Eerste hulp bij klassiek VRT MAX

1874. De Tsjechische componist Bedřich Smetana heeft een groot hart voor zijn vaderland en componeert Má Vlast, een verzameling van zes symfonische gedichten, waaronder Vltava: de Moldau. Als een spannende soundtrack horen we hoe de rivier ontspringt uit twee bronnen en verder stroomt langs een jachtpartij, boerenbruiloft, zeemeerminnen, watervallen en uiteindelijk aankomt in Praag.
Moeilijke woorden: Symfonisch gedicht, sordino
uitvoering: Czech Philharmonic Orchestra o.l.v. Jiří Bělohlávek

1804. Ludwig van Beethoven kampt met zware gehoorproblemen en schrijft de frustratie van zich af met de Vijfde Symfonie. Een overweldigend werk met het beroemd openingsmotief dat in alle vier delen subtiel terugkomt. Deze dubbele aflevering is opgenomen met livepubliek tijdens het live podcastevent van VRT MAX met special guest Marcel Vanthilt. Hij hoort in de 5de symfonie 'de roetsjbaan van het leven.'
Moeilijke woorden: fermate
Uitvoering: Orchester Wiener Akademie o.l.v. Martin Haselböck

1736. De Italiaanse componist Giovanni Battista Pergolesi blaast een nieuwe wind door de kerk met zijn versie van het Stabat Mater. Vocale muziek op een hartverscheurend middeleeuws gedicht over Moeder Maria bij haar gekruisigde zoon Jezus. Met dit ontroerend werk werd Pergolesi de one-hit wonder uit de klassieke muziek. Zijn Stabat Mater werd de meest gedrukte muziek uit de 18de eeuw.
Moeilijke woorden: Stabat Mater, castraatzanger, syncope
Uitvoering: Philippe Jaroussky, Julia Lezhneva

1913. Het grootste schandaal uit de muziekgeschiedenis vindt plaats in Parijs. Igor Stravinsky schrijft met Le Sacre du Printemps een nieuw ballet voor Les Ballets Russes waarin een jonge maagd zichzelf de dood indanst. Door het gruwelijke verhaal, de atypische instrumenten en de woeste muziek breekt in de zaal een gevecht los. Veertig mensen worden gearresteerd en de dirigent ontsnapt uit een wc-raam.
Moeilijke woorden: guiro
Uitvoering: Orchestre de Paris o.l.v. Klaus Mäkelä

1888. De Franse componist Erik Satie woont in Parijs op een appartement van enkele vierkante meters groot, maar leeft vooral in zijn eigen muzikale wereld. Als tegengif voor alle bombastische en abstracte orkestmuziek componeert hij zijn Trois Gymnopédies. Voor een componist die alleen maar witte dingen at, voelt deze muziek als opnieuw beginnen van een wit blad papier.
Moeilijke woorden: Gymnopédie, septiemakkoord
Uitvoering: Reinbert De Leeuw

1875. Prends garde à toi! De Franse componist Georges Bizet zorgt in Parijs voor een klein schandaal met zijn opera Carmen, een levensecht verhaal waarin een Spaanse femme fatale alle mannen tegen elkaar opzet. Bizet stierf plots na de 33ste uitvoering, maar blijft onsterfelijk met de grote aria L’amour est un oiseau rebelle.
moeilijke woorden: verisme, habanera
uitvoering: Elina Garanca