Evenwicht, je leven Paula Hijne

Een kakofonie aan vogel geluiden, 's morgens heel vroeg op de camping. Deze weken staan in het teken van vogels op verschillende manieren. Dit had ik niet van tevoren bedacht of gepland, het gebeurde gewoon. Een aflevering over buiten wandelen, vogels kijken, dansen, fotograferen en over het horen van de vogels.
(foto: Cover van het boek van Erna Koelman)

Het is heerlijk om te douchen, dat is ontspanning, me even afsluiten van alle dingen die spelen en de tinnitus wordt getemperd. Hoewel? Dat is wel veranderd. Ik heb er ook in mijn derde boek over geschreven. Het manuscript ben ik nu aan 'finetunen', schrappen, verplaatsen en keuzes maken.
(eigen foto van de collage die ik vorig jaar heb gemaakt, toen het manuscript bijna klaar was)
Volledig transcript:
Welkom bij de podcast 'Evenwicht, je leven'. De podcast over ons evenwicht in de breedste zin van het woord... Je luistert naar Paula Hijne. En ik maak deze podcast naar aanleiding van het boek 'Evenwicht, in uitvoering'.... Er valt nog zo veel meer te vertellen over ons evenwicht en daarin neem ik ook mee, het ‘horen’, omdat dat ook een heel belangrijk woord is met alles wat ik doe in mijn werk. Dit is seizoen 6, aflevering 8: Douchen.

En dan zal je denken, wat heeft douchen nu met horen te maken? Daar ga ik het dus over hebben met je vandaag (ha!). Ik begin met een tekst die ik al heb geschreven in 2013, ik had toen een Ménière-blog en daar schreef ik verschillende teksten op over de Ménière en ook over de tinnitus. En die tekst heet: Douchestralen.

Als het geluid in mijn hoofd even te veel is, is er geen uitknop beschikbaar.

Wat dan te doen?

Dan neem ik even flink de tijd voor een stevige douche.

De doucheknop gaat voluit!

Het water lekker warm en ik dompel me helemaal onder.

Het water valt langs mijn schouders over mijn rug, mijn buik, mijn armen, benen, voeten.

Ik voel de warmte, de natheid op mijn huid.

Ik ruik het water.

Ik zie vallende druppels die uiteenspatten op de grond.

Ik hoor het suizende stralende water.

Even is het stil in mijn hoofd.

Geen geluid in mijzelf.

Geen gedachten, geen mening, geen idee, geen oordeel, geen probleem, even niets!

Ik geniet!

Ik sta de stralen onder de douche.



Dus douchen, dat is ontspanning, dat is fijn! Dat is iets wat ik graag doe, maar niet eens dagelijks. Maar wat ik dan wel doe, tijdens het douchen, is me even afsluiten van alle dingen die dan spelen. ...ehm... dan ben ik even alleen, even helemaal op mezelf. Ik vind dat heerlijk!

Dat is anders op de sportschool. Als ik na het sporten ga douchen, dan is het wel ontspannen, alleen, dat is een kort moment. En je bent af en toe ook met andere mensen samen, die dan wel of niet staan te praten. En als ze niet staan te praten is het soms ook zelfs een beetje ongemakkelijk, want je staat er wel in je blootje. Alleen ja, dat douchen is wel... de ontspanning die blijft hetzelfde. Wat ik altijd doe nu na het douchen is ook, dat ik koud ga afdouchen. Dan zet ik de kraan op koud. En ik heb al ontdekt, dat als ik hem half koud zet dat ik dan ook ga wennen aan het koude water en dan steeds kouder en kouder kan zetten. En dat is heel fijn. Als je even koud afdoucht, dan lijkt het wel of ik mezelf schoner vind. Na het koude afdouchen, dan prikkelt je hele huid en dat is ook zo heerlijk!

Op de sportschool kan dat ook. Daar hebben ze een koude douche, omdat ze daar ook de sauna hebben. Dus die koude douche is belangrijk voor de mensen die uit de sauna komen, dat je ook goed koud kan afdouchen, dus ook daar kan ik die koude douche nemen. Dat is ja, ha, het is gewoon een heel lekker moment. Ik ga daar niet heel lang onder staan, alleen merk ik al, dat als ik onder de warme douche sta, dat ik toch kan uitkijken naar het moment dat ik even onder die koude douche kan staan en het is écht, het is zó lekker!

Er is trouwens wel wat veranderd, als het gaat over de tinnitus. Ik vertelde net helemaal in het begin al dat de tinnitus overstemd wordt door dat douchen, door die stralen die heel luid langs mijn oren komen, dat dan de tinnitus overstemd wordt en daardoor ook dat het stil lijkt. Het kan zijn dat de frequentie in die waterstralen dan precies dezelfde tonen geeft die ook mijn tinnitus-geluid hebben en dat het daardoor een beetje tegen elkaar wegvalt, die geluiden, en dan ervaar ik dus even die stilte, terwijl

In het boek Evenwicht in uitvoering gaat hoofdstuk 13 over Buiten en binnen. Over het benig en vliezig labyrint en de driedimensionaliteit van de evenwichtsorganen. En ook over wat er om je heen kan gebeuren en invloed heeft via de evenwichtsorganen naar het limbische systeem en het voelen van ritme. 
De titel heeft ook nog een andere vraag naar boven gebracht, ben ik liever buiten of binnen? 
(eigen foto van H13 in het boek)
Volledig transcript:
Welkom bij de podcast 'Evenwicht, je leven'. De podcast over ons evenwicht in de breedste zin van het woord... Je luistert naar Paula Hijne. En ik maak deze podcast naar aanleiding van het boek 'Evenwicht, in uitvoering'.. Dit is seizoen 6, aflevering 7: Buiten of binnen.
In het boek 'Evenwicht, in uitvoering' staat hoofdstuk 13 en dat heeft de titel: Buiten en binnen. Ik heb sowieso elke titel van de hoofdstukken in het boek... heb ik heel zorgvuldig gekozen. En dit hoofdstuk, hoofdstuk 13, gaat over alle dingen die van buitenaf komen die van invloed zijn op wat er binnen in het lichaam gebeurt. En het begint met een liedje.
(zingt)
Doe je linkerbeen erin
doe je linkerbeen eruit

In, uit, in, uit

schudden tot besluit

en we doen de hokey pokey

en we draaien in het rond

stamp maar op de grond.
Nou, daar begint dus die tekst mee. Dat heeft te maken met het 'in, uit'. Dat vond ik wel heel toepasselijk. Daarna ga ik dan vertellen over ‘het benig en vliezig labyrint.’ Dat is heel specifiek over dat fysieke evenwicht. En het benig labyrint, dat zit in het rotsbeen en dat is een soort schokbreker voor de evenwichtsorganen die daar dan in zitten. Dat benig labyrint daar zit de perilymfe vloeistof in. In dat benig labyrint, in die vloeistof, ligt het vliezig labyrint. En dat vliezig labyrint is gevuld met de endolymfe. Dat zijn die halfcirkelvormige kanalen en de statolietorganen met daarbij ook nog het slakkenhuis. En in dat hoofdstuk ga ik dan heel, ja, precies in op hoe dat werkt, op celniveau zelfs, daar bij die halfcirkelvormige kanalen en bij die statolietorganen. Dat vond ik een heel moeilijk verhaal en ik heb geprobeerd om dat op een eenvoudige manier zó te beschrijven, dat je meegenomen wordt in hoe dat dan, nou ja, dat je een soort beeld erbij krijgt. Dat ga ik niet helemaal nu vertellen, dat kan je lezen in dat boek.
Maar wat daar de bedoeling van is: dat driedimensionaal bereik komt. Want de wereld zoals wij die zien die is driedimensionaal, want in één blik zien we lengte, breedte en diepte. En ons lichaam bevindt zich in die driedimensionale ruimte. We kunnen ons hoofd en lichaam bewegen naar links, rechts en van voor naar achter en zijwaarts kantelen en ons lichaam kan ook omhoog en omlaag bewegen. En al die verschillende richtingen, die kunnen we allemaal voelen. En zo kunnen we ons ruimtelijk oriënteren. De evenwichtsorganen die zorgen ervoor dat we dat dus kunnen voelen. En al die héle kleine, ja, trilhaartjes, al die kleine trilhaartjes, die zitten in die halfcirkelvormige kanalen en de statolietorganen, die zijn zó georiënteerd dat dat driedimensionale bereik ook mogelijk is. Bij de statolietorganen staan ze op een bepaalde manier en bij de halfcirkelvormige kanalen, omdat het drie verschillende kanalen zijn, die zorgen dan voor die driedimensionaliteit, daarom dat we dat kunnen voelen.

Het is een heel interessant gegeven en tegelijkertijd dus best heel ingewikkeld. En toch heb ik het dus geprobeerd om het helder te krijgen. Bij bijvoorbeeld ja-knikken, dan buig je voorover, dan geven de voorste halfcirkelvormige kanalen, die geven dan héél veel impulsen, want de endolymfe die stroomt een bepaalde kant op. En de achterste kanalen, die krijgen dan heel weinig impulsen, want daar stroomt de endolymfe de andere kant op. En als je je hoofd rechtop brengt, dan kantel je je hoofd eigenlijk een stukje naar achteren en dan is het andersom. Dan zijn de achterste kanalen, die geven heel veel impulsen en de voorste kanalen geven dan weinig impulsen. En daar

Het is alweer een jaar geleden dat mijn moeder is overleden op 20 april. Er is op 20 april een knop op 'aan' gezet en die is pas uitgezet op de dag na de uitvaart. Zo kom ik van het een op het ander. Over de grilligheid van het leven en over gelukkig zijn en dankbaarheid.
(In S3 afl13 heb ik uitgebreid verteld over hoe de week tussen 20 en 26 april is verlopen, het regelen van alles rondom de uitvaart).
(eigen foto, is van het plekje met spullen en foto van mijn moeder)
Volledig transcript:
Welkom bij de podcast 'Evenwicht, je leven'. De podcast van Paula Hijne. En ik ga vertellen over het evenwicht zowel fysiek als psychisch. Dit is seizoen 6, aflevering 6: Een jaar geleden.
Ik maak deze podcast nu in de week tussen 20 april en 26 april. Dat is een hele bijzondere week geweest vorig jaar in 2023. Mijn moeder is op 20 april overleden. Ik heb daar al eerder een podcast over gemaakt van hoe dat allemaal in die week gegaan is. En hoe ik ook de uitvaart heb voorbereid.

Dan is het heel gek als je een jaar later bent en je denkt daar weer aan terug. Het is toen geweest dat op 20 april om, ik meen kwart voor 8 of zo, dat mijn zus belde om te vertellen dat mijn moeder was overleden. Dan gaat er ergens een knopje op 'aan'. En die is pas uitgegaan, helemaal na de uitvaart, eigenlijk een dag later. Want na de uitvaart zijn we naar huis gegaan, gaan slapen en de volgende dag pas, toen kon ik het los laten. Toen pas van: hè, nu hoef ik even niets. En dat was natuurlijk nodig, want een hele week op 'aan' continu bezig met alle dingen die geregeld moeten worden; dat is heftig. Dat is veel. Ik heb de hele uitvaart ook voorbereid. Ik heb alle foto's daarvoor uitgezocht, dat was gewoon moeilijk om het allemaal te regelen met mijn zussen. Die zaten ook met hun werk. En als zelfstandig ondernemer kun je beter je werk plannen en zo. Dus ik kon een heleboel afspraken gewoon afzeggen en andere afspraken heb ik wel door laten gaan als dat mogelijk was. Ik ben wel naar de sportschool geweest en ik heb zelfs nog een radioprogramma opgenomen in die week. Maar de rest van de tijd of eigenlijk al die tijd eromheen, ben ik bezig geweest met het voorbereiden van de uitvaart en ook de, ja, de dingen die nodig zijn die je moet regelen met de bank en zo. Dat is heel veel werk geweest.

En gelukkig konden we daarna op vakantie. En dat was heel fijn om dan rustig erover te kunnen praten of het weer even te herhalen, om daar samen over te praten. Op een gegeven moment heb ik daar over geschreven. Pas in juni heb ik er over geschreven. In juni 2023 dan. Dat voelde als een moment van leegte, een 'niet weten'. Het was een rouwproces en tegelijkertijd dankbaarheid. Er waren toen volop ideeën... en ik had weinig daadkracht. Ik had ook weinig energie, want ik was ontzéttend verkouden geworden en heel draaierig. En ik was zó graag aan de slag gegaan en dat deed ik op dat moment niet. Ik wilde dus allerlei dingen beginnen ook, ik wilde tot actie komen, maar ik wist echt niet wanneer ik daaraan moest beginnen en hoe ik dat dan moest doen. Kwam ook natuurlijk door dat rouwproces. Ja, die tranen die vloeien... die alles... het zette me even stil en ik deed in die tijd zo weinig. Tenminste dat léék tenminste. Ik deed in ieder geval heel weinig voor mijn werk. Want het lukte me niet echt om daar werk van te maken, terwijl er dus zo veel te doen was. Helemaal in juni was het eigenlijk alweer voor de zomervakantie en dan wil je weer heel veel dingen afronden en opruimen en zorgen dat het allemaal klaar is. Maar op dat moment zat ik echt mezelf in de weg en toen besefte ik wel van: is deze periode dan nodig om straks weer stappen te zetten?

En op een gegeven moment in het schrift schrijf ik verder. Het is ook in de junimaand. Naar aanleiding van een quote die ik gelezen had en die quote is: 'de werkelijkheid is grillig en onvoorspelbaar' en dan schrijf ik: over Ménière wordt ook de grilligheid ervan vaak benoemd, maar als nu het hele leven grillig is? Dan is dat

Balanceren is met aandacht senseren. Dat is met aandacht je evenwicht versterken. Hoe ik dat heb gedaan en nog dagelijks doe, vertel ik in deze aflevering.
Luister ook naar Traplopen (Seizoen 1 afl 6), Senseren (Seizoen 2, afl 15), Evenwicht versterken (Seizoen 3 afl 8) en Ismakogie (Seizoen 3 afl 12).
(Foto; traplopen is een uitstekende evenwichtsoefening- gemaakt door Kasper Hijne)
Volledig transcript:
Welkom bij de podcast 'Evenwicht, je leven'. De podcast over ons evenwicht in de breedste zin van het woord... Ik ben Paula Hijne. En ik ben de auteur van het boek 'Evenwicht, in uitvoering'... Er valt nog heel veel meer te vertellen over het evenwicht en daarom maak ik deze podcast. Dit is seizoen 6, aflevering 5: Balanceren.

Balanceren dat is een woord wat ik niet zo heel vaak gebruik, omdat ik het werkwoord heb gevonden voor ons evenwicht en dat is: senseren. Dat heb ik ooit in seizoen 2, ik meen aflevering 15, heb ik het gehad over het werkwoord senseren. Ik vind het een prachtig werkwoord.

En waarom kom ik daar nu op? Omdat ik pasgeleden de afronding heb gedaan van het opnemen van de podcast 'Evenwicht, in uitvoering'. Het hele boek is opgenomen in podcast-afleveringen en elk hoofdstuk heeft z'n eigen aflevering. En we hebben het laatste hoofdstuk gedaan, hoofdstuk 26 en dat gaat over dat werkwoord senseren. Daar vertel ik ook over een stukje ‘balanceren’. Is balanceren het juiste werkwoord voor het evenwicht? En dan leg ik ook uit, dat dat niet helemaal de lading dekt. Dat ons evenwicht op allerlei manieren werkt, niet alleen maar om ons in balans te houden. Het evenwicht doet veel meer. Daarom past balanceren niet helemaal daarin.
Want balanceren, dat doe je op het moment dat je, als je een goed evenwicht hebt en je bent aan het balanceren, dan loop je dus over een heel smal pad of over een balk heen of over een hobbelige weg, iets waar allemaal grind ligt. Dan moet je allemaal veel beter de aandacht houden bij je evenwicht. En dan ben je echt aan het balanceren. Dat is natuurlijk ook de evenwichtsbalk, eigenlijk is het een balanceerbalk bij turnen. En turnen heeft sowieso natuurlijk heel veel balanceer-activiteiten. Balanceren wordt ook heel vaak gedaan in het circus. Heel veel circusacts hebben alleen maar te maken mét balanceren! Ja, behalve de clown misschien niet. Alle andere acts hebben met evenwicht te maken, maar zijn dus balanceer-acts. Daar past het nog veel beter bij.

Goed, maar toch heb ik dit nu genoemd, deze aflevering: balanceren. Want ik ben zelf wel steeds aan het oefenen met balanceren. Het zijn dan geen circusacts en zo, het is allemaal heel, ja, eenvoudig zou je kunnen zeggen, maar met mijn beschadigde evenwicht is het nogal wat om te kunnen balanceren. Wat dan belangrijk is, is om te vertellen dat toen ik helemaal uit evenwicht was en dus ook weken niet gewoon kon lopen, dat ik op een gegeven moment een wandelstok heb gekregen. Ik weet het nog, want ik kreeg hem voor mijn verjaardag. Dat heeft nog even geduurd voordat ik daarmee naar buiten durfde. En toen ben ik letterlijk stapje voor stapje, met de wandelstok, weer gaan lopen buiten.
Zo ben ik het gaan opbouwen om weer zelf, zelfstandig te kunnen lopen, te wandelen. Dat was nodig, want ja, ik kon even helemaal niet meer goed lopen en zo, dus ik was dat helemaal kwijt. Dat heel langzame opbouwen, dat moest ik wel doen en dat heeft mij enorm geholpen, want op een gegeven moment kon ik dus wel een heel rondje door de wijk gaan lopen, met de wandelstok. En hoe vaker je dat doet, op een gegeven moment heb je dan, dat je dan als vanzelf zonder de wandelstok naar buiten, toch even dat loopje naar de, in mijn geval, naar de supermarkt loopt. Dat ging makkelijk, ik kon daar, dat is, nou ja 200 meter of zo hier vandaan, helemaal niet zo ver lopen, en dan liep ik zonder wandelstok en dat ging dan ook. Langzaam opbouwen dus.

Na maanden dus zo op die manier opgebouwd te hebben, ben ik naar de sportschool gegaan. De sportschool was een school di

Wat vind ik een fijne werkhouding? Zitten of staan? Op wat voor stoel? Waar werk ik graag? 
(Eigen foto van mijn bureaustoel)
Volledig transcript:
Welkom bij de podcast 'Evenwicht, je leven'. De podcast over ons evenwicht in de breedste zin van het woord... Je luistert nu naar Paula Hijne en ik ben de auteur van het boek 'Evenwicht, in uitvoering'… En er valt nog héél veel meer te vertellen over ons evenwicht en dat doe ik dan met deze podcast 'Evenwicht, je leven'. Dit is seizoen 6, aflevering 4: Werkhouding.
Ik heb net een nieuwsbrief uitgedaan, jaaa ik heb net een nieuwsbrief, sinds, even kijken, september 2023, dus nog maar heel recent, ben ik begonnen met het maken van een nieuwsbrief. En vaak doe ik daar nét even andere dingen in dan wat ik in de podcast vertel.

En ik was daar nu mee bezig, hij is net verzonden, toen dacht ik van: ik kan eigenlijk dat thema ook heel mooi nu in mijn podcast vertellen. Want ik denk dat ik er niet op deze manier eerder over heb verteld en dat is over: werkhouding.

Wat voor werkhouding heb ik het liefst? En dan gaat het niet over motivatie of zo, het gaat over hoe ik dat lichamelijk doe! Ik begon de nieuwsbrief al met ‘het liefst zou ik het lopend willen doen’. Het liefst zou ik al mijn werk lopend willen doen. Nou zijn er natuurlijk genoeg beroepen waar dat bij is, alleen wat ik doe als werk, kan ik niet allemaal lopend doen. Ik ben dus toch afhankelijk van een tafel en een stoel! Of in ieder geval een stoel of, nou ja daar wil ik het dus over gaan hebben.

Het liefst werk ik aan een statafel. Daar heb ik al eerder over gesproken. Deze podcast maak ik ook aan de statafel. Ik sta rechtop. Ik heb op de grond een yoga-matje. De tafel is zó hoog dat als ik nu praat in de microfoon, dan praat ik ook rechtstreeks tegen de microfoon, ik hoef niet te zakken, ik hoef niet hoger te gaan staan, prima!

Ik heb uitzicht op de tuin, het is hier een lichte plek. De... het raam is op het oosten, dus ik heb 's ochtends vroeg, heb ik nog wel de zon, maar de zon draait al heel snel weg. In de winter blijft de zon wat langer hier, als de zon schijnt. Maar in de zomer komt hij verderop pas naar boven en dan draait hij al sneller weg. Maar dan heb ik wel heel mooi licht hier en dat is prettig, want in de zon werken is niet altijd fijn. Helemaal niet op het beeldscherm werken, want doen moet ik eigenlijk de gordijnen naar beneden doen.

Ja, het liefst sta ik dus hier aan de statafel te werken en dat doe ik dan op de laptop. De laptop staat hier vlakbij, ook daar kan ik rechtstreeks naartoe kijken en mijn handen kan ik dan leunen op de tafel om daar dan op het toetsenbord mee te kunnen werken. Ik vind het een hele prettige houding.

Je staat niet helemaal stil, ik sta af en toe een beetje heen en weer te wiebelen, ...ehm... ik kan makkelijk mijn benen even optillen, ik kan makkelijk weglopen. Ook dat vind ik fijn, dat ik even zo, hop even naar het toilet, een bekertje water drinken, even naar voren kijken, aan de andere kant van het huis om daar even naar buiten te kijken, naar beneden de trap af, kopje koffie halen. Heel makkelijk, want ik hoef niet op te staan! Ik sta al!

Beneden heb ik de praktijkruimte en in mijn praktijkruimte heb ik een bureaustoel. Een knalrode bureaustoel. Die heb ik ooit op maat laten maken, een paar jaar geleden al ...ehm... dik voor corona. En dat was mijn werkplek als ik dus aan het boek aan het werk was, dan zat ik op die bureaustoel en hij zit prima. Hij is helemaal echt op maat gemaakt, dus ik zit daar heel goed in. Het is wel een draaistoel, dus ik kan er een beetje mee bewegen, ik kan makkelijk even omdraaien om iets van het andere bureau af te pakken of ergens anders vandaan te pakken. En ja, eigenlijk ook een hele fijne werkplek.

Alleen als ik echt mag kiezen zo, ga ik het liefst hier aan die statafel boven staan, waar ik mijn laptop nu heb. En soms zit ik dan wel met de laptop beneden in mijn praktijkruimte. Meestal eigenlijk als ik wat administratie moet d