Samfélagið

RÚV
  • 4.0 (2)
  • SOCIETY & CULTURE
  • DAILY SERIES
Samfélagið

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál. Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon. Netfang: samfelagid@ruv.is

  1. EPISODE 1

    Friðlýst svæði og þjóðgarðar, fjarkennsla, málfar og vísindaspjall

    Við ætlum að ræða friðlýst svæði og þjóðgarða, en starfshópur skilaði inn fyrir áramót skýrslu þar sem stöðu þessara svæða og áskorunum er lýst. Árni Finnsson hjá náttúruverndarsamtökum Íslands var formaður starfshópsins, og hann ætlar að ræða við okkur um helstu lykilþætti sem þarna komu fram, meðal annars hvað varðar mögulega fjölgun og stækkun friðlýstra svæða, þanþol svæðanna hvað varðar ágang, skipulag og umsjón - sem og fýsileika gjaldtöku. Svo veltum við fyrir okkur fjarkennslu og möguleikum hennar við Háskóla Íslands. Nú eru boðið upp á nokkur hundruð námskeið í fjarkennslu við skólann og áform um að fjölga þeim. Hólmfríður Árnadóttir, er verkefnisstýra fjarnáms við Háskóla Íslands. Hún ætlar að ræða þessi mál við okkur á eftir. Málfarsmínúta verður á sínum stað og svo kemur Edda Olgudóttir til okkar í sitt reglubundna vísindaspjall.

    59 min

  2. EPISODE 2

    Miðtaugakerfislyf, mannkostamenntun og matarsóun

    Við fjöllum um lyfjarannsóknir með aðstoð zebrafiska og hvernig Karl Ægir Karlsson prófessor við Háskólann í Reykjavík og félagar í 3Z ehf. eru að búa til nýja þekkingu á því sviði. Við höfum áður fjallað um rannsóknir þeirra á ADHD og lyfjum sem gagnast við því en nýverið var birt grein sem fjallar um hvernig stökkbreytingar í ákveðnu geni sem áður hefur verið sýnt fram á að leiða til ofvirkni í zebrafiskum leiði einnig til hvatvísi. Karl Ægir sest hér eftir smástund. Í menntavísindum er nú mikið fjallað um farsæld. Liður í því að auka farsæld barna er sérstök námsgrein, mannkostamenntun. Hvað felst í henni? Á skólakerfið markvisst að kenna börnum það að vera góðar manneskjur? Við ræðum við Önnu Halldórsdóttur um lokaverkefni hennar í listkennslufræðum sem ber yfirskriftina leitin að týnda tónskáldinu. Umhverfisstofnun hefur birt niðurstöður nýrra rannsókna á matarsóun á Íslandi. Þar kemur meðal annars fram að tæpur helmingur allrar matarsóunar á sér stað í frumframleiðslu matvæla en um 40% á heimilum. Jóhannes Bjarki Urbancic Tómasson sérfræðingur hjá Umhverfisstofnun segir okkur allt um þessar rannsóknir.

    55 min

  3. EPISODE 3

    Bólusetningar, gámadýfingar, málfar og vísindaspjall um nóbelsverðlaun

    Við tölum um bólusetningar og bóluefni. Nú hefur verið ákveðið að bjóða öllum börnum í 7. Bekk bóluefnið Gardasil sem er notað sem vörn gegn hpv veirum, sem geta meðal annars valdið krabbameinum. Áður var annað bóluefni aðeins gefið stúlkum. Kamilla Sigríður Jósefsdóttir yfirlæknir bólusetninga hjá sóttvarnalækni ætlar að útskýra þetta fyrir okkur og ræða við okkur almennt um bólusetningar barna og ungmenna. Hvernig standa verslanir sig í að koma í veg fyrir sóun? Getur verið að lausnin við rýrnandi kaupmætti heimilisins liggi í ruslagámi við næstu matvöruverslun? Við ræðum við Hlyn Steinsson, gámadýfingamann, um framboðið í gámunum - en líka um ruslahagkerfið, deilihagkerfið og sóun í víðara samhengi. Málfarsmínútan verður á sínum stað og svo kemur Edda Olgudóttir til okkar í vísindaspjall.

    55 min

  4. EPISODE 4

    Skaðaminnkun og mismunandi aðferðir við moltugerð

    Svala Jóhannesdóttir, sérfræðingur í skaðaminnkun, var meðal þeirra sem horfðu á innslag Kveiks á þriðjudaginn var, um ópíóíðafaraldurinn á Íslandi og aðstæður fólks í mikilli neyslu. Við ræðum við Svölu um stöðuna og það sem henni finnst þurfa að breytast til þess að fólk eigi séns. Við fjöllum um moltugerð og tilraunaverkefni á vegum Reykjavíkurborgar en í framleiðslueldhúsinu á Vitatorgi - þar sem meðal annars eru þjónustuíbúðir fyrir eldra fólk, er verið að framleiða moltu í sérstakri vél - en borgin er líka að framleiða moltu í stórum stíl uppi í Álfsnesi. Við ræðum við Eyjólf Einar Elíasson, matreiðslumann og forstöðumann eldhússins á Vitatorgi - og Gunnar Dofra Ólafsson, samskiptastjóra hjá Sorpu. Stefán Gíslason flytur loftslagspistil.

    55 min

  5. EPISODE 5

    Loftslagsaðlögun, Sundabraut, málfar og Guð blessi Ísland

    Loftslagsbreytingar ógna innviðum, náttúru og mannslífum á Íslandi og við því þarf að bregðast. Stjórnvöld kynntu á dögunum tillögur að aðlögunaráætlun, Loftslagsþolið Ísland. Hlutverk sveitarfélaganna er stórt í því samhengi. Við ræðum það við Hrönn Hrafnsdóttur, sérfræðing í loftslagsmálum hjá Reykjavíkurborg. Við tölum um Sundabraut. Vegagerðin heldur þessa dagana opna kynningarfundi um þá risastóru framkvæmd. Helga Jóna Jónasdóttir verkefnisstjóri Sundabrautar hjá Vegagerðinni fer yfir áætlanir, stöðuna og framkvæmdirnar. Við heyrum málfarsmínútu frá Önnu Sigríði Þráinsdóttur og í lok þáttar ræðum við ákveðin tímamót, afmæli fyrirbæris sem komið er á unglingsaldur og rótum aðeins í sameiginlegum minningasjóði vegfarenda sem við rákumst á í grennd við Efstaleiti 1 í Reykjavík. Það eru nefnilega 15 ár frá frægu ávarpi Geirs H. Haarde sem lauk með orðunum Guð blessi Ísland.

    55 min

  6. EPISODE 6

    Tóm Laugardalslaug, Dofri, Seðlabanka mótmælt 1973 og málfar

    Laugardalslaugin er tóm. Þar er hvorki vatn né fólk þessa dagana vegna endurbóta. Árni Jónsson er forstöðumaður laugarinnar og hann tók á móti Samfélaginu þar í morgun og sagði frá því sem þar stendur til. Og það er margt. Svo ætlum við að rifja upp viðtal sem við áttum við Bjarna Bjarnason snemma á þessu ári. Hann var þá við það að hætta störfum sem forstjóri Orkuveitu Reykjavíkur. En hann sagði okkur þá allt um gufuborinn Dofra sem var verið að gera upp. Þessa afkastamiklu og mikilvægu vinnuvél sem hefur borað ófáar holurnar í leit að heitu vatni og gufu - og þar áður olíu, eins og Bjarni segir okkur frá. Þegar við ræddum við Bjarna var borinn í skemmu í Hafnarfirði en nú eru fram­kvæmd­ir hafn­ar við að koma Gufu­born­um Dof­ra fyr­ir á nýju fræðslu-, upp­lif­un­ar- og úti­vist­ar­svæði við Elliðaár­stöð. Svo rifjum við upp 50 ára gamla upptöku úr safni RÚV með Helgu Láru Þorsteinsdóttur. Málfarsmínútan er líka á sínum stað.

    55 min

  7. EPISODE 8

    Grænir skátar, matjurtaræktun við fjölbýlishús og vísindaspjall

    Við kynnumst starfsemi Grænna skáta, þið kannist kannski við flöskugáma þeim merktum, starfsemin er umfangsmikil, tvær móttökustöðvar, þrjátíu starfsmenn flestir með skerta starfsgetu og milljónir dósa, að sjálfsögðu - þetta er ógurlegt umstang en fer langt með að fjármagna skátastarf á Íslandi. Við ræðum við Kristinn Ólafsson, framkvæmdastjóra, Júlíus Aðalsteinsson, rekstrarstjóra og fleiri. VIð ræðum við Auði Ottesen á Selfossi. Hún er garðyrkjufræðingur og smiður og formaður samtakanna Umhverfi og vellíðan. Auður ætlar að segja okkur frá áhugaverðu verkefni sem snýr að lóðum fjölbýlishúsa. Möguleikum á matjurtaræktun við fjölbýlishús og rannsóknir sem tengjast þeim. Við heyrum eina málfarsmínútu og svo kemur Edda Olgudóttir til okkar í vísindaspjall.

    55 min

  8. EPISODE 9

    Ópíóíðafaraldurinn, brot á vinnumarkaði og eitruð tíska.

    Fíkniefnaheimurinn er orðinn harðari og breytist hratt. Inga Hrönn Jónsdóttir þekkir þennan heim af eigin raun, hún er edrú í dag og ræðir við okkur um sína reynslu og sýn á hvað megi betur fara þegar kemur að meðferðarúrræðum, heilbrigðisþjónustu og stuðningi við fólk í neyslu - en líka um forvarnir og mikilvægi þess að hlúa vel að börnum og ungmennum. mál hafa verið í deiglunni eftir þátt Kveiks um ópíóíðafaraldurinn. Við kynnum okkur niðurstöður úttektar ASÍ á vinnumarkaðnum. Þar var sérstaklega hugað að erlendu launafólki og brotum sem það verður fyrir. Þar kemur meðal annars fram að 56% innflytjenda telja sig hafa orðið fyrir vinnumarkaðsbrotum á síðustu 12 mánuðum. Steinunn Bragadóttir hagfræðingur og Saga Kjartansdóttir verkefnastjóri vinnustaðaeftirlits ASÍ segja okkur meira. Neytendaspjall við Brynhildi Pétursdóttur um eiturefni í fatnaði.

    55 min
See All (227)

Ratings & Reviews

4
out of 5
2 Ratings

About

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál. Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon. Netfang: samfelagid@ruv.is

Information

  • Creator
    RÚV
  • Years Active
    2016 - 2023
  • Episodes
    227
  • Rating
    Clean
  • Copyright
    © RÚV
  • Show Website
    Samfélagið

You Might Also Like

To listen to explicit episodes, sign in.

Stay up to date with this show

Sign in or sign up to follow shows, save episodes, and get the latest updates.
Select a country or region

Africa, Middle East, and India

Asia Pacific

Europe

Latin America and the Caribbean

The United States and Canada