Socrates (470/469 v.C.-399 v.C)

In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Socrates tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort? 

In de achtste aflevering volgt Kees van den Bosch het spoor terug van filosoof Socrates. Socrates, geboren bijna vijfhonderd jaar voor Christus in Athene, geldt als één van de grootste klassieke Griekse denkers. Hij wordt gezien als de stichter van de Westerse filosofie, maar heeft geen geschriften nagelaten. Alles wat wij over hem weten is door de geschriften van zijn tijdgenoten, onder wie Plato, Xenophon en Aristophanes. Socrates liet zich erop voorstaan dat hij wist dat hij niets wist. Hij werd door een rechtbank ter dood veroordeeld voor zijn opvattingen, iets wat ook in die tijd in de Atheense democratie bijzonder was. Vaak wordt zijn gedachtengoed teruggebracht naar de kernopdracht ‘Ken uzelf’. Zijn dood via de gifbeker maakte bijna net zoveel los als de dood van Jezus, ruim vierhonderd jaar later. Zelf vond Socrates troost bij de gedachte dat lichaam en ziel los van elkaar staan en dat hij dus in geest zou doorleven.  

Kees van den Bosch praat in deze aflevering met schrijver Ilja Leonard Pfeiffer, praktisch filosoof Elke Wiss en classicus en expert Griekse literatuur, filosofie en ideeëngeschiedenis Tázuko van Berkel.