The Ψ Podcast Dr Theodoros Papagathonikou, PhD

Aγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι,

Με το παρόν επεισόδιο επιχειρώ να απαντήσω στις ερωτήσεις που εσείς μου στείλατε. Ευελπιστώ να βρείτε τις απαντήσεις βοηθητικές.



Παρακαλώ βρείτε παρακάτω τις ερωτήσεις:

 


Τελικά οι άνθρωποι είμαστε μονογαμικοί ή πολυγαμικοί; Είναι κακό να είναι κανείς πολυγαμικός;  
Έχουν ακουστεί διάφορα για την παρακολούθηση πορνό.Τελικά είναι προβληματικό να βλέπει κανείς πορνό;
Υπαρχει φιλια μεταξυ των δυο φυλων καθως και μεταξυ των πρωην μας και τι θεωρειται απιστια. Θεωρειται απιστια η ανταλλαγη μονο μηνυμάτων ερωτικου περιεχομενου με πρωην ενω και οι δυο βρισκονται σε αλλη σχεση;
Θα μπορούσατε να μας πείτε μερικά πράγματα για την επιλογή ερωτικού συντρόφου στα δύο φύλλα; Τι κοιτάζει αναζητά/κοιτάει μία γυναίκα σε έναν άντρα και τι κοιτάζει ένας άντρας;
Θα με ενδιέφερε να ακούσω την πορεία σας ως ψυχοθεραπευτη, τις σπουδές αλλά και τον λόγο επιλογής αυτών. Πώς θα ήταν καλό να κατευθυνθεί ενας κάτοχος προπτυχιακού ψυχολογίας. Για ποιο λόγο να επιλέξει μεταπτυχιακό και για ποιον λόγο να επιλέξει κάποια προσέγγιση. Και τέλος μιας και αγαπάτε την φιλοσοφία γιατί ψυχαναλυτική και όχι υπαρξιακή ψυχοθεραπεία;
Ένας θεραπευόμενος μου είπε ότι θέλει να ευχαριστιεται την κάθε μέρα όσο μπορεί, να απολαμβάνει κάτι που του αρέσει και να βάζει στόχους έως και μια ημέρα παραπάνω. Δεν μπορεί να βάλει μακροχρόνιους στόχους καθώς δεν ξέρει πόσο θα ζήσει,οπότε το θεωρεί κι ανούσιο. Εδώ λοιπόν, πώς μπορεί να επαληθευτεί η ρήση ότι το βραχυχρονο ευχάριστο δεν είναι και μακροχρονια ωφελιμο; Καθώς ένας άνθρωπος κατά κάποιον τρόπο νιώθει ότι πετυχαινοντας πολύ γρήγορα αυτά που επιθυμεί βαθιά, προλαβαίνει τη ζωή;
Θα μπορούσατε να προτείνετε κάποια από τα βιβλία που σας σημάδεψαν;
Έστω ότι ένας άνθρωπος έχει την τάση να είναι εσωστρεφής, χαμηλών τόνων και με ελλιπή αυτοπεποίθηση. Κατά πόσον είναι θεμιτό να επιλέξει ένα επάγγελμα στο οποίο καλείται να πάει ενάντια στην κλίση του αυτή, επιλέγοντας ενα εξωστρεφες και ανταγωνιστικό περιβάλλον; Σε τι βαθμό συνιστάται να αποδέχεται κάνεις την φύση του και σε τι βαθμό να την αντιμάχεται;
Έχουμε αφήσει όντως πίσω τις ιδέες του Φρόιντ; Αν ναι, ποιοι είναι οι είναι οι "κυρίαρχοι/ες" ψυχαναλυτές/τρ

To παρόν επεισόδιο πραγματεύεται την σημαντικότητα δημιουργίας ενός προορισμού στην ζωή, αλλά και την αναγκαιότητάς αντιμετώπισης των δυσκολιών που μπορεί να εγκυμονεί το ταξίδι προς την αναζήτησή του προορισμού.  Ο τίτλος του επεισοδίου “quo vadis” (πού βαδίζεις;) είναι δανεισμένος από την φράση του Πέτρου, όπου ο Ιησούς, σύμφωνα με την θεολογική πραγματεία εμφανίστηκε στο όραμα του Πέτρου όταν ο τελευταίος έφευγε από την Ρώμη για να γλιτώσει από τους διωγμούς του Νέρωνα. Ο Ιησούς απάντησε στον Πέτρο ότι πηγαίνει στην Ρώμη για να σταυρωθεί, γεγονός που όπλισε την ψυχή του Πέτρου με κουράγιο ώστε να επιστρέψει στην Ρώμη και να σταυρωθεί. Στο επεισόδιο καταπιάνομαι με την θεολογική πραγματεία συμβολικά και μεταφορικά για να αναφερθώ στο γεγονός ότι κανείς δεν μπορεί να γλιτώσει από τις δυσκολίες της ζωής με την φυγή, αλλά με την εθελοντική αντιμετώπιση των δυσκολιών αυτών. Άλλωστε αν υπάρχει κάποιος δρόμος για την παραδείσια ευδαιμονία, ο δρόμος αυτός είναι στρωμένος με οδύνη και πόνο. Και είναι η επεξεργασία του ψυχικού αυτού πόνου που ανοίγει τις πύλες του παραδείσου της ζωής. 

Το παρόν επεισόδιο αφορά τους ανθρώπους που αισθάνονται παγιδευμένοι στον λαβύρινθο της ζωής. Κατά κάποιον τρόπο, ωστόσο, αφορά όλους μας, καθώς είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι υπάρχει άνθρωπος που έχει υπάρξει στην ζωή και δεν έχει νιώσει κάποια στιγμή παγιδευμένος στους δαιδαλώδεις λαβυρίνθους της. Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι, ωστόσο, που αισθάνονται χαμένοι μέσα στον λαβύρινθο της δικής τους ύπαρξης. Χαμένοι, αβοήθητοι και απελπισμένοι έρχονται σε εμάς τους θεραπευτές με σκοπό να βοηθηθούν και να ανακτήσουν την ελπίδα τους. Χρησιμοποιώντας ως αφετηρία τον αρχαιοελληνικό μύθο του Θησέα και της Αριάδνης, με το παρόν επεισόδιο επιχειρώ να παράλληλησω την περιήγηση του Θησέα στον λαβύρινθο και κυρίως την αναμέτρηση του με τον Μινώταυρο με το ταξίδι ενός ανθρώπου στην ψυχοθεραπεία. Όπως ο Θησέας εθελοντικά και με περισσή γενναιότητα σάλπαρε για την Κρήτη με σκοπό να διορθώσει την αδικία που γίνονταν εις βάρος της Αθήνας, έτσι και ο θεραπευόμενος σαλπάρει για την νήσο της ψυχικής του πραγματικότητας για να διορθώσει τις αδικίες που γίναν νωρίτερα στην ζωή του. Όπως ο Θησέας αποφάσισε να αναμετρηθεί με τον Μινώταυρο μέσα στον λαβύρινθο του Δαίδαλου, έτσι και ο αναζήτησής της ψυχοθεραπείας καλείται να περιηγηθεί στους δαιδαλώδεις λαβυρίνθους του ασυνειδήτου του και να αναμετρηθεί με τους κάθε λογής Μινώταυρους που δεσπόζουν εκεί. Και αυτό, κατά την άποψη μου είναι η επιτομή του ηρωισμού. 

Η σύγκρουση, κατά την άποψη μου, είναι η βασικότερη αρχή που διέπει και καθορίζει την ανθρώπινη ύπαρξη.  Με το παρόν επεισόδιο θα επιχειρήσω να πραγματευτώ την τέχνη της σύγκρουσης, αλλά και θα αναφερθώ στις ολέθριες συνέπειες της αποφυγής της. Προσεγγίζω την σύγκρουση ως "τέχνη", διότι πιστεύω ότι όπως άλλωστε κάθε τέχνη, έτσι και η σύγκρουση, απαιτεί γνώση αλλά και εργασία για να την κατακτήσει κανείς. Αντιθέτως, αυτό που αποφεύγει ο σημερινός άνθρωπος είναι η αντιπαράθεση και κυρίως η σύγκρουση με την συναισθηματική του πραγματικότητα. Η σύγκρουση, ωστόσο, δεν είναι ωφέλιμο να αποφεύγεται καθώς η βραχυπρόθεσμη ειρήνη δεν οδηγεί πάντα σε μακροπρόθεσμη γαλήνη. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο στόχος του ταξιδιού της ζωής δεν είναι να αποφύγουμε τους κινδύνους και τις συγκρούσεις που ενέχει, αλλά να περάσουμε τις συμπληγάδες της ύπαρξης μας χωρίς να συνθλιβούμε.

Με το παρόν επεισόδιο επιθυμώ να παραθέσω ορισμένες σκέψεις αναφορικά με την σημασία των ορίων, αλλά και τις ολέθριες συνέπειες του να ζει κανείς πέρα από τα όρια της ψυχικής του πραγματικότητας. Ο στόχος του επεισοδίου δεν είναι να παρέχει πρακτικές συμβουλές αναφορικά με το πως κανείς βάζει όρια, καθώς αποτελεί προσωπική μου πεποίθηση ότι οι συμβουλές αυτές δεν είναι μακροπρόθεσμα αποτελεσματικές δεδομένου ότι το όριο δεν είναι κάτι που μπαίνει, αλλά κάτι που δημιουργείται. Συνεπώς, στο επεισόδιο αναφέρομαι στην σημαντικότητα της γνώσης των συναισθηματικών ορίων ενός ανθρώπου. Υποστηρίζω ότι η αδυναμία να βάλει κανείς όρια σε κακοποιητικές σχέσεις προκύπτει από την έλλειψη γνώσης των συναισθηματικών ορίων ενός ανθρώπου. Το ζήτημα συναισθηματικών ορίων προσεγγίζεται μέσα από την ψυχαναλυτική βιβλιογραφία καθώς και από τον μύθο του Δαίδαλου και του Ίκαρου. Ο άνθρωπος που δεν γνωρίζει τα όρια της συναισθηματικής του πραγματικότητας καταντά ένας Δαίδαλος της ζωής παγιδευμένος στον αχανή λαβύρινθο της εσωτερικής του πραγματικότητας, ή  κάποιος σαν τον Ίκαρο, του οποίου τα φτερά έκαψε ο ήλιος.

Το παρόν επεισόδιο πραγματεύομαι την σημασία του να έχει κανείς έναν σκοπό στην ζωή του.  Ο σκοπός, όπως άλλωστε δηλώνει και η ετυμολογία της λέξης, έχει να κάνει με την εξέταση, την διερεύνηση και την αναζήτησή. Υποστηρίζω ότι η εύρεση σκοπού είναι αντίδοτο στις δυστυχίες της ζωής. Για να μπορέσει κανείς, ωστόσο, να βρει έναν σκοπό στην ζωή του θα πρέπει να κοιτάξει προς τα μέσα και όχι προς τα έξω. Διότι ο σκοπός έχει να κάνει με την γνώση του εαυτού, δηλαδή έχει να κάνει με την προσωπική αλήθεια του κανενός. Αποτελεί πεποίθηση μου ότι ο ευγενέστερος σκοπός της ζωής είναι η εξέλιξη και η ανάπτυξη του εαυτού. Θεωρώ, με άλλα λόγια, ότι μόνον ο δημιουργικός άνθρωπος μπορεί να είναι πραγματικά ευτυχισμένος. Και είναι ο σκοπός που μετατρέπει την ζωή ενός ανθρώπου σε πηγή δημιουργίας. Αντίθετα, όταν η ζωή ενός ανθρώπου είναι κενή σκοπού, ο άνθρωπος μετατρέπεται σε έναν νομά της ύπαρξης ο οποίος περιφέρεται χαμένος μέσα σε αυτήν.  Μόνον ο άνθρωπος που εξαρτά την ζωή του από έναν ευγενή σκοπό μπορεί να απολαύσει τους καρπούς της. Η επεξεργασία του αρνητικού συναισθήματος και η εύρεση σκοπού, είναι τα γεφύρια που βοηθούν την μετάβαση ενός ανθρώπου από το επώδυνο παρελθόν προς ένα φωτεινό μέλλον. Είναι τα γεφύρια που ενώνουν αυτό που ήταν κανείς, με αυτό που θέλει να γίνει. Και αυτά τα γεφύρια χρειάζεται να τα χτίσει κανείς. Ας χτίσουμε λοιπόν το γεφύρι του γίγνεσθαι πάνω από την φουρτουνιασμένη θάλασσα του είναι.