Brainwash NPO Radio 1 / HUMAN

Hoewel in Nederland iedere acht dagen een vrouw wordt vermoord, werd de officiële term daarvoor pas afgelopen zomer voor het eerst in de Tweede Kamer genoemd. Feminist en schrijver Tessel ten Zweege vraagt zich af waarom we in Nederland de term femicide zo schuwen.

Een klimaatapocalyps is geen schrikbeeld voor de toekomst, volgens filosoof Lisa Doeland. We zitten er middenin. Hoe gaan we daarmee om? In plaats van ons vast te houden aan vals optimisme, kunnen we de situatie beter onder ogen zien en goed leren uitsterven, denkt Doeland.

Nadat ze door meneer Sluyter, haar leraar in groep 8, werd bestempeld als “mavo-klantje”, maar met gemak het vwo doorkwam, realiseerde actrice en publicist Anousha Nzume zich dat ze was ondergeadviseerd. En zij niet alleen: veel vrienden van kleur hadden hetzelfde meegemaakt. Hoe kan het dat racisme in het Nederlandse onderwijs zo in stand wordt gehouden?

Alles wat je doet, eet en zegt heeft consequenties, stelt filosoof en jurist Jurriën Hamer. Ieder zijn eigen leven laten leiden en je niet met elkaar bemoeien; dat kan niet meer. Mensen moeten verantwoordelijkheid nemen voor hun daden, volgens hem. De schade die we berokkenen aan de wereld is te groot.

Online wemelt het van de adviezen voor een gezond en gelukkig leven en van producten die je daar een handje bij kunnen helpen. Dat lijkt onschuldig, maar dat is het niet, zegt wetenschapsjournalist Adriaan ter Braack. Het kost niet alleen geld dat in de zakken van influencers verdwijnt, maar zaagt ook aan de stoelpoten van de wetenschap. Daarom trekt hij als Sjamadriaan ten strijde tegen kwakzalverij.

Brainwash spreekt met visueel kunstenaar Tina Farifteh, die werk maakt op het snijvlak van politiek, kunst en filosofie. In haar bekroonde documentaire Kitten of vluchteling zoekt ze uit hoe onze empathie werkt. Voor wie voelen we wel of geen empathie?

Hoe bepalen we dat eigenlijk en welke rol speelt beeldvorming daarin? En wat doet het met ons als er constant aanspraak gemaakt wordt op onze empathie? Calvin van Laaren en Charisa Chotoe gaan met haar in gesprek.