ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក

RFI ខេមរភាសា / RFI Khmer
  • 0.0 (0)
  • SCIENCE
  • UPDATED WEEKLY
ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក

នៅ​រៀងរាល់​ថ្ងៃ​អាទិត្យ សេង ឌីណា នឹង​រាយរ៉ាប់​ពន្យល់​លោក​អ្នកស្តាប់ ​អំពី​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​របស់​មនុស្សជាតិ​ ចាប់តាំង​ពី​សម័យកាល​បុរេប្រវត្តិ រហូត​មកទល់នឹង​សម័យកាល​បច្ចុប្បន្ន ទាំង​ដំណើររឿង​របស់​មនុស្សជាតិ ទាំង​ប្រវត្តិ​ចក្រវាល ក៏ដូចជា ដំណើរវិវឌ្ឍ​នៃ​ចំណេះដឹង​របស់​មនុស្សជាតិ​ទៅលើ​ចក្រវាល។

  1. 01/07/2023

    ប្រវត្តិរ៉ុកកែតអវកាស​រុស្ស៊ីធុន Soyuz

    រុស្ស៊ី គឺ​ជា​ប្រទេស​មហាអំណាច​ដ៏​ចម្បងមួយ នៅ​ក្នុង​វិស័យ​អវកាស នៅក្នុង​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​ ជាមួយ​នឹង​បច្ចេកវិទ្យា​រ៉ុកកែត និង​យាន​អវកាស ដ៏​ល្បីល្បាញ​មួយ​នៅលើ​ពិភពលោក គឺ សូយូស (Soyuz)។ Soyuz ​ជា​បច្ចេកវិទ្យា​បន្សល់​ទុក​តាំង​ពី​សម័យ​សហភាព​សូវៀត ហើយ​ត្រូវបាន​អភិវឌ្ឍ​ចេញ​ពី​បច្ចេកវិទ្យា​រ៉ុកកែត V2 របស់​អាល្លឺម៉ង់ ដោយ​វិស្វករ​សូវៀត ឈ្មោះ Sergei Korolev ដែល​ត្រូវ​បាន​គេចាត់ទុក​ជា​បិតា​នៃ​កម្មវិធី​អវកាស​សូវៀត។

    11 min

  2. 10/06/2023

    ប្រវត្តិរ៉ុកកែត Ariane របស់​អឺរ៉ុប

    រ៉ុកកែត​ Ariane-5 គឺ​ជា​រ៉ុកកែត​ដ៏មាន​ប្រសិទ្ធភាព និង​មាន​អត្រាជោគជ័យ​ខ្ពស់ ហើយ​ជា​គន្លឹះជួយ​ឲ្យ​អឺរ៉ុប​បាន​គ្រប់គ្រង​ទីផ្សារ​បាញ់បង្ហោះ​ផ្កាយរណប​ពាណិជ្ជកម្ម នៅ​ក្នុងរយៈពេល​ជាច្រើន​ឆ្នាំ។ ក៏ប៉ុន្តែ មុននឹង​ឈាន​មក​ដល់​ជោគជ័យ​នេះ កម្មវិធីរ៉ុកកែតអវកាស​របស់​អឺរ៉ុប​បាន​ឆ្លងកាត់​នូវ​បរាជ័យ​ជាច្រើន រហូត​ស្ទើរតែ​ត្រូវ​បាន​គេ​បោះបង់ចោល។

    9 min

  3. 27/05/2023

    ប្រវត្តិរ៉ុកកែត៖ យានចម្លងអវកាស (Space Shuttle)

    ក្រោយពី​ទទួល​​ជោគជ័យ​​ក្នុងការ​បញ្ជូន​មនុស្ស​ទៅ​ចុះចត​លើ​ដីព្រះចន្ទ ក្នុង​គម្រោង​អាប៉ូឡូ ទីភ្នាក់ងារ​ណាសា ដែល​កញ្ចប់​ថវិកា​ត្រូវ​កាត់បន្ថយ​ច្រើន ក៏​បាន​សម្រេច​បញ្ចប់​គម្រោង​ផលិត​រ៉ុកកែត Saturn V ហើយ​ងាកមក​ផ្តោត​លើ​គម្រោង​ថ្មី គឺ​យាន​ចម្លង​អវកាស (Space Shuttle) ក្នុងគោលដៅ​បង្កើត​ប្រព័ន្ធ​ដឹកជញ្ជូនអវកាសមួយ ដែល​អាច​ប្រើ​បាន​ច្រើន​ដង ហើយ​មាន​តម្លៃ​ថោកជាង​រ៉ុកកែត​ក្នុងគម្រោង​អាប៉ូឡូ។

    10 min

  4. 03/04/2023

    រ៉ុកកែតអាល្លឺម៉ង់ V2៖ ឫសគល់​នៃ​បច្ចេកវិទ្យារ៉ុកកែតសម័យទំនើប

    រ៉ុកកែត​អវកាស (ក៏ដូចជា​​រ៉ុកកែត​​យោធា) មាន​ឫសគល់​​​ចេញ​ពី​ការរកឃើញ​រំសេវ និង​កាំជ្រួច​បាញ់​ជាការកម្សាន្ត នៅ​​ចិន​សម័យបុរាណ ហើយ​មាន​​​មូលដ្ឋាន​វិទ្យាសាស្រ្ត ពី​ច្បាប់​ចលនា​របស់​អ៊ីសាក់ ញូតុន។ ក៏ប៉ុន្តែ បច្ចេកវិទ្យា​រ៉ុកកែត​សម័យទំនើប ដែល​គេ​ប្រើ​ជាទូទៅ នៅ​ក្នុង​សម័យកាល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ មាន​ឫសគល់​ចេញ​ពី​អាវុធ​ដ៏​សំខាន់​មួយ របស់​អាល្លឺម៉ង់​ណាស៊ី ក្នុង​សម័យ​សង្គ្រាម​លោក​លើកទីពីរ គឺ​រ៉ុកកែត ដែល​គេ​ឲ្យឈ្មោះ​ថា V-2​ រចនាឡើង​ដោយ​វិស្វកររ៉ុកកែត​ដ៏ល្បី​របស់​អាល្លឺម៉ង់ គឺ Wernher von Braun។

    10 min

  5. 27/03/2023

    ប្រវត្តិរ៉ុកកែត៖ ចាប់ពីចិនសម័យបុរាណ ដល់​ដើមសតវត្សរ៍ទី២០

    បច្ចេកវិទ្យារ៉ុកកែត​បច្ចុប្បន្ន ទាំងរ៉ុកកែតអវកាស និង​រ៉ុកកែតយោធា មានគោលការណ៍គ្រឹះ​ចេញ​ពីទ្រឹស្តី​វិទ្យាសាស្រ្ត​របស់​អ៊ីសាក់ ញូតុន អ្នកប្រាជ្ញ​អង់គ្លេស​នៅ​សតវត្សរ៍ទី១៧។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅ​ក្នុងការ​អនុវត្ត​ជាក់ស្តែង រ៉ុកកែត​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ តាំង​ពី​រាប់រយឆ្នាំ​មុន​អ៊ីសាក់ ញូតុន ទៅទៀត។ ​រ៉ុកកែត​ដំបូង​គេ ដែល​គេ​អាច​បញ្ជាក់បាន​តាមរយៈឯកសារ​ប្រវត្តិសាស្រ្ត គឺ​មាន​ដើមកំណើត​ចេញ​ពី​ចិន​សម័យបុរាណ។

    8 min

  6. 13/03/2023

    រ៉ុកកែតអវកាសធុន H3 គន្លឹះ​នៃ​កម្មវិធីអវកាស​ជប៉ុន

    កាលពីថ្ងៃទី៧ មីនា ២០២៣ ជប៉ុន​បាន​បាញ់បង្ហោះ​រ៉ុកកែតអវកាស​ថ្មី​មួយ​របស់ខ្លួន គឺ​រ៉ុកកែតធុន H3។ រ៉ុកកែត​ ដែល​ជប៉ុន​រំពឹង​ថា នឹង​អាច​ជា​គន្លឹះ​ក្នុងការ​ប្រកួតប្រជែង ក្នុង​វិស័យអវកាស ជាពិសេស ក្នុង​ប្រជែង​ក្នុង​ទីផ្សារ​ផ្តល់​សេវាកម្ម​បាញ់បង្ហោះ​ផ្កាយរណប។ ក៏ប៉ុន្តែ ការបាញ់បង្ហោះ​នេះ​ត្រូវ​ទទួល​បរាជ័យ ដោយមានបញ្ហា​ម៉ូទ័រនៃ​កំណាត់​ទីពីរ ហើយដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​គេ​បញ្ជា​ឲ្យ​រ៉ុកកែត​បំផ្ទុះកម្ទេចខ្លួនឯងចោល ដើម្បី​ចៀសវាង​គ្រោះថ្នាក់​ពេល​ធ្លាក់មកលើដី។

    7 min

  7. 23/01/2023

    រកឃើញភពក្រៅប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យពីរ​ដែលមាន​ធាតុផ្សំជាទឹកស្ទើរសុទ្ធសាធ

    កាលពីពេលកន្លងមក យើងធ្លាប់​ស្គាល់តែភពពីរប្រភេទ​តែប៉ុណ្ណោះ គឺភពសិលា និង​ភពឧស្ម័ន។ កាល​ពីពេលថ្មីៗនេះ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ​ភពប្រភេទថ្មីមួយទៀត ស្ថិត​នៅ​ក្រៅប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ គឺភពទឹក (ភពដែលមានធាតុផ្សំ​ភាគច្រើន​លើសលុបជាទឹក)។ ភព​ប្រភេទថ្មីនេះ ត្រូវ​បាន​គេ​រកឃើញ​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធផ្កាយ ឈ្មោះ Kepler-138។

    9 min

  8. 14/01/2023

    រកឃើញ​ភពក្រៅប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ​ស្រដៀងភពផែនដីទីពីរ​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធផ្កាយតែមួយ

    កាលពីថ្ងៃទី​១០មករា​២០២៣ អ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត​របស់​ទីភ្នាក់ងារ​ណាសា​បាន​ប្រកាស​ឲ្យដឹង​ថា គេ​បានរកឃើញ​ភព​ស្រដៀងនឹង​ភពផែនដី​មួយទៀត ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អំណោយផល​ដល់​ជីវិត​ (Habitable Zone) នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធផ្កាយ​តែមួយ ដែល​គេ​ធ្លាប់​បាន​រកឃើញ​ភពស្រដៀងផែនដី​មួយ​រួចហើយ កាល​ពី​ពេលកន្លងទៅ គឺ​ប្រព័ន្ធផ្កាយ ដែល​គេ​ឲ្យឈ្មោះ​ថា TOI 700 ស្ថិត​នៅ​ចម្ងាយ​ប្រមាណ​ជា ១០០ឆ្នាំពន្លឺ​ពីផែនដី។

    7 min
See All (25)

About

នៅ​រៀងរាល់​ថ្ងៃ​អាទិត្យ សេង ឌីណា នឹង​រាយរ៉ាប់​ពន្យល់​លោក​អ្នកស្តាប់ ​អំពី​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​របស់​មនុស្សជាតិ​ ចាប់តាំង​ពី​សម័យកាល​បុរេប្រវត្តិ រហូត​មកទល់នឹង​សម័យកាល​បច្ចុប្បន្ន ទាំង​ដំណើររឿង​របស់​មនុស្សជាតិ ទាំង​ប្រវត្តិ​ចក្រវាល ក៏ដូចជា ដំណើរវិវឌ្ឍ​នៃ​ចំណេះដឹង​របស់​មនុស្សជាតិ​ទៅលើ​ចក្រវាល។

Information

More From RFI ខេមរភាសា / RFI Khmer

You Might Also Like

To listen to explicit episodes, sign in.

Stay up to date with this show

Sign in or sign up to follow shows, save episodes and get the latest updates.
Select a country or region

Africa, Middle East, and India

Asia Pacific

Europe

Latin America and the Caribbean

The United States and Canada