#071 Filozofia na ciekawe czasy

Nerdy Nocą

Tej nocy rozmawiamy ze Złym Majorem Witkiem o tym, jak żyć dobrze i z sensem. ZMW ma dyplom magistra filozofii i determinację, żeby walić nim w życiowe problemy. Przypominamy sobie Podcasty dla WOŚP i powody studiowania filozofii. Uściślamy "ciekawe czasy" jako przekleństwo i jako problem stary jak ludzie. Jak sobie z tym radzić i gdzie szukać odpowiedzi? Czym w zasadzie zajmuje się filozofia? Omawiamy dwie szkoły filozoficzne, takie akurat na trudne czasy.

Stoicyzm, pokrótce

Jak nie tracić równowagi i zachować spokój ducha? Na co mamy wpływ? Jak się uodpornić na okoliczności? "Skromnie przyjmować, spokojnie tracić". Przepis na dobrostan: życie cnotliwe — umiarkowane, odważne, sprawiedliwe, rozumne i zgodne z naturą. Rozgryzamy to na współczesne czasy (nie zapominając o kontekście stoików młodszych). Dygresja na nieuchronność biegu czasu i nieoczekiwaną łagodność Marka Aureliusza. Stoicyzm w obliczu śmierci. A co, gdy stoicyzm przestaje wystarczać?

Egzystencjalizm, boleśnie

Otwieramy z grubej rury — inherentną nikczemnością bytu okraszoną ulubionymi smakami lodów. Co zrobić, kiedy okaże się, że życie nie ma sensu? Czym zajmuje się ontologia? Jaki konflikt odsłania egzystencjalizm? Zgłębiamy znaczenie esencji i egzystencji za pomocą gilotyny do papieru, aby ująć skomplikowane problemy filozoficzne tak prosto, jak się da, i ani trochę prościej. Jeśli chcesz sensu, to zrób sobie własny! Przekleństwo wolności wyboru i pełnej odpowiedzialności za siebie. A może uciekać? Kłótnie między ważnymi osobami w myśli egzystencjalnej. Dygresja na lżejsze i cięższe lektury filozoficzne. Czym się różni egzystencjalizm od nihilizmu i jak się z nabija z ułomnych nurtów myślowych? Dla równowagi omawiamy problemy z etyką egzystencjalistyczną, która ginie pod gilotyną Hume'a, ponieważ składa się głównie z wajbu. Jak dobrze konstruować etykę, jakie mamy wymagania, żeby ją kupić? Omawiamy na przykładzie wyciągniętego z szafy Kanta oraz na błędach egzystencjalizmu. Różne smaki egzystencjalne — absurdyzm Camusa. Jak się zmierzyć z absurdem istnienia? Co zrobić z niesprawiedliwością? Jak żyć? Trzy sposoby, a nawet cztery.

Deser, na słodko

Co filozofia nam daje w trudnych i ciekawych czasach? Do czego służą paradoksy? Oraz interesujące skrzyżowanie filozofii i technologii.

Lektury i nazwiska:

  • Marek Aureliusz, "Rozmyślania",
  • Simone de Beauvoir, "Etyka dwuznaczności" (“Pour une morale de l'ambiguïté”, “The Ethics of Ambiguity” (nie wyszła po polsku, ale jest w internetach),
  • Albert Camus, "Człowiek zbuntowany",
  • Seneka Młodszy, “O krótkości życia” — samo w sobie niedługie, a on przez całe dzieło wbija młotkiem skończoność życia,
  • Thomas Nagel
Wrzuć pięć złotych na patronite.pl/kya! Może dzięki temu zostaniemy rzymskim cesarzem. 2022.12.18 / 2022.12.23

Zaloguj się, aby posłuchać odcinków dla dorosłych

Bądź na bieżąco z programem

Zaloguj się lub zarejestruj, aby obserwować programy, zachowywać odcinki i otrzymywać najnowsze uaktualnienia.

Wybierz kraj lub region

Afryka, Bliski Wschód i Indie

Azja i Pacyfik

Europa

Ameryka Łacińska i Karaiby

Stany Zjednoczone i Kanada