Podcast Demagoga Demagog

Dawno, dawno temu, istniało imperium Wielkiej Lechii, tak duże, że nie mieściło się na mapach i tak potężne, że skutecznie opierało się Rzymianom. Mieszkali w nim Słowianie: kochający wolność lud pochodzenia aryjskiego. Żyliby spokojnie, gdyby nie kosmiczna rasa reptilian, która dąży do przejęcia władzy na Ziemi. Walka trwa już setki lat, a wrogowie są podstępni: wywołują bratobójcze wojny, w których Słowianin zabija Słowianina, podstawiają zmiennokształtnych agentów, którzy zajmują najwyższe stołki, a na ich stronę przeszli już Żydzi, Niemcy, katolicy i przekupieni naukowcy, którzy fałszują prawdę historyczną. Słowianie zdają się być ostatnią deską ratunku dla Ziemi.

To najbardziej barwna wersja teorii o tzw. „Wielkiej Lechii”, połączona z teoriami spiskowymi i wątkami fantastycznymi. Wersja bez kosmitów to alternatywna, niepoparta wiarygodnymi dowodami opowieść o pochodzeniu Polaków. Publikacje na jej temat mylone są z naukowymi, tymczasem historycy kwalifikują je jako pseudonaukowe. Opiera się na niej wiele dezinformujących treści, z którymi stykają się nie tylko fact-checkerzy, ale też naukowcy. Właśnie dlatego w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie zorganizowano „wystawę interwencyjną”, zatytułowaną „Wielka Lechia - wielka ściema”. 

W tym odcinku Podcastu Demagoga zwiedzimy tę wystawę i rozmawiamy z jej kuratorami: historyczką i archeolożką Ewelina Siemianowską z Muzeum Powstania Państwa Polskiego w Gnieźnie oraz historykiem Arturem Wójcikiem z Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Mówimy o tym, jak rozmawiać o pseudonauce i teoriach spiskowych, dlaczego w ogóle warto o nich rozmawiać? Po co takie mity są tworzone i w jaki sposób mogą negatywnie działać na odbiorców.

W ostatnich tygodniach dezinformacja eksploruje tematykę… nazwijmy to, kulinarną. Nadal możemy trafić na informacje dotyczące robaków i ich szkodliwości, do których jedzenia się nas rzekomo zmusza. Równolegle pojawiają się wieści o ograniczeniach przy zakupie warzyw. Ile jest w nich faktów?

Poza tym zajrzymy na jeden z frontów wojny w Ukrainie, czyli front wojny informacyjnej. Tym razem: wieści z okupowanego przez Rosjan Mariupola.

Już wkrótce wejdzie w życie Digital Service Act (DSA), czyli akt o usługach cyfrowych. Co wprowadzą nowe regulacje i czy będą one rozwiązaniem problemów dotyczących walki z dezinformacją?

Pakiet zmian prawnych przygotowanych przez Parlament Europejski nałoży nowe obowiązki, m.in. na platformy społecznościowe. W podcaście Demagoga razem z Dorotą Głowacką, prawniczką w Fundacji Panoptykon odpowiadamy na pytania dot. tego, jak nowe regulacje wpłyną na walkę z dezinformacją.

Dorota Głowacka - prawniczka w Fundacji Panoptykon, w której zajmuje się zagadnieniami związanymi z ochroną praw człowieka w kontekście nowoczesnych technologii, w szczególności regulacją platform internetowych.

W mediach społecznościowych sporo się dyskutuje na temat tego, skąd czerpać informacje. Mniej jest o tym, jak je przekazywać etycznie. W czasach, kiedy nie jesteśmy tylko konsumentami treści, ale też ich twórcami to równie istotna kwestia.

Czy fakty autentyczne przestały być błędem językowym? Dlaczego w na tablicy w mediach społecznościowych cały czas pojawiają nam się ludzie wykonujący taniec Wednesday i czy algorytm da się wytresować, aby podrzucił nam idealną półkę do mieszkania? Przede wszystkim jednak spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: co to znaczy publikować odpowiedzialnie?

W następnym odcinku podcastu Demgoga gościnią jest dr Katarzyna Bąkowicz z Uniwersytetu SWPS: specjalistka od komunikacji, dezinformacji i manipulacji medialnej.

Bio: dr Katarzyna Bąkowicz, komunikolożka i medioznawczyni

Strateżka i doradczyni komunikacji biznesowej i medialnej: projektuje i wdraża rozwiązania z komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. Wspiera działania wizerunkowe organizacji w obszarze PR i CSR. Realizowała projekty dla takich firm jak: Allegro, Henkel, Microsoft, czy Enea SA. Adiunktka i wykładowczyni akademicka Uniwersytetu SWPS. Współtwórczyni Central European Digital Media Observatory, gdzie zajmuje się badaniami naukowymi z zakresu dezinformacji oraz realizuje projekty komunikacyjne. Asesorka European Fact-Checking Standards Network, członikini zarządu Rady Reklamy. Ekspertka UN Global Compact i kierowniczka Grupy Roboczej ds. Etycznej i Odpowiedzialnej Komunikacji. Autorka i producentka programów radiowych i telewizyjnych z obszaru biznesu i komunikacji.

24 lutego 2022 roku świat obiegła informacja o rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. W mediach społecznościowych zaroiło się od fałszywych informacji, które do dziś starają się wykrzywić obraz wojny, a także uderzają w ukraińskich uchodźców.

Mateusz Cholewa wraz z Wiolą Myszkowską w kolejnym odcinku Prasówki z Dezinformacji przyglądają się, jak zmieniały się narracje dotyczące konfliktu. Sprawdzają również, jakie nowe formy przybiera antyukraińska dezinformacja.

O Jerzym Ziębie słyszał prawie każdy. Popularyzator medycyny alternatywnej jest obecny w mediach społecznościowych od wielu lat, a wydana przez niego książka “Ukryte Terapie” przez niektórych nazywana jest kultową.

Jak się jednak okazuje, nie wszystko w jego przeszłości jest jasne. W rozmowie z Mariuszem Sepioło z Fundacji Reporterów (Frontstory.pl) omawiamy dziennikarskie śledztwo, które wykazało powiązania Jerzego Zięby z kilkoma zagranicznymi firmami oraz analizę Demagoga punktującą szkodliwe teorie głoszone przez “niezależnego dziennikarza, publicystę i autora książek”.

Jaki swój udział ma w nich Jerzy Zięba i kim są osoby z nim współpracujące, o tym dowiesz się, słuchając tego odcinka podcastu.

 Mariusz Sepioło - dziennikarz Frontstory.pl, autor kilku książek reporterskich.