Wat blijft

NPO Radio 1 / HUMAN
Wat blijft

Wat blijft als we er niet meer zijn? Wat Blijft is een radioprogramma en een podcast van Omroep HUMAN. In de podcastserie Wat blijft volgen we het spoor terug van recent overleden Nederlanders. Wat hebben zij écht betekend? Wat kunnen we leren van hun leven? En hoe leven zij voort?

  1. Radio: Muziekjournalist Jean-Paul Heck over Charles Aznavour

    4 DAYS AGO

    Radio: Muziekjournalist Jean-Paul Heck over Charles Aznavour

    ‘Geluksprofessor’ Ruut Veenhoven zette het wetenschappelijk onderzoek naar geluk internationaal op de kaart. Hij was hoogleraar Sociale condities voor menselijk geluk en richtte de World Database of Happiness op, een online databank waarin hij onderzoek naar geluk bundelde. Veenhoven had de ziekte van Kahler, een vorm van bloedkanker. Zijn vriend en collega Ad Bergsma vertelt over hem.   Charles Aznavour begon zijn leven als kind van Armeense vluchtelingen en kreeg te maken met armoede en racisme. Hij wist uit te groeien tot een icoon van de Franse chansons. Aznavour was met zijn poëtische teksten en tijdloze melodieën niet alleen de stem van Frankrijk, maar ook de stem van de wereld. 100 Jaar geleden werd hij geboren en onlangs verscheen er een biopic over zijn leven. Wie was de man achter hits als La Bohème en She? En hoe wist hij zich van een arme jongen in Parijs te ontwikkelen tot een wereldwijd fenomeen? Lara Billie Rense praat over Charles Aznavour met muziekjournalist Jean-Paul Heck.   In de podcastreeks Grote Geesten hoort u over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Inge ter Schure volgt deze week het spoor terug van Baruch Spinoza. Spinoza was een Nederlandse filosoof en politiek denker uit de Gouden Eeuw. Hij stelde dat God en de natuur samenvallen en wees het idee van God als persoon en Schepper af. Dat kwam hem duur te staan. Als jongeman werd hij door zijn Joodse gemeenschap verbannen en zijn boeken werden door de rooms-katholieke kerk verboden. Pas na zijn dood wordt zijn meesterwerk de Ethica voor het eerst gepubliceerd en zijn ideeëngoed breed omarmd. Inge praat met filosoof en leraar Yoram Stein, historicus en hoogleraar Ronald van Raak en filosoof Tinneke Beeckman.

    1h 46m
  2. Radio: Sandra Langereis over Eise Eisinga, Khaled al Haj Saleh over Mazen al-Hamada

    16 DEC

    Radio: Sandra Langereis over Eise Eisinga, Khaled al Haj Saleh over Mazen al-Hamada

    (01:24) Mazen al-Hamada gaf een gezicht aan duizenden slachtoffers van Assads martelregime in Syrië. Hij was geen politicus, geen generaal, en geen beroemdheid, maar een gewone man die een ongewoon leven kreeg door de gruwelijkheden van de Syrische burgeroorlog. Een aantal jaar woonde hij in Nederland, in 2020 keerde hij terug naar Syrië. Op 9 december werd Hamada’s lichaam gevonden in de Sednaya gevangenis. Lara Billie Rense praat met zijn goede vriend Khaled Al Haj Saleh. (15:08) Tweeëneenhalve eeuw geleden bouwde Eise Eisinga op de zolder van zijn woonhuis in Franeker een planetarium. Met minutieuze precisie maakte hij aan zijn plafond een bewegend zonnestelsel dat de banen van de zes dan bekende planeten volgde. Wat begon als een reactie op onrust en bijgeloof, eindigde als het oudste planetarium ter wereld dat nog werkt. Sinds vorig jaar staat het op de Unesco Werelderfgoedlijst. Historicus en biograaf Sandra Langereis schreef het boek ‘Machineman – De tijden van Eise Eisinga’. Lara Billie Rense spreekt met Langereis over de bouwer van dit beroemde planetarium. Wat maakte hem zo’n revolutionair van zijn tijd? (57:39) In de reeks Grote Geesten volgt Annette van Soest het spoor terug van filosoof en schrijver Iris Murdoch. Murdoch dankt haar bekendheid aan haar romans, zoals ‘Under the Net’ en ‘The Sea, the Sea’. Ze leidde een onconventioneel leven, had relaties met verschillende mannen tegelijk, maar trok zich ook regelmatig terug om te schrijven. De laatste jaren van haar leven leed ze aan dementie. Annette van Soest praat met filosoof Mariëtte Willemsen, schrijver en Murdoch liefhebber Doeke Sijens en essayist en vertaler Hein Groen.

    1h 54m
  3. Radio: Elena Beelaerts van Blokland over haar voorouder Theodore Bray

    9 DEC

    Radio: Elena Beelaerts van Blokland over haar voorouder Theodore Bray

    Elena Beelearts van Blokland vertelt over haar voorvader Theodore Bray. Wanneer Elena in zijn leven graaft, stuit ze op een onvermoed en nieuw verhaal: Bray was een slavenhouder in Suriname. Altijd al voelde Beelaerts van Blokland zich niet op haar gemak met haar status van freule. De ontdekking van deze voorvader maakt dat zij haar relatie tot haar adellijke naam opnieuw moet bezien. Ze besluit om op onderzoek te gaan en probeert een compleet beeld te schetsen van het plantageleven in Suriname. Hierover schreef ze het boek Ach freule. Op zoek naar de plantagehouder in mijn familie. Oud doelman Hans van Breukelen werd, net als topvoetballers Ruud Gullit en Marco van Basten, tijdens het EK van 1988 ondersteund door haptonoom Ted Troost. Hij was een spraakmakende verschijning die onlangs op 88-jarige leeftijd overleed. Hans van Breukelen blikt terug op zijn leven.  In de podcastreeks Grote Geesten hoort u over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Botte Jellema volgt het spoor terug van Nederlands-Amerikaanse primatoloog Frans de Waal. De Waal was internationaal geprezen, een pionier op het gebied van gedragswetenschappen, baanbrekend onderzoeker en hij had een diepgaand inzicht in het dierenrijk. Time Magazine noemde hem in 2007 een van de meest invloedrijke personen ter wereld.    Botte Jellema praat over Frans de Waal met praat met emeritus hoogleraar Jan van Hooff, zijn jongste broer Steven de Waal, hoogleraar cognitieve Psychologie Mariska Kret, en hij bezoekt Burger’s Zoo waar Frans de Waal in de jaren 70 en 80 onderzoek deed.

    1h 56m
  4. Radio: Marita Mathijsen over Betje Wolff en Anton de Kom

    2 DEC

    Radio: Marita Mathijsen over Betje Wolff en Anton de Kom

    In Wat blijft aandacht voor Betje Wolff, vooral bekend als de helft van het schrijversduo met Aagje Deken. Samen met Deken, maar ook als individu, wist ze de Nederlandse literatuur te vernieuwen in een tijd vol politieke omwentelingen. Gebukt onder ziektes en persoonlijke aanvallen hield ze de moed - en humor – erin en sprak zich uit voor religieuze verdraagzaamheid, vrouwenrechten en tegen slavernij. Cultuurhistorica en emeritus-hoogleraar Marita Mathijsen is te gast en vertelt over het roerige leven en virtuoze schrijverschap van deze vrije geest. In het tweede uur en de podcast van Wat blijft: In de podcast Wat Blijft hoor je de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Socrates tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort?  In de negende aflevering volgt Nathan de Vries het spoor terug van schrijver, activist en verzetsstrijder Anton de Kom. Anton de Kom werd in 1898 geboren in Paramaribo, Suriname en vertrok op zijn 21ste naar Nederland waar hij zich naast zijn werk in de koffie, thee en tabak ontwikkelde tot activistisch strijder. Hier begon hij aan zijn eerste boek ‘Wij slaven van Suriname’ dat later, in 1934 zou verschijnen. In 1932 vertrok hij met zijn gezin naar Suriname waar hij streed voor de rechten van boerenarbeiders en om die reden werd vastgezet in Fort Zeelandia. In 1933 werd hij verbannen uit Suriname vanwege zijn zogenaamde ‘anti-koloniaal en communistisch verzet’. Terug in Nederland vond hij geen werk, maar zette zich voortdurend in voor het communistisch verzet. Toen de oorlog in 1940 uitbrak, sloot De Kom zich aan bij het Nederlands verzet. Hij bezweek uiteindelijk aan tuberculose in kamp Sandborstel, het buitenkamp van Neuengamme. Hij werd begraven in een massagraf en pas in 1961 werd de familie officieel geïnformeerd over zijn dood.  In 2023 kreeg Anton de Kom officieel eerherstel; de Nederlandse regering bood bij monde van Wopke Hoekstra excuses aan. Ook werd aan de Vrije Universiteit de Anton de Kom-leerstoel ingesteld. Een jaar eerder was er al een gedenksteen voor Anton de Kom onthuld in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Hij is de eerste Surinamer die een plek kreeg in de Canon van Nederland.  Presentator: Lara Billie Rense Redactie: Jessica Zoghary, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Sushmita Lageman  Eindredactie: Bram Vollaers, Inge ter Schure Productie: Mare de Vries

    1h 55m
  5. 1 DEC

    Grote Geesten - Anton de Kom (22 februari 1898-24 april 1945)

    In de podcast Wat Blijft hoor je de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Socrates tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken? En hoe leven zij voort? In de negende aflevering volgt Nathan de Vries het spoor terug van schrijver, activist en verzetsstrijder Anton de Kom. Anton de Kom werd in 1898 geboren in Paramaribo, Suriname en vertrok op zijn 21ste naar Nederland waar hij zich naast zijn werk in de koffie, thee en tabak ontwikkelde tot activistisch strijder. Hier begon hij aan zijn eerste boek ‘Wij slaven van Suriname’ dat later, in 1934 zou verschijnen. In 1932 vertrok hij met zijn gezin naar Suriname waar hij streed voor de rechten van boerenarbeiders en om die reden werd vastgezet in Fort Zeelandia. In 1933 werd hij verbannen uit Suriname vanwege zijn zogenaamde ‘anti-koloniaal en communistisch verzet’. Terug in Nederland vond hij geen werk, maar zette zich voortdurend in voor het communistisch verzet. Toen de oorlog in 1940 uitbrak, sloot De Kom zich aan bij het Nederlands verzet. Hij bezweek uiteindelijk aan tuberculose in kamp Sandborstel, het buitenkamp van Neuengamme. Hij werd begraven in een massagraf en pas in 1961 werd de familie officieel geïnformeerd over zijn dood. In 2023 kreeg Anton de Kom officieel eerherstel; de Nederlandse regering bood bij monde van Wopke Hoekstra excuses aan. Ook werd aan de Vrije Universiteit de Anton de Kom-leerstoel ingesteld. Een jaar eerder was er al een gedenksteen voor Anton de Kom onthuld in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Hij is de eerste Surinamer die een plek kreeg in de Canon van Nederland. Nathan de Vries praat met zijn achterkleinzoon Vincent de Kom, filmmaker Ida Does, schrijver Raoul de Jong, actrice GerdaLentenHavertong en professor Guno Jones die aan de VU de Anton de Kom-leerstoel bekleedt.  In deze aflevering hoor je o.a. muziek van zanger, atleet en politiek activist Paul Robeson die ‘Amazing Grace’ zingt. Dit was muziek waar Anton de Kom zelf ook graag naar luisterde.

    46 min

About

Wat blijft als we er niet meer zijn? Wat Blijft is een radioprogramma en een podcast van Omroep HUMAN. In de podcastserie Wat blijft volgen we het spoor terug van recent overleden Nederlanders. Wat hebben zij écht betekend? Wat kunnen we leren van hun leven? En hoe leven zij voort?

You Might Also Like

To listen to explicit episodes, sign in.

Stay up to date with this show

Sign in or sign up to follow shows, save episodes and get the latest updates.

Select a country or region

Africa, Middle East, and India

Asia Pacific

Europe

Latin America and the Caribbean

The United States and Canada