9 min.

KOW I LAMY KY EEDING KORONOVID19 Taha Inspires

    • Onderwijs

KOW IYO LABO OO KU AADAN XANUUNKA CORNOV19

#Hordhac

Waa xanuun sida hergebka oo kale ah oo uu sababo viruska loogu magac darey CoronoV 19. Wuxuu ka mid yahay vaayrusyada xoolaha uga gudba aadanaha. Halista ugu weyn ee xanuunkaan ayaa ah in uu aad u faafid ogyahay, dadka difaaacooda liitana si deg deg ah u dili karo. Taas ayaa keeneysa in loo arko xaalad aan caadi ahayn.

#Maxay yihiin calaamadihiisa?
Waxaa jiro saddex shey oo sababa cudurada ku dhaco aadanaha waxayna kala yihiin Bakteeriya, Vayruus iyo jeermisyada ama parasaayada. Bakteeriyada oo dhan ma ahan mid dhib inoo keenta balse waxaaba jiro qaar badan oo qayb weyn ka qaata jiritaanka nolosha aadanaha. Viruskuna sidoo kale dhamaantiisa sida retrovirus oo kaqayb qaata sameysanka hida sidaheena ee DNAda. Hadaba vaayruuska Vorna Vaarus wuxuu kamid yahay vaayrusyada dilaaga ah sida sida Ebola, AIDs iyo sidoo kale Raabiyada oo sidoo kale ah vaayrus xoolaha inooga soo gudba.

#Sidee looga hortagaa?
- Dhaqidda gacmaha iyadoo la isticmaalayo saabuun gaar ahaan xilliyada aad cunteyn rabto ama cunto diyaarin rabto ama ka timaadey guriga dibaddiisa. 
- Ilaa inta aad karto farhaagaa ka ilaali indhahaaga, afkaagaba iyo sankaagaba
- Yareynta isu socodka guud
- In aan banaanka loo bixin ilaa waxyaabaha laga maarmi waayeyo ma ahee
- Xoojinta difaaca jirka kaas oo aad ku xoojin karto cunto dheelli tiran gaar ahaan proteeniska iyo weliba hurdo fiican.Waa maxay xalku

Waa maxay xalku?
Diinteennu waxay qabtaa mabda’a ah in cudur kasta uu dawo leeyahay. Sidaa ay tahay aadanuhuna kama maarmo in dadaal iyo taxadir muujiyo sida:
- In lays karantiilo
- In la joojiyo isu socodka guud dal iyo dibadba 2 asbuuc
- Waxaa suura gal ah in talaal loo helo, taas oo ah in difaaca jirka loo tababaro la dagaalanka vaayruska.

#YAa U nugul in ay u dhintaan?
Viruska marka hore uu jirka soo galo wuxuu weeraraa difaaca jirka iyo xubnaha muhiimka ah oo ay ugu horeeyaan sambabadu. Sidaas darteed dadka difaaca jirkoodu hooseeyo ama jirro ama da’ daciifisey cudurkaan halis weyn ayay ugu jiraan. Sidoo kale caruurta aadka u yar ayaa u nugul cudurkaan.

#Gabagabadii, Maxaa inala gudboon?

Cudurka waa kugu dhici karaa waana ka badbaadi kartaa, laakin  waxaa ugu muhiimsan in aadan noqon waddadii uu cudurku ku faafi lahaa kuna gaari lahaa dad aad u tabar daran. fadlan raac tilmaamaha caafimaadka gaar ahaan kuwa ay bixiyaan hay’ada rasmiga ah sida WHO iyo wasaaradda caafimaadka ee dalka.

Wabillahi Tawfiiq

KOW IYO LABO OO KU AADAN XANUUNKA CORNOV19

#Hordhac

Waa xanuun sida hergebka oo kale ah oo uu sababo viruska loogu magac darey CoronoV 19. Wuxuu ka mid yahay vaayrusyada xoolaha uga gudba aadanaha. Halista ugu weyn ee xanuunkaan ayaa ah in uu aad u faafid ogyahay, dadka difaaacooda liitana si deg deg ah u dili karo. Taas ayaa keeneysa in loo arko xaalad aan caadi ahayn.

#Maxay yihiin calaamadihiisa?
Waxaa jiro saddex shey oo sababa cudurada ku dhaco aadanaha waxayna kala yihiin Bakteeriya, Vayruus iyo jeermisyada ama parasaayada. Bakteeriyada oo dhan ma ahan mid dhib inoo keenta balse waxaaba jiro qaar badan oo qayb weyn ka qaata jiritaanka nolosha aadanaha. Viruskuna sidoo kale dhamaantiisa sida retrovirus oo kaqayb qaata sameysanka hida sidaheena ee DNAda. Hadaba vaayruuska Vorna Vaarus wuxuu kamid yahay vaayrusyada dilaaga ah sida sida Ebola, AIDs iyo sidoo kale Raabiyada oo sidoo kale ah vaayrus xoolaha inooga soo gudba.

#Sidee looga hortagaa?
- Dhaqidda gacmaha iyadoo la isticmaalayo saabuun gaar ahaan xilliyada aad cunteyn rabto ama cunto diyaarin rabto ama ka timaadey guriga dibaddiisa. 
- Ilaa inta aad karto farhaagaa ka ilaali indhahaaga, afkaagaba iyo sankaagaba
- Yareynta isu socodka guud
- In aan banaanka loo bixin ilaa waxyaabaha laga maarmi waayeyo ma ahee
- Xoojinta difaaca jirka kaas oo aad ku xoojin karto cunto dheelli tiran gaar ahaan proteeniska iyo weliba hurdo fiican.Waa maxay xalku

Waa maxay xalku?
Diinteennu waxay qabtaa mabda’a ah in cudur kasta uu dawo leeyahay. Sidaa ay tahay aadanuhuna kama maarmo in dadaal iyo taxadir muujiyo sida:
- In lays karantiilo
- In la joojiyo isu socodka guud dal iyo dibadba 2 asbuuc
- Waxaa suura gal ah in talaal loo helo, taas oo ah in difaaca jirka loo tababaro la dagaalanka vaayruska.

#YAa U nugul in ay u dhintaan?
Viruska marka hore uu jirka soo galo wuxuu weeraraa difaaca jirka iyo xubnaha muhiimka ah oo ay ugu horeeyaan sambabadu. Sidaas darteed dadka difaaca jirkoodu hooseeyo ama jirro ama da’ daciifisey cudurkaan halis weyn ayay ugu jiraan. Sidoo kale caruurta aadka u yar ayaa u nugul cudurkaan.

#Gabagabadii, Maxaa inala gudboon?

Cudurka waa kugu dhici karaa waana ka badbaadi kartaa, laakin  waxaa ugu muhiimsan in aadan noqon waddadii uu cudurku ku faafi lahaa kuna gaari lahaa dad aad u tabar daran. fadlan raac tilmaamaha caafimaadka gaar ahaan kuwa ay bixiyaan hay’ada rasmiga ah sida WHO iyo wasaaradda caafimaadka ee dalka.

Wabillahi Tawfiiq

9 min.

Top-podcasts in Onderwijs

Omdenken Podcast
Berthold Gunster
Wie redt Wilbert (en de rest van de mensheid)?!
NPO Luister / VPRO
De Podcast Psycholoog
De Podcast Psycholoog / De Stroom
HELD IN EIGEN VERHAAL
Iris Enthoven | Podimo
The Mel Robbins Podcast
Mel Robbins
Eerste Hulp Bij Uitsterven
Carice en Sieger / De Stroom