Ons Soort Mensen Frank du Mosch

Verlind en Du Mosch zijn terug!

Hoe de een de oude bestuurscultuur omver wil halen en de ander hem als fortuinlijk verdienmodel in stand wil houden.

Gast in #11 van ‘Ons Soort Mensen’, de podcast van Frank du Mosch en Ton Verlind is Harry Starren, voormalig directeur van De Baak, een instituut dat managers opleidt. Hij is inmiddels columnist en bekend opinieleider met een groot aantal volgers op Linkedin. Hij bespreekt in deze podcast een typisch Nederlands karaktertrekje, namelijk om alles wat er op maatschappelijk vlak gebeurt tot in detail te willen controleren en beheersen. Dat leidt bijvoorbeeld tot treinkaartjes met prijzen tot decimalen achter de komma, een systeem dat nergens ter wereld op deze manier zo functioneert. ‘Dat kaartjessysteem is de spiegel van onze nationale ziel', zegt Harry Starren. Het overdreven gevoel voor detail en die controlezucht leidt er bijvoorbeeld ook toe dat er in Groningen al meer geld is uitgegeven aan adviseurs om de aardgasproblemen op te lossen dan de totale omvang van de schade. ‘In het buitenland noemen ze dat fraude’, zegt hij. ‘In Nederland zien we dat als organisatiekosten’. We zijn maatschappelijke problemen gaan beschouwen als een
verdienmodel en daarom hebben veel adviseurs er belang bij om ze te laten voortbestaan.

CDA komt in drie verschillende vormen terug, goed voor 54 zetels

In deze geanimeerde podcast gaat het ook over de mogelijke deconfiture van de Partij voor de Dieren en de ‘wederopstanding’ van het CDA. Met de opkomst van NSC van Omtzigt, de BBB van Caroline van der Plas en een restgroepje dat overblijft ontstaat er een conglomeraat van oud-CDA-ers, dat bij elkaar opgeteld goed is voor 54 zetels. ‘Als je met afstand naar veranderingen kijkt, zijn ze vaak minder groot dan je zou denken’, constateert Harry Starren.

Wim Bekkers; stop met televisiedebatten als amusement

Televisiedebatten beïnvloeden de uitslag van de verkiezingen. De laatste
jaren ontwikkelen de grote en beslissende debatten zich tot amusement. Dat schept ongelijke kansen: wie goedgebekt is en ad rem wint de sympathie van het publiek, wie een serieus inhoudelijk verhaal heeft komt in dit stramien vaak niet zo goed uit de verf. Geef verkiezingsuitzendingen weer diepgang: daarvoor pleit niet alleen Pieter Omtzigt maar ook Wim Bekkers, voormalig hoofd van de afdeling kijk en luisteronderzoek van de publieke omroep. Hij schreef er een brief over aan de NPO. Op de redactievloer viel zijn pleidooi niet in goede aarde. Daar willen ze het houden zoals het is. Televisie is nu eenmaal (ook) amusement. Laat niet de behoefte aan spektakel leidend zijn: daarop komt zijn pleidooi neer. Hij doet een beroep op de NPO om de regie naar
zich toe te trekken.

In aflevering 10 van de podcast ‘Ons soort mensen’ praten we (Frank du Mosch en Ton Verlind) met Willeke Slingerland, lector weerbare democratie aan de Saxion Hogeschool in Deventer. Ze introduceerde het begrip netwerkcorruptie, volgens haar een typisch Nederlands verschijnsel dat er op neerkomt dat politieke beslissingen steeds vaker worden voorbereid in gesloten netwerken van een beperkt aantal deskundigen die op basis van hun expertise bepalen wat goed is voor het land en daarbij het belang van de kiezer uit het oog verliezen. Het corruptie element zit niet in persoonlijk gewin of verrijking maar in de wederkerigheid: de linkerhand helpt de rechterhand. Het is een verontrustende ontwikkeling, omdat deze netwerken hun verbinding missen met de haarvaten van de samenleving.

We praten er met haar over in de week dat de Eerste Kamer moet beslissen over de omstreden nieuwe pensioenwet, in de ogen van veel critici een gedrocht dat niet kan werken, maar onder druk van een sterke lobby deze week vermoedelijk toch wordt doorgedrukt. Ze wil er zelf niet de term netwerkcorruptie aan hangen, maar het is wel duidelijk, zo zegt ze, dat het prestige van de kleine groep die de nieuwe wet bedacht, een dominante rol speelt bij het doordrukken van deze hervorming. Het nadeel van zo’n sterke lobby is dat je niet weet welke belangen er gediend worden, zegt ze.

Boeiend gesprek voor wie het gevoel heeft dat zijn of haar stem niet meer doordringt in de Tweede Kamer of wie ambtshalve te maken heeft met bestuurlijke besluitvormingsprocessen.

In podcast 9 van ‘Ons soort mensen’ bespreken Frank du Mosch en Ton Verlind de actualiteit met Edmond Hilhorst, een van de oprichters van de website Independer, nu impactinvesteerder. Hij investeert nog alleen in projecten die de wereld beter maken. Winst maken is geen doel, zegt hij. Winst is het resultaat van verantwoorde beslissingen. Er is volop toekomst voor de landbouw en veeteelt. Ook zonder stilstofprobleem is de grootschalige industriële veehouderij, zoals we die in Nederland kennen, aan het einde van zijn levenscyclus. Plantaardig voedsel zal het vlees verdringen omdat het de aarde niet uitput en gewoon lekkerder is, aldus Edmond. Er ontstaat een nieuwe vorm van landbouw die de boeren volop perspectief biedt, het verhaal dat we van Caroline van der Plas in de verkiezingsstrijd niet hoorden.

En, we hebben het over de publieke omroep die niet zozeer een probleem heeft met Ongehoord Nederland, maar vooral met het feit dat een ruim deel van de Nederlanders zich door de omroep niet meer vertegenwoordigd voelt. Een antwoord daarop blijft uit.

Verder in deze aflevering:


de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) zet vooral de wereld van de witte boorden op zijn kop
uit archeologische vondsten blijkt: man of vrouw? Ook in de oudheid maakte gender minder uit voor de beroepskeuze dan we dachten
oud-omroepmedewerker Frank Jansen en zijn compagnon Johan Daansen veroveren Duitsland met slaapliedjes voor kinderen.

Journalisten Frank du Mosch en Ton Verlind vragen in deze aflevering aan VARABNN-programmamaker Tim Hofman om te stoppen met zijn op een volkstribunaal lijkende manier van aanpak van het PvdA-kamerlid Gijs van Dijk, een werkwijze waarin de programmamaker doorschiet. Ook psychiater Esther van Fenema zegt: dat kán en móet anders. In het buitenland leidde deze journalistieke manier van werken tot suicides.

Verder in deze podcast: verslag van een Beatle-bedevaart naar Liverpool, hoe deepfake, nep nu ook zijn intrede doet in de muziek en wat we daarvan moeten vinden, een pleidooi om de problemen van 2023 te lijf te gaan met de dynamiek van de sixties, psychiater Esther van Fenema over het gebrek aan weerbaarheid waardoor veel jongeren in de problemen komen en de overbezorgdheid voor van van alles en nog wat, waardoor veel leerzame vragen niet meer gesteld kunnen of mogen worden.

Publicist, auteur en voormalig verslaggever bij het Financieele Dagblad Cees van Lotringen, te gast in aflevering 7 van de podcast ‘Ons soort mensen’ heeft er geen twijfel over: het neoliberale systeem dat in Nederland de moraliteit op de achtergrond heeft gedrukt en ons land een louter economische identiteit heeft bezorgd, loopt vast. Uit de Nederlandse geschiedenis die hij beschrijft in zijn boek ‘Tot hier en nu verder. Nederland op de drempel van een nieuwe tijd’ weten we dat het eind van een tijdperk uiteindelijk tot ellende leidt als de zittende leiders niet komen met een nieuw verhaal; revolutie, oorlog, opstand, meestal gevolgd op een groeiende ontevredenheid bij het volk.



Bijna nergens ter wereld is de vermogensongelijkheid zo groot als hier. Al geven we het niet graag toe: we zitten behoorlijk in de shit. Niet getreurd: we zijn inventief en vindingrijk en zullen de problemen overwinnen als de overheid zou stoppen met het tegenwerken van zijn eigen bevolking.  



Dit is podcast #7 van Ons soort mensen, waarin we ook deze actualiteit bespreken: de conclusie van de Financial Times dat Nederland het eerste land ter wereld is dat werkelijk aanloopt tegen de grenzen van de groei en we hebben het over het gebrek aan lef van onze intelligentsia om zich te mengen in de discussie over de toekomst van Nederland.

Beschaving is dát waar de drie grote krachten -macht, markt en moraal- met elkaar in evenwicht zijn, maar dat evenwicht is enorm verstoord. ‘De macht is nog maar in één ding geïnteresseerd: dat is behoud van macht’. Niet alleen Mark Rutte en de VVD zijn verantwoordelijk voor deze ‘erosie’ van beschaving, maar ook het CDA en de PvdA, aldus Gabriël van den Brink. Ze deden eraan mee.


Dat zegt Gabriël van den Brink, hoogleraar wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU Amsterdam) , in aflevering 6 van de podcast ‘Ons soort mensen’ van Frank du Mosch en Ton Verlind.


André Vink, medeoprichter van de dorpsraad in Huizen bevestigt in deze podcast dat beeld. Lokale politici zijn niet echt gericht op het herstel van vertrouwen tussen politiek en burgers, zo merkte hij in de praktijk van alle dag. Hij maakte van nabij mee dat het experiment om kiezers meer invloed te geven mislukte door tegenwerking en onwil.

Deze podcast is mede-geïnspireerd door een bijeenkomst over burgerparticipatie in Ede , georganiseerd door het
programma Pointer (KRO-NCRV)Te gast in deze aflevering Gabriël van den Brink, emeritus hoogleraar  maatschappelijke bestuurskunde aan de Tilburg University. En Andre Vink, voorzitter van de opgeheven dorpsraad Huizen, over hoe een enthousiaste groep burgers tegen de ambtelijke muur van de gemeente aanliep.