្នាក់ៗ​ទទួល​ទាន​បាយមធ្យម​ជាង​១០០គីឡូ​ក្

    8 min

  6. 18 GIU

    ធ្វើ​​​ចលនា ​ជួយ​បំបាត់​បញ្ហា​​ឈឺ​ចង្កេះ​ ឈឺខ្នង

    ឈឺ​ខ្នង​ ឈឺ​ចង្កេះ​ ក្លាយ​ជា​អាការៈ​រោគ​ប្រចាំ​សតវត្សរ៍។  ការ​ឈឺ​ចង្កេះនេះ អាច​​​ព្យាបាល ដោយ​ធ្វើ​លំហាត់​ និង​ថ្នាំប្រឆាំង​នឹង​ការ​រលាក​អាច​ជួយ​បន្ធូរ​បន្ថយ​ការ​ឈឺ​ចុក​ចាប់​បាន ឬ​​ក្នុង​ករណី​ខ្លះ​ ​គ្រូពេទ្យ​ត្រូវការ​ប្រើ​វិធីព្យាបាល​ដោយ​វិធី​​វះកាត់។ ប៉ុន្តែជា​កិច្ចការ​ពារ​និង​ដើម្បី​កុំ​ឱ្យ​បញ្ហា​ឈឺ​ចង្កេះ​ឈឺ​ខ្នង​ក្លាយ​ជា​ជំងឺ​រ៉ាំរ៉ៃ​និងធ្ងន់ធ្ងរ មធ្យោបាយ​ដ៏​ប្រពៃ​គឺ​ការ​ធ្វើ​ចលនា។ តើ​ត្រូវ​ធ្វើ​ចលនា​ដូចម្តេច​ខ្លះ? ឈឺ​ចង្កេះ​ ឬ​ឈឺ​ខ្នង​ជា​អាការៈ​រោគ​ដែល​មនុស្ស​ទូទៅ​ជួបប្រទះញឹក​ញយ​ណាស់​។ នៅ​ប្រទេស​បារាំង ​ក្នុង​ចំណោមមនុស្ស​​៥​នាក់ មាន​បួន​នាក់ហើយជួប​បញ្ហា​ឈឺ​ចង្កេះ​-ឈឺ​ខ្នង។ តែ​ជា​សំណាង​ល្អ ក្នុង​ករណី​ភាគ​ច្រើន ការ​ឈឺ​ចង្កេះ​មិន​មែន​ជា​ជំងឺ​ធ្ងន់ធ្ងន់​ទេ។ មូលហេតុ​ចម្បង​ដែល​នាំ​​ឈឺ​ចង្កេះឈឺ​ខ្នង​នោះ​ គឺ​មក​ពីសាច់​ដុំ​ខ្វះកម្លាំង​និង​មិន​សូវ​មាន​​ចលនា​នៅ​ត្រង់​ចង្កេះ។ ករណី​ឈឺ​បែប​នេះ គេ​អាច​​ព្យាបាល​ជា ដោយត្រូវបញ្ចេញ​សកម្មភាព​ និង​​បំប៉ន​​​សាច់​ដុំ តាម​រយៈ​​លំហាត់​ប្រាណ​ ដើម្បី​ពង្រឹងសាច់​ដុំ​​និង​បន្ទន់​តំបន់​ចង្កេះឱ្យ​មាន​ចលនា​រលូន​ជាង​មុន។ ភ្នាក់ងារ​សុខាភិបាល​បារាំង បាន​ថែម​ទាំង​ណែនាំ​និង​ចេញ​ពាក្យ​ស្លោក​ថា ធ្វើចលនា​ជា​វិធីព្យាបាល​ដ៏​ប្រពៃ​នៃការ​ឈឺចង្កេះ។ ជា​ការ​បញ្ចេញ​សកម្មភាព​​ដោយ​សន្សឹមៗ បន្តិច​ម្តងៗ និ​ង​ច្រើន​ឡើងៗ​ជា​លំដាប់ ក្នុង​បំណង​បញ្ចៀស​កុំ​ឱ្យ​អាការៈ​ឈឺ​ខ្នង​ឈឺ​ចង្កេះ​ក្លាយ​ជា​អាការៈ ​រ៉ាំរ៉ៃ​ទាន់។ ពាក្យ​ថា​ធ្វើ​សកម្មភាព ធ្វើ​ចលនា មិនមែន​សំដៅ​លើ​ការបញ្ចេញ​សកម្មភាព​បែប​កីឡា​ ហើយ​ក៏​គ្មាន​ដែរ​លំហាត់​កាយ​សម្ព័ន្ធ​ពិសេស​សម្រាប់​ព្យាបាល​ការ​ឈឺ​ចង្កេះ​នោះ។ គ្រប់​កាយវិការ និង​ចលនា​​ប្រចាំ​ថ្ងៃ ដែល​ធ្វើ​ដោយ​មិន​បង្ខំ​ សុទ្ធ​តែ​ផ្តល់​ផល​ល្អ​។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ ការ​សំងំ​សុខ​ ស្ពឹក​ស្រពន់ រក​តែ​ភាព​ស្រណុក មិន​បញ្ចេញ​ចលនា​ និង​សកម្មភាព​កាយ​សម្បទា ជា​សត្រូវ​ដ៏​ចម្បង​នៃ​ការ​ឈឺ​ចង្កេះ​ខ្នង ព្រោះ​អាច​នឹង​ជំរុញ​មាន​អាការៈ​ជាប់​ខ្នង​ជាប់​ចង្កេះ​បាន។ ដេក​ស្ងៀម​ មិន​ហ៊ាន​កម្រើក មិន​ហ៊ាន​ធ្វើ​សកម្មភាព មិនហ៊ាន​ដើរ ថមខ្លួន​ជ្រុល​ពេក​អាច​នឹង​បង្អូស​ពេល​វេលា​នៃ​ការ​ជា​សះស្បើយ​ទៅ​វិញ​ទេ។ នេះ​បើ​តាមពន្យល់​របស់​​អាជ្ញាធរ​សុខាភិបាលបារាំងនៅ​ក្នុង​ទំព័រវេបសាយ​Ameli.fr។ ប៉ុន្តែ​សម្រាប់​អ្នក​ជំងឺ​ខ្លះ ការ​ឈឺ​ចង្កេះ​ឈឺខ្នង​មាន​អម​ដោយ​អាការ​ឈឺ​ចាក់​ចុះ​ទៅ​ជើង ត្រង់​ភ្លៅ និង​កំភួន​ជើង ដោយ​មាន​អារម្មណ៍​ស្ពឹក ​ស្រពន់​ ឬ​ខ្សោយ នៅ​​ជើងម្ខាង​។ អាការៈ​នេះ​គេ​ហៅ​ថា​ជា​ជំងឺ​សរសៃ​ Sciatique។ មូលហេតុគោល​​ដែល​នាំ​មាន​បញ្ហា​sciatique គឺ​មក​ពី​ ​ទ្រនាប់​ឆ្អឹង ដែល​ស្ថិត​ចន្លោះ​ពី​ឆ្អឹង​កង​មួយ​ទៅ​ឆ្អឹង​កង​មួយ ឬ​ដែល​យើង​មាន​ទម្លាប់​ហៅ​ថា​ឌីស មាន​បញ្ហា​ មាន​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ បាត់​ទម្រង់​ដើម។ ឌីស ឬ​ទ្រនាប់​ឆ្អឹងកង ​មាន​តួនាទី​ជាអ្នក​​ទប់​-កល់​កុំ​ឱ្យ​ឆ្អឹងកង​ខ្នង​ប៉ះកកិត​​ឬ​បុក​ទង្គិច​គ្នា នៅ​ពេល​ធ្វើ​ចលនា​ ឬ​អុកទង្គិច​ជា​យថាហេតុ​ណាមួយ។ ទ្រនាប់​ឆ្អឹង​នេះ (Disques intervertébrales) មាន​រចនា​សម្ព័ន្ធ​ស្មុគស្មាញ ផ្សំ​ដោយ​ប្រព័ន្ធ​សរសៃប្រសាទ​​ផង ឆ្អឹង​ខ្ចីផង និង​ស្នូល​ជា​ខ្លាញ់​អន្ធឹលៗផង។ នៅ​ពេល​មាន​ការ​ទង្គិចអុក​​គ្នា​ខ្លាំង​ គឺ​ឆ្អឹងកង​​ជា​អ្នក​ខូច​ខាត​មិនមែនទ្រនាប់​ឆ្អឹង​​ឌីស​នេះ​ទេ។ ទ្រនាប់​​ឌីស មាននាទី​ជា​អ្នក​ធានា​ការ​ធ្វើ​ចលនា​របស់​ឆ្អឹង​ខ្នង កុំ​ឱ្យ​កកិត​គ្នា និងមាន​​សកម្មភាព​ជា​អ្នក​អប ​ទប់​កុំ​ឱ្យ​មាន​ករណី​អុក​ទង្គិចខ្លាំង។ ប៉ុន្តែ ​ដោយ​មូលហេតុ​ផ្សេងៗ ទ្រនាប់​​ឌីស​បាន​ចាស់​រិចរិល ខូ​ច​ទម្រង់​ដើម​ ឬ​​​បាត់​បង់​សមត្ថភាព​របស់​ខ្លួន ឬ​លៀន​ឌីស​ដូច​ទម្លាប់​ហៅ​របស់​បណ្តា​ជន​ខ្មែរ​ភាគច្រើន ​ទើបធ្វើ​ឱ្យ​សរសៃ​sciatiqueរលាក ហើយ​លេច​អាការៈ​​ឈឺ​ចុក​ចាប់​​ឡើង នៅ​ត្រង់​ចង្កេះ និង​នៅ​ជើង។ ជា​ការ​ឈឺ​ចុក​ចាប់​យ៉ាង​ខ្លាំង ស្ទើរ​ទ្រាំមិន​បាននា​ពេល​ខ្លះ។ ហេតុដូច្នេះហើយ​បាន​គ្រូពេទ្យ​ត្រូវ​ចាប់​ផ្តើម​ព្យាបាល​ ដោយ​ជួយ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ឱ្យអ្នក​ជំងឺបាត់​ឈឺ​។ ជា​ទូទៅ និង​ជា​ដំបូង​គេ គ្រូពេទ្យ​នឹង​ចេញ​វេជ្ជបញ្ជា​ឱ្យ​លេប​ថ្នាំ​បំបាត់​ការ​ឈឺ​ចាប់ ថ្នាំ​ប្រឆាំង​នឹងការ​​រលាក Anti-inflammatoire ឬ​ពពួក​Corticoïde ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​​អា​ការៈរលាក​ទ្រនាប់​ឆ្អឹង​ និង​សរសៃប្រសាទ​។ បន្ទ

    9 min

  7. 11 GIU

    បន្លែ​ជ្រក់-ត្រាំ ជា​អាហារ​ល្អ​សម្រាប់​សុខភាព?

    ម្ហូប​អាហារ​ទទួល​ទាន​ ក៏​មាន​ប្រជាប្រិយភាព​ឡើង​ចុះដែរ។ ត្រសក់​ជ្រក់ ត្រសក់ត្រាំ ល្ហុងត្រាំ ស្ពៃ​ជ្រក់ ជ្រក់​បន្លែ​គ្រប់មុខ គីមឈី... វិធី​ត្រាំ​ឬ​ជ្រក់​បន្លែ​ដើម្បី​ទុក​បរិភោគ​បាន​យូរថ្ងៃ​​ កំពុង​ពេញ​និយម​ឡើង​វិញ​ ដោយ​គេ​ជឿ​ថា​អាហារ​ប្រភេទ​នេះ​​អាច​ជួយ​បង្កើន​បាក់តេរី​ល្អ​នៅក្នុង​ពោះ។ តើ​អាហារ​​ជ្រក់ បន្លែ​ត្រាំ មាន​គុណសម្បត្តិ​និង​គុណវិបត្តិ​យ៉ាងណា​ចំពោះ​សុខភាព? ជា​របៀប​រក្សា​ទុក​ មាន​ធ្វើ​នៅ​ក្នុងស្ទើរ​​គ្រប់​វប្បធម៌គ្រប់​តំបន់ បន្លែ​ត្រាំ បន្លែ​ជ្រក់ កំពុង​ក្លាយ​ជា​អាហារ​ដ៏ពេញ​និយម​ ជា​ថ្មី តាំង​ពី​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​មក​​នេះ។ ខ្មែរ​ធ្វើ​ជ្រក់ ​ត្រសក់​ជ្រក់ ត្រសក់​ត្រាំ ល្ហុង​ត្រាំ ស្ពៃ​ជ្រក់ ជ្រក់​បន្លែ​គ្រប់​មុខ ម្ទេសត្រាំ កូរ៉េ​ធ្វើ​គីម​ឈី បារាំង​ធ្វើ​ស៊ូក្រូត ... គ្រឿង​ត្រាំ គ្រឿង​ជ្រក់​ គ្រឿង​ផ្អាប់​ទាំង​អស់​នេះ មនុស្ស​លោក​ចេះ​ធ្វើ​តាំង​ពី​យូរយារ តាំង​ពី​សម័យ​មិន​ទាន់​មាន​ទូរទឹកកក។ ការ​ត្រាំ​ ការធ្វើ​ជ្រក់ ជា​វិធី​សាស្ត្រ​ នៃ​ការ​​រក្សា​ទុក​អាហារបែប​បូរាណ ​តាម​ដំណើរ​​ធម្មជាតិ ដោយ​យក​បន្លែ​ទៅ​ត្រាំ​ឬ​ទៅ​ប្រលាក់ផ្អាប់​​​ក្នុង​ទឹក​អំបិល។ ចុះតាម​បែប​វិទ្យាសាស្ត្រ​និង​គីមី​វិទ្យា​វិញ តើ​របៀប​រក្សា​ទុក​បន្លែ​ឱ្យ​បាន​យូរ តាម​រយៈ​ការ​ត្រាំ ឬដោយ​ធ្វើ​ជ្រក់ ហៅ​តាម​របៀប​ខ្មែរ ​ មានគុណប្រយោជន៍​យ៉ាងណាចំពោះ​សុខភាព? បើ​តាម​ការ​ពន្យល់​របស់​លោក Rafael Haumont សាស្ត្រាចារ្យ​និង​ជាអ្នកឯកទេស​​ស្រាវជ្រាវម្ហូប​តាម​បែប​វិទ្យាសាស្ត្រ​ (គីមីវិទ្យា) ​វិធី​ត្រាំ​បន្លែ ជា​របៀប​រក្សា​ទុកបន្លែ​​​ឱ្យ​បាន​យូរ​ ដោយ​មិន​ឆ្លង​កាត់​ការ​ចំអិន​​លើ​ភ្លើង​សម្លាប់​មេរោគ។ ​ម្ហូប​​មិនប្រើកំដៅល្អ​ខ្លាំង​ណាស់បើ​គិត​ពី​គុណប្រយោជន៍​ផ្នែក​សុខភាព ព្រោះ​វា​អាច​រក្សា​វីតាមីន​របស់​បន្លែ​នោះ​បាន​ស្ទើរ​ទាំង​ស្រុង។ វីតាមីន​ខ្លាច​ភ្លើង​និង​កម្តៅណាស់ ជាពិសេស​វីតាមីន​សេ។ សម្រាប់​លោក​សាស្តាចារ្យ Haumont ​ត្រាំ​ឬ​ជ្រក់​បន្លែជា​វិធី​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​ភាព​ខ្ជះខ្ជាយ​អាហារ គោរព​បរិស្ថាន​ សន្សំសំចៃ​ថវិកា និង​ល្អ​សម្រាប់​សុខភាព​ទៀត។ វិធី​​ត្រាំ​​​អាហារ​ មាន​ច្រើន​យ៉ាង​ និង​ច្រើន​មុខ​ដែល​អាចផ្តល់​លទ្ធផល​ប្លែកគ្នា​ខ្លាំង ទៅ​តាមការ​លាយ​​គ្រឿង​ផ្សំ​ ​ដោយ ត្រូវ​ការ​តែ​បន្លែ ទឹក អំបិល និង​ក្រឡស្អាត​មួយ​អាច​បិទ​ជិត រួច​ទុក​ដាក់​ក្នុង​ទីកន្លែង​ត្រជាក់ ស្ងួត​​មិន​ត្រូវ​ថ្ងៃជា​ការ​ស្រេច។ ជា​គោល​ការណ៍​ ការ​ត្រាំផ្អាប់​អាហារ​ក្នុង​ទឹក​អំបិល​ដើម្បី​រក្សា​ទុក​បាន​យូរ មានដំណើរ​​តែ​មួយ​ដូច​គ្នា គឺប្រើ​បាក់តេរី​ឱ្យ​​ បំប្លែង​​។ យន្តការ​​​ត្រាំ​ផ្អាប់​នេះ ​អាច​នាំ​ឱ្យ​ជាតិ​ស្ករ​ឬ​អាមីដុង​ឱ្យ​បំប្លែង​ទៅ​​​ជា​អាល់កុល និង​​ពីអាល់កុល​ទៅ​ជា​ទឹក​ខ្មេះ ឬ​ពី​ស្ករ​ទៅ​ជា​អាស៊ីតឡាទិក (​ជូរ)។ ក្នុង​ករណី​ត្រាំ​ឬ​ជ្រក់​បន្លែ គេ​ឱ្យទុក​ឱ្យ​​​បាក់តេរី​បំប្លែង​​ជាតិ​ស្ករ​របស់​បន្លែ ផ្លែឈើ ឱ្យ​​ទៅ​ជា​អាស៊ីតឡាក់ទិក ដើម្បីប្តូរ​សណ្ឋាននិង​រសជាតិ​បន្លែ​ ហើយ​​ជួយ​រក្សា​អាហារ​ឱ្យ​ទុក​បាន​យូរ តាម​រយៈ​ការ​​​ជំរុញ​បាក់តេរី​ល្អ​​ឱ្យ​លូត​លាស់​ និង​រារាំងកម្ចាត់​​បាក់តេរី​អាក្រក់។ ​ គឺ​អំបិល​និ​ងការ​ផ្អាប់​បំប្លែង​ទៅ​ជា​អាស៊ីត​ឡាក់ទិក​ជាតិ​ជូរ​នេះ​ហើយ​ដែលធ្វើ​ឱ្យ​បន្លែ​​មាន​រសជាតិ​ជូរអែមដ៏​សែន​ឆ្ងាញ់។ បើ​ជា​អំបិល​តែ​ឯង ឬ​ផ្អាប់​តែ​ឯង មិន​គ្រប់​គ្រាន់​ទេ។​ សូម​បញ្ជាក់​ថា គ្រប់​បន្លែ​ ផ្លែឈើ​ទាំង​អស់​សុទ្ធ​តែ​មាន​មីក្រូ​សរីរាង្គ​ ដូច​ជា​បាក់តេរី មេ ឬ ផ្សិត រាប់​ពាន់​លាន​។ ទោះ​បី​ជា​លាង​សម្អាត​យ៉ាង​ដូចម្តេច​ក៏​មិន​អស់ដែរ។ តែយើង​ក៏​​ត្រូវ​ការ​ឱ្យ​នៅ​សល់​​បាក់តេរី​ខ្លះ​ដែរ ដើម្បី​ជួយ​បំប្លែង​ជាតិ​ស្ករ​ fructoses glucose Saccharose របស់​បន្លែ​ផ្លែឈើ ទៅ​ជា​អាស៊ីតឡាក់ទិក ដែលបើ​ទុក​កាន់​តែ​យូរ ​​អាហារ​​​កាន់​តែ​ជូរ និង​​ជួយ​ញែករើស​ទុក​​បាក់តេរី​ល្អ​ៗ ហើយ​កម្ចាត់​បាក់តេរី​ដែល​មិន​ល្អ​ចេញ។ ​បាក់តេរី​​​មិន​មែនសុទ្ធ​តែ​​ជា​​​​សត្រូវ​​របស់​មនុស្ស​លោក​ ដូច​ការ​គិត​ពីមុន​ទេ។ បាក់តេរី​មាន​ល្អ​ មាន​អាក្រក់។ វេជ្ជសាស្ត្រ​ទើប​រក​ឃើញ​គុណសម្បត្តិ​នៃ​បាក់តេរី​សម្រាប់​សុខភាព។ មាន​ន័យ​ថា ការ​បរិភោគ​បន្លែ​ត្រាំ​ឬ​ជ្រក់​ ជា​ប្រភពនាំ​​បាក់តេរី​ធម្មជាតិ​ល្អៗ ទៅ​​ជួយ​បង្កើន​លំនឹង​ដល់​ពពួក​មីក្រូសរីរាង្គ​​ (Microbiote) ​នៅ​ក្នុង​ពោ

    10 min

  8. 10 GIU

    បារី​អេឡិចត្រូនិក​អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព​ខ្លាំង​ជាង​បារី​ធម្មតា?

    ​ទិវា​ពិភពលោក​ប្រឆាំងនឹង​ថ្នាំ​ជក់ ​ឆ្នាំ​២០២៥ ​ផ្តោត​ប្រធានបទ​ទៅ​លើ​ឥទ្ធិពល​អាក្រក់​នៃ​ឧស្សាហកម្ម​ថ្នាំជក់​ទៅ​លើ​យុវវ័យ។ ដើម្បី​ទាក់ទាញ​ក្មេង​ឱ្យ​ជក់ ឧស្សាហកម្ម​បាន​ប្រើ​ក្លិន ប្រើ​រសជាតិ​បន្ថែម កែច្នៃប្តូរ​ទម្រង់ ​ផ្លាស់​របៀប​ជក់​ បង្កើត​ផលិតផល​បារី​អេឡិចត្រូនិកថ្មី​ៗ​ ប្លែកៗ។ បើ​តាម​​របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ការ​ជក់​បារី​អេឡិចត្រូនិក​បាន​កើន​ឡើង​នៅ​ទូទាំងពិភពលោក ក្នុង​ចំណោម​ក្មេង​ជំទង់​និង​ក្មេង​ទើប​ពេញ​វ័យ​​។ តើ​បារីអេឡិចត្រូនិក​ជា​អ្វី ? អាច​បង្ក​គ្រោះ​ថ្នាក់​ដល់​សុខភាព និង​នាំ​ឱ្យ​ញៀន​ដូច​បារី​ធ្វើ​ពី​ថ្នាំជក់​ដែរទេ? បង្កើត​ឡើង​នៅ​ឆ្នាំ​២០០៦ នៅប្រទេស​ចិន​ដោយHon Lik បារី​អេឡិចត្រូនិក​ផលិត​ឡើង​ក្នុង​ទម្រង់​ជា​ស្រដៀង​នឹង​បារី​បូរាណ​ ក្នុង​​គោលការណ៍​តែ​មួយ គឺ​បឺ​ត​បង្ហុយ​ផ្សែង​ ដែល​បាន​មក​ពី​ដុត​​​កម្តៅល្បាយ​រាវ ក្នុង​សីតុណ្ហភាព​​ស្រទន់ត្រឹ​ម​ប្រមាណ​​៦០​អង្សា។ ល្បាយ​រាវ​ក្នុង​បារី​អេឡិចត្រូវ​និក ឬ​ហៅ​កាត់​ថា​ល្បាយ​អេឡិចត្រូនិក​នេះ មាន​សមាសធាតុ​ផ្សំ​ច្រើន​មុខ​ខ្លាំង​ណាស់ ដោយ​អាច​មាន​ទាំង​ជាតិ​នីកូទីនមួយ​ដែរ​​ផង។ ចំណែក​​ក្លិនក៏​មាន​ច្រើន​ប្លែកៗ​គ្នា។ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​បារី​អេឡិចត្រូនិក​ (E-cigarette) មាន​រសជាតិ និង​ក្លិន​ជាង​៧៧០០​មុខ កំពុង​ធ្វើ​ចរាចរណ៍​ និ​ងមាន​ឈ្មោះ​ហៅ​ប្លែកៗ​គ្នា​ច្រើន។ នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា ​គេ​ច្រើន​ហៅ​ខ្លី​ថាវ៉ាប់។ គ្រោះ​ថ្នាក់​នៃ​​បារី​អេឡិចត្រូនិក កាន់​តែ​ពេញ​និយម ​គ្រោះ​ថ្នាក់​នៃ​បារី​អេឡិចត្រូនិកចំពោះ​សុខភាព ក៏​ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​កាន់​តែ​ច្រើន​ឡើងៗ​ដែរ។​ ​ការ​សិក្សាថ្មី​ដំបូងរបស់​​​សកលវិទ្យាល័យ​Manchester បាន​រក​ឃើញ​ថា ការ​បឺត​បារីអេឡិចត្រូវ​និក អាច​បង្ក​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​សុខភាព​ខ្លាំង​ជាងជក់​​បារី​បូរាណ​ទៅ​ទៀត។ អ្នក​ប្រព្រឹត្ត​ការ​ជក់​បារី​អេឡិច​ត្រូនិក មាន​ហានិភ័យ​ខ្លាំង​​នឹង​កើត​ជំងឺ​ភ្លេច​ ជំងឺ​បេះ​ដូង និង​ជំងឺ​ខូច​សរីរាង្គ។ វេជ្ជបណ្ឌិត Maxime Boidin អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវលើ​​ការ​សិក្សា ស្តីអំពី​ឥទ្ធិពល​រយៈ​ពេល​យូរ​នៃ​ការ​បឺត​បារី​អេឡិច​ត្រូនិក​ ចំពោះ​សុខភាព បាន​ពន្យល់​ថា អ្នក​ជក់​បារី​ធម្មតា ត្រូវ​ដើរ​ចេញ​ទៅ​ក្រៅ​ដើម្បី​ជក់ ​អស់​មួយ​ដើមត្រូវ​អុជ​ជក់​មួយ​ដើម​ទៀត។ ប៉ុន្តែ​សម្រាប់​អ្នក​បឺត​បារី​អេឡិចត្រូនិក គេ​អាច​បឺត​មួយ​ខ្សឺត​ហើយ​មួយ​ខ្សឺត​ទៀត តគ្នា នៅ​កន្លែង​ណា​ក៏​បាន​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឱ្យ​គេ​ពិបាក​រាប់​​បរិមាណនៃការ​ជក់​ណាស់។ ម្យ៉ាងទៀត បើ​តាម​លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​ដដែល បារី​អេឡិចត្រូនិក​ ជា​ល្បាយ​នៃធាតុ​​រ៉ែ​និង​ផលិតផល​គីមី​ ព្រមទាំង​សារធាតុ​បន្ថែម​ក្លិន​និង​រសជាតិ​សិប្បនិម្មិត ដែល​អាច​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ការ​រលាក​ និងកំណើន​កោសិកា​សេរី​ ធ្វើឱ្យ​យន្តការ​ការពារ​ខ្លួន​ចុះ​ខ្សោយ​។ ជា​ផលវិបាក បើ​តាម​​លោក​វេជ្ជបណ្ឌិតMaxime Boidin ​ការ​បឺត​​ល្បាយ​អេឡិចត្រូនិកនឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​​ផ្ទៃខាង​ក្នុង​​នៃ​សរសៃ​អាទែមាន​​របួស មាន​ដំបៅ ហើយ​កោសិកាល្អ​ងាប់។ នៅ​ពេល​​មាន​ស្នាម​មាន​របួស សរសៃ​ឈាម​អាទែច្បាស់​ជា​គ្មាន​សមត្ថភាព​រលាស់​ រីក​រួម​ ​ជា​រោគ​សញ្ញា​នាំ​ទៅ​មាន​ជំងឺសរសៃ​ឈាម​​បេះ​ដូង​ធ្ងន់ធ្ងរ​។ ឯ​លំហូរ​ចរន្ត​ឈាម​ទៅ​ចិញ្ចឹម​សរីរាង្គ និង​ខួរ​ក្បាល​​ក៏​លែង​ត្រឹម​ត្រូវ​​គ្រប់គ្រាន់ ​​វិបត្តិ​ខួរ​ក្បា​ល​ចុះ​ខ្សោយ អន់​បញ្ញា​ស្មារតីពោល​គឺ​ការ​ភ្លេច​ភ្លាំង​​នឹង​លេច​ឡើង​។ សម្រាប់​ក្រុម​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​នេះ បារី​អេឡិចត្រូនិក គួរ​តែ​ស្ថិត​នៅក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​យ៉ាង​ហ្មត់ចត់បំផុត​ពីអាជ្ញាធរ និង​អាច​ប្រើប្រាស់​បាន​តាម​រយៈ​វេជ្ជបញ្ជា ក្នុង​រយៈ​ពេល​ដ៏​ខ្លី សម្រាប់​ជួយ​ផ្តាច់​ការ​ញៀន​បារី។ បារី​អេឡិចត្រូនិក​នឹង​ក្លាយ​ជាអាវុធ​មុខ​ពីរ។ បារីអេឡិចត្រូនិក​អាច​ញៀន​ដូច​ជក់​បារីបូរាណ? ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុកកាលពី​ដំបូង ​ថា​ជម្រើស​​មួយ សម្រាប់​ផ្តាច់​បារី​ ផ្តាច់​ភាព​ញៀន​នឹង​ជាតិ​នីកូទីន បារី​អេឡិច​ត្រូនិកកំពុង​​ពេញ​និយមកាន់​តែ​ខ្លាំង​ឡើង​ក្នុង​ស្រទាប់​យុវវ័យ​ជា​ក្មេង​ជំទង់​និង​ក្មេង​ទើប​ធំ​ពេញ​វ័យ ដែល​ជា​វ័យ​ងាយ​រងគ្រោះ​ខ្លាំង។ និន្នាការ​នេះបាន​​ក្លាយ​ជា​ក្តី​បារម្ភ​ពិត​និងយ៉ាង​​ជាក់​ស្តែង​សម្រាប់​សុខភាព​សាធារណៈ ព្រោះ​បារី​អេឡិចត្រូនិក​អាច​ជា​ឱកាស​ស្រូប​បឺត​យក​​ជាតិ​ដ៏​គ្រោះថ្នាក់ ដែល​ធ្វើ​ប៉ះពាល់​ដល់​ខួរក្បាល។ ហើយ​​ខួ

    7 min
Elenco completo (52)

Descrizione

សុខភាព​ជា​បញ្ហា​ចម្បង​របស់​មនុស្ស​គ្រប់​រូប ! ដើម្បី​​ចូល​រួម​​ចំណែក​​លើក​​កម្ពស់​​សុខភាព​សាធារណៈ នៅ​​រៀង​រាល់​​​ថ្ងៃ​​ពុធ អស់​លោក​អ្នកនាង​នឹង​បាន​ស្តាប់ សេចក្តី​អត្ថាធិប្បាយ និង​បទសម្ភាសន៍​របស់ អៀង សុខម៉ិញ ជាមួយ​​នឹង​​គ្រូពេទ្យ​​ឯកទេស ស្តី​ពី​​ប្រធានបទ​​ផ្សេងៗ​ទាក់ទង​​នឹង​​សុខភាព មានជាអាទិ៍​ការការពារ ការព្យាបាល។

Informazioni

Altro da RFI ខេមរភាសា / RFI Khmer

Potrebbero piacerti anche…