Wat blijft

NPO Radio 1 / HUMAN
Wat blijft

Wat blijft als we er niet meer zijn? Wat Blijft is een radioprogramma en een podcast van Omroep HUMAN. In de podcastserie Wat blijft volgen we het spoor terug van recent overleden Nederlanders. Wat hebben zij écht betekend? Wat kunnen we leren van hun leven? En hoe leven zij voort?

  1. Socrates (470/469 v.C.-399 v.C)

    HACE 3 D

    Socrates (470/469 v.C.-399 v.C)

    In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Socrates tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort?  In de achtste aflevering volgt Kees van den Bosch het spoor terug van filosoof Socrates. Socrates, geboren bijna vijfhonderd jaar voor Christus in Athene, geldt als één van de grootste klassieke Griekse denkers. Hij wordt gezien als de stichter van de Westerse filosofie, maar heeft geen geschriften nagelaten. Alles wat wij over hem weten is door de geschriften van zijn tijdgenoten, onder wie Plato, Xenophon en Aristophanes. Socrates liet zich erop voorstaan dat hij wist dat hij niets wist. Hij werd door een rechtbank ter dood veroordeeld voor zijn opvattingen, iets wat ook in die tijd in de Atheense democratie bijzonder was. Vaak wordt zijn gedachtengoed teruggebracht naar de kernopdracht ‘Ken uzelf’. Zijn dood via de gifbeker maakte bijna net zoveel los als de dood van Jezus, ruim vierhonderd jaar later. Zelf vond Socrates troost bij de gedachte dat lichaam en ziel los van elkaar staan en dat hij dus in geest zou doorleven.   Kees van den Bosch praat in deze aflevering met schrijver Ilja Leonard Pfeiffer, praktisch filosoof Elke Wiss en classicus en expert Griekse literatuur, filosofie en ideeëngeschiedenis Tázuko van Berkel.

    51 min
  2. Radio: Paul van der Velde over Boeddha, James Baldwin

    18 NOV

    Radio: Paul van der Velde over Boeddha, James Baldwin

    Aankomende zondag in Wat Blijft aandacht voor het boeddhisme: een van de grootste religies en al jaren populair in het Westen. Toch zijn er grote verschillen te zien tussen het Westerse beeld en het traditionele beeld ervan. In het boek 'Het Elementaire Deeltjes Boeddhisme' kijkt auteur Paul van der Velde naar de herkomst van de religie en het leven van de boeddha dat voor alle boeddhisten van grote betekenis is. Lara Billie Rense praat met van der Velde over waarom we de religie omarmen in het Westen als mindfull-leuk-beeldje-in-de-tuin-beweging,  terwijl we vrij weinig weten van de oorsprong. Want, wat houdt het boeddhisme precies in? En wie was Boeddha echt? In het tweede uur en de podcast van Wat blijft: In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Aristoteles tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort? In de zevende aflevering volgt Emmie Kollau het spoor terug van schrijver en essayist James Baldwin. De in New York geboren Baldwin schreef over raciale, sociale en seksuele problemen in een tijd dat dit in de Verenigde Staten taboe was en discriminatie schering en inslag. Zijn debuutroman Go Tell it on the Mountain wordt gezien als één van de belangrijke Engelstalige romans van de vorige eeuw en was baanbrekend. Alhoewel James Baldwin in de eerste plaats romanschrijver was, werd hij bekender als essayist en voorvechter van de zwarte burgerrechten en zette hij andere gevoelige onderwerpen als homoseksualiteit, genderkwesties en seksuele identiteit op de kaart. In 1948 vertrok hij naar Parijs waar hij onder andere zijn bekende roman Giovanni’s Room schreef. Hij overleed in Frankrijk aan maagkanker, hij was toen 63 jaar oud. Presentator: Lara Billie Rense Redactie: Jessica Zoghary, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Sushmita Lageman Eindredactie: Bram Vollaers   Productie: Mare de Vries

    1 h 55 min
  3. James Baldwin (2 augustus 1924-1 december 1987)

    17 NOV

    James Baldwin (2 augustus 1924-1 december 1987)

    In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Socrates tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort? In de zevende aflevering volgt Emmie Kollau het spoor terug van schrijver en essayist James Baldwin. De in New York geboren Baldwin schreef over raciale, sociale en seksuele problemen in een tijd dat dit in de Verenigde Staten taboe was en discriminatie schering en inslag. Zijn debuutroman Go Tell it on the Mountain wordt gezien als één van de belangrijke Engelstalige romans van de vorige eeuw en was baanbrekend. Alhoewel James Baldwin in de eerste plaats romanschrijver was, werd hij bekender als essayist en voorvechter van de zwarte burgerrechten en zette hij andere gevoelige onderwerpen als homoseksualiteit, genderkwesties en seksuele identiteit op de kaart.  In 1948 vertrok hij naar Parijs waar hij onder andere zijn bekende roman Giovanni’s Room schreef. Hij overleed in Frankrijk aan maagkanker, hij was toen 63 jaar oud.  Emmie Kollau sprak met: -toneelregisseur Eline Arbo, die op dit moment de voorstelling ‘Giovanni’s room’, een bewerking van Baldwins gelijknamige roman, maakt bij ITA -presentator van Klokhuis en literatuurwetenschapper Tirsa With wier denken over racisme en haar eigen zwart-zijn door de essays van Baldwin en de film I am not your negro totaal veranderde -theatermaker en oud-politicus John Leerdam die vanaf zijn jonge jaren het werk van James Baldwin met zich meedraagt en Baldwin een jaar voor zijn dood ontmoette. In deze aflevering citeren we James Baldwin door middel van fragmenten uit oude opnames, o.a. uit een aflevering van het tv-programma Kenmerk van de IKON uit 1981, uit verschillende optredens van Baldwin die op YouTube staan en uit de film I am not your negro. Ook is er een stukje te horen uit de trailer van I am not your negro. De fragmenten waarin je Baldwin hoort lezen uit Giovanni’s room en Another country komen van James Baldwin reads James Baldwin uit 1967.

    40 min
  4. Radio:  Elly Schippers over Brigitte Reimann, Quincy Jones en Simone de Beauvoir

    11 NOV

    Radio: Elly Schippers over Brigitte Reimann, Quincy Jones en Simone de Beauvoir

    Deze week, 35 jaar na de val van de muur, praat Lara Billie Rense met vertaler en Duitslandkenner Elly Schippers over het leven van de gevierd schrijfster Birgitte Reimann (1933-1973). Net als haar personages was ze even idealistisch als uitgesproken: ze durfde het regime in de DDR openlijk te bekritiseren. Afgelopen zomer verscheen de door Schippers vertaalde correspondentie tussen Brigitte Reimann en haar vriendin Irmgard Weinhofen, die sinds haar huwelijk met een Nederlander in het verre Amsterdam woonde. Deze correspondentie geeft een indringend en ontroerend beeld van een literaire ster uit de DDR, wier levenslust en schrijftalent ondanks haar vroege dood nog lang nagloeien. In het tweede uur en de podcast van Wat blijft: In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Aristoteles tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort?  In de zesde aflevering volgt Annette van Soest het spoor terug van filosoof en schrijver Simone de Beauvoir. De Beauvoir werd in Parijs geboren, waar ze 78 jaar later ook zou komen te overlijden. Ondanks weinig geld thuis kreeg ze toch de mogelijkheid om aan de Sorbonne te studeren: literatuur, wiskunde en filosofie. Ze werd bekend als schrijver van het baanbrekende boek De tweede sekse (1949, in het Frans: La Deuxième Sexe) dat gaat over het idee dat je niet als vrouw wordt geboren, maar tot vrouw wordt gemaakt. De Beauvoir verzette zich tegen de traditionele rol van de vrouw als moeder. Ze was er haar tijd ver mee vooruit: het werd een standaardwerk voor feministen en luidde de Tweede Feministische Golf in. Simone de Beauvoir was, net als haar levensgezel Jean-Paul Sartre, een existentialistisch filosoof. De twee sloten een levenslang liefdespact waarin ze beloofden elkaar vrij te laten: ze trouwden nooit en hadden een open relatie. De Beauvoir geldt nog steeds als lichtend voorbeeld voor vrouwen. Annette van Soest praat met filosoof, docent publieksfilosofie en GroenLinks-PvdA-senator Daan Roovers, historicus Lotte Houwink ten Cate en schrijver en journalist Marja Pruis. Voor alledrie was en is Simone de Beauvoir een bron van inspiratie. Presentator: Lara Billie Rense Redactie: Jessica Zoghary, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Sushmita Lageman  Eindredactie: Bram Vollaers   Productie: Mare de Vries

    1 h 55 min
  5. Simone de Beauvoir (9 januari 1908-14 april 1986)

    10 NOV

    Simone de Beauvoir (9 januari 1908-14 april 1986)

    In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Aristoteles tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort?      In de zesde aflevering volgt Annette van Soest het spoor terug van filosoof en schrijver Simone de Beauvoir. De Beauvoir werd in Parijs geboren, waar ze 78 jaar later ook zou komen te overlijden. Ondanks weinig geld thuis kreeg ze toch de mogelijkheid om aan de Sorbonne te studeren: literatuur, wiskunde en filosofie. Ze werd bekend als schrijver van het baanbrekende boek De tweede sekse (1949, in het Frans: La Deuxième Sexe) dat gaat over het idee dat je niet als vrouw wordt geboren, maar tot vrouw wordt gemaakt. De Beauvoir verzette zich tegen de traditionele rol van de vrouw als moeder. Ze was er haar tijd ver mee vooruit: het werd een standaardwerk voor feministen en luidde de Tweede Feministische Golf in. Simone de Beauvoir was, net als haar levensgezel Jean-Paul Sartre, een existentialistisch filosoof. De twee sloten een levenslang liefdespact waarin ze beloofden elkaar vrij te laten: ze trouwden nooit en hadden een open relatie. De Beauvoir geldt nog steeds als lichtend voorbeeld voor vrouwen.    Annette van Soest praat met filosoof, docent publieksfilosofie en GroenLinks-PvdA-senator Daan Roovers, historicus Lotte Houwink ten Cate en schrijver en journalist Marja Pruis. Voor alledrie was en is Simone de Beauvoir een bron van inspiratie.

    46 min
  6. Radio: Bertram Mourits over Ellen Warmond, Manuel Mirabal, Flory Anstadt en Hannah Arendt

    4 NOV

    Radio: Bertram Mourits over Ellen Warmond, Manuel Mirabal, Flory Anstadt en Hannah Arendt

    Ellen Warmond gold als een vertolkster van desillusies en de tragiek van het leven. Het leven dient tot niets, vond ze, maar ‘Je kunt een sombere levensbeschouwing hebben, zonder dat je zwaarmoedig bent’. Vanaf haar debuut Proeftuin (1953) wist ze haar soms duistere wereldbeeld te vertolken in toegankelijke en vaak geestige gedichten. Ze was een bijzondere stem in de literaire wereld, maar geen heel luide stem. Haar levensverhaal is nu opgetekend in de biografie Geef niet mee! door letterkundige Trudy van Wijk. Het boek werd afgemaakt door Bertram Mourits, met hem spreekt Nicole Terborg over het leven, werk en de waardering van Warmond. In het tweede uur en de podcast van Wat blijft: In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Aristoteles tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort?  In de vijfde aflevering volgt Peter Blom het spoor terug van filosoof en politiek denker Hannah Arendt. Arendt, geboren als Joodse vrouw in Duitsland, vluchtte al in 1933 voor het nationaal-socialisme naar Parijs. In 1941 vertrok ze naar New York waar ze o.a. meewerkte aan het Duits-Joodse weekblad Aufbau. Na de oorlog keerde zij voor het eerst terug naar Europa; uiteindelijk verwierf ze het Amerikaans staatsburgerschap. Haar bekendheid verwierf ze nadat ze begin jaren zestig naar Jeruzalem ging om het proces tegen één van de architecten van de Jodenvernietiging, Adolf Eichmann, te verslaan. Dat resulteerde in haar driedelige werk ‘Origins of Totalitarianism’ (1951) waarin ze het antisemitisme, imperialisme en racisme uit de 19e eeuw behandelde. In Nederland heette het ‘De banaliteit van het kwaad’, een titel die veel misverstanden opriep. Tot op de dag van vandaag heeft Arendt een grote schare bewonderaars en inspireert zij velen. Presentator: Nicole Terborg Redactie: Jessica Zoghary, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Sushmita Lageman  Eindredactie: Bram Vollaers   Productie: Mare de Vries

    1 h 55 min
  7. Hannah Arendt  (14 oktober 1906-4 december 1975)

    3 NOV

    Hannah Arendt (14 oktober 1906-4 december 1975)

    In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Aristoteles tot Frans de Waal en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort?    In de vijfde aflevering volgt Peter Blom het spoor terug van filosoof en politiek denker Hannah Arendt. Arendt, geboren als Joodse vrouw in Duitsland, vluchtte al in 1933 voor het nationaal-socialisme naar Parijs. In 1941 vertrok ze naar New York waar ze o.a. meewerkte aan het Duits-Joodse weekblad Aufbau. Na de oorlog keerde zij voor het eerst terug naar Europa; uiteindelijk verwierf ze het Amerikaans staatsburgerschap. Haar bekendheid verwierf ze nadat ze begin jaren zestig naar Jeruzalem ging om het proces tegen één van de architecten van de Jodenvernietiging, Adolf Eichmann, te verslaan. Dat resulteerde in haar driedelige werk ‘Origins of Totalitarianism’ (1951) waarin ze het antisemitisme, imperialisme en racisme uit de 19e eeuw behandelde. In Nederland heette het ‘De banaliteit van het kwaad’, een titel die veel misverstanden opriep.   Tot op de dag van vandaag heeft Arendt een grote schare bewonderaars en inspireert zij velen.    Peter Blom praat met   *journalist en publicist Ian Buruma, die onlangs het boek ‘In de schaduw van het kwaad’ publiceerde over de relevantie van het werk van Arendt in deze tijd.   *filosoof, theoloog en oud-Denker des Vaderlands Hans Achterhuis, die over zijn langdurige bewondering voor Hannah Arendt  onlangs een boek schreef getiteld ‘Ik wil begrijpen’  *filosoof en schrijver Heidi Dorudi die op haar zestiende met twee zussen uit het Iran van Ayatollah Khomeini vluchtte en publiceerde over Arendt.

    41 min
  8. Radio: Mario Molegraaf over Hans Warren, Barbara Dane, Philip Zimbardo en Emilie du Châtelet

    28 OCT

    Radio: Mario Molegraaf over Hans Warren, Barbara Dane, Philip Zimbardo en Emilie du Châtelet

    In Wat blijft aandacht voor de nieuwe biografie over de Zeeuwse schrijver en dichter Hans Warren. Hij maakte naam als natuur-poëet, maar werd bekend bij het grote publiek met zijn publicatie van  Geheim Dagboek waar tussen 1981 en 2009, 22 delen van verschenen. Hij was bedaard, rustig en bijna wel verlegen, maar in zijn Geheim Dagboek volgden uitspatting na uitspatting. In De Opperhuidmens beschrijft zijn voormalige liefde Mario Molegraaf het leven van Warren voordat ze elkaar ontmoette en hoe het voor Warren was om te leven als huisvader en homoseksueel in een tijd waarin dat nog niet vanzelfsprekend was. Lara Billie Rense praat met Molegraaf over hoe het was om te leven met Waren en waarom hij 23 jaar na dato alsnog een vuistdikke biografie over hem schreef. In het tweede uur en de podcast van Wat blijft: In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Aristoteles tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort?  In de vierde aflevering volgt Inge ter Schure het spoor terug van natuur- en wiskundige Emilie du Châtelet. Du Châtelet, geboren in gegoede Parijse kringen, bleek op jonge leeftijd hoogbegaafd. Haar vader, eerste secretaris en introducteur des Ambassadeurs van koning Lodewijk XIV van Frankrijk, benoemde haar gebrek aan schoonheid en huurde de beste docenten voor haar in. Tijdens haar verblijf aan het Hof van Versailles vond ze een geschikte echtgenoot in markies Du Châtelet en zodoende kreeg Emilie, geboren Le Tonnelier de Breteuil, deze naam. Drie kinderen later, Emilie was inmiddels 24 jaar, gingen ze gescheiden van elkaar leven. Eerst kreeg Emilie een verhouding met de hertog van Richelieu, daarna ontmoette ze verlichtingsfilosoof Voltaire, met wie ze een jarenlange onstuimige verhouding kreeg. Ze was voor hem een grote bron van inspiratie en hij noemde haar 'een groot man wiens enige gebrek was dat ze een vrouw was'. Ze ontwikkelde zich tot een briljante wis- en natuurkundige. Op haar sterfbed vertaalde ze de Principia Mathematica van Isaac Newton in het Frans en voorzag het van commentaar. Deze vertaling is in het Franse taalgebied nog steeds toonaangevend. Emilie stierf al op 42-jarige leeftijd, vlak na de geboorte van haar vierde kind.   Inge ter Schure sprak met wetenschapsjournalist en deeltjesfysicus Margriet van der Heijden, onderzoeker bij CERN (European Organization for Nuclear Research) Jorinde van de Vis en het Vlaamse echtpaar Frank Verstraete, professor in de kwantumfysica en Céline Broeckaert, schrijver en theatermaker. Presentator: Lara Billie Rense  Redactie: Jessica Zoghary, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Sushmita Lageman  Eindredactie: Bram Vollaers  Productie: Mare de Vries

    1 h 56 min

Información

Wat blijft als we er niet meer zijn? Wat Blijft is een radioprogramma en een podcast van Omroep HUMAN. In de podcastserie Wat blijft volgen we het spoor terug van recent overleden Nederlanders. Wat hebben zij écht betekend? Wat kunnen we leren van hun leven? En hoe leven zij voort?

Quizá también te guste

Inicia sesión para escuchar episodios explícitos.

No te pierdas nada de este programa

Inicia sesión o regístrate para seguir programas, guardar episodios y conocer las últimas novedades.

Selecciona un país o una región

África, Oriente Medio e India

Asia-Pacífico

Europa

América Latina y el Caribe

Estados Unidos y Canadá