Budżet, wynagrodzenia, mobilnoś‪ć‬ Narodowe Centrum Nauki

W tym odcinku podcastu rozmawiamy o budżecie NCN, wynagrodzeniach dla naukowców realizujących projekty finansowane przez Centrum i o mobilności naukowej. Gośćmi odcinka są prof. Joanna Golińska-Pilarek, członkini Rady NCN, prof. Zbigniew Błocki, dyrektor Centrum i prof. Michał Tomza, laureat grantów NCN i naszej nagrody w 2020 roku, laureat Starting Grant ERC, ekspert w konkursach kilku agencji zagranicznych.
15 marca Rada NCN wprowadziła ⁠pierwsze zmiany w konkursach⁠, spowodowane niewystarczającym poziomem finansowania Centrum. Łączna liczba projektów NCN kierowanych oraz wniosków złożonych do oceny w NCN przez daną osobę wynosić może maksymalnie dwa (trzy, jeśli co najmniej jeden z projektów lub wniosków dotyczy konkursu międzynarodowego).
Uczestnicy podcastu rozmawiają o sytuacji budżetowej NCN i dalszych działaniach, które mogą powstrzymać spadek wskaźnika sukcesu w konkursach agencji. – Kolejnym rozwiązaniem, które być może wprowadzimy i być może stanie się to jeszcze w tym roku, będzie ograniczenie możliwości składania wniosku do jednego na rok, raz na cztery edycje. To jest to rozwiązanie, które może spowodować najwyższy wzrost wskaźnika sukcesu – mówi prof. Joanna Golińska-Pilarek. 
Goście Anny Korzekwy-Józefowicz zwracają też uwagę, że środki na naukę powinny być lepiej rozdzielane. – Jest drastyczna proporcja budżetu Narodowego Centrum Nauki i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, a efekty – powiedzmy – wątpliwe. Być może dyskusja na najwyższych szczeblach władzy powinna dotyczyć tych proporcji. Bez inwestycji w badania podstawowe nie będzie tych badań aplikacyjnych, a luka pomiędzy tymi dwiema agencjami w finansowaniu jest zbyt duża – mówi członkini Rady NCN. 
– Były już dyrektor NCBR chwalił się, że ponad 70 miliardów złotych wydał na innowacje, a efekty są takie, że w rankingach innowacyjności tylko ciągle spadamy. (…) Doszliśmy do sytuacji, w której zamiast biznes ma finansować naukę, to nauka finansuje biznes. To mi się wydaje zupełnie postawione na głowie – dodaje prof. Zbigniew Błocki.
Druga część rozmowy dotyczy wynagrodzeń dodatkowych i etatowych dla kierowników projektów finansowanych przez NCN. Przedstawiciele agencji wyjaśniają m.in. z czego wynikają różnice w wysokości wynagrodzeń w poszczególnych konkursach Centrum.
Ostatnia część jest o mobilności naukowej. – Mobilność powinna być traktowana trochę jako specyfika zawodu. Osoby decydujące się na karierę naukowca powinny założyć, że mobilność pewnie w jakimś zakresie musi wystąpić (...). Wiele innych zawodów ma specyfiki, o których wiemy, decydując się na nie. Natomiast oczywiście trzeba mieć na uwadze, żeby jak najbardziej starać się wspierać osoby, które mają jakiś problem z mobilnością na różnym etapie budowania swojego życia rodzinnego – mówi prof. Michał Tomza.