Van Delta tot Diepzee

NIOZ
  • 4,9 (24)
  • NATUUR
  • SERIE
Van Delta tot Diepzee

Van Delta tot Diepzee is een zoektocht naar de stand van de zee met onderzoekers van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, het NIOZ. Iedere maand nodigen Tessel Blok en Mathijs Deen een onderzoeker uit om de trap te beklimmen naar het torentje van het instituut op Texel. Daar, ver boven de zeespiegel, kijken ze uit over het Wad en praten over de stand van de zee. Over wat ze zien als ze naar de zee kijken, over vogels boven het Wad, over de duisternis van de diepzee, over de grootste en de kleinste beestjes in de zee, over proefopstellingen en experimenten, over de emoties die de zee oproept, over wat we zouden kunnen doen als de zee stijgt, over wat we niet meer tegen kunnen houden. Iedere maand een grondig gesprek, over het onderzoek der zee. De muziek in de podcast is gecomponeerd en uitgevoerd door Mathijs Duringhof.

  1. De zee als een vergaarbak van miljarden virussen. Met Corina Brussaard.

    AFLEVERING 1

    De zee als een vergaarbak van miljarden virussen. Met Corina Brussaard.

    In de ban van het corona-virus als we zijn, trappen we af met de virus-deskundige van het NIOZ, Corina Brussaard. Want ook al barst het in de zee van het leven, van bacteriën tot baleinwalvissen, de virussen verslaan al die levensvormen verreweg in aantal en gewicht.  De oceaan is de plek bij uitstek waar de eindeloze strijd tussen virussen en levende organismen wordt uitgevochten. Zonder dat daar ooit een winnaar uit de bus zal komen.  Hebben we ze alleen maar te vrezen? Of moeten we ze ook dankbaar zijn? ‘Als bioloog moet je ze dankbaar zijn,’ zegt Corina Brussaard, ‘maar als gewoon mens vind ik dat dat Corona virus moet oprotten.’

    43 min
  2. Het Saharazand als kunstmest voor de zee. Met Jan Berend Stuut.

    AFLEVERING 2

    Het Saharazand als kunstmest voor de zee. Met Jan Berend Stuut.

    Afgelopen zomer kopten krant en internet dat een enorme wolk Sahara-zand onderweg was naar de VS. Satellietfoto’s toonden een stofwolk zo lang als de helft van de Atlantische Oceaan. In het land dat het meest ter wereld geplaagd wordt door de ademnood van het coronavirus was dit alarmerend nieuws. Marien Geoloog Jan Berend Stuut, de stofexpert van het NIOZ bezag de wolk met een mengeling van ontzag en opwinding.  Want saharazand bevat ijzer, en de algen hebben dat ijzer nodig om te groeien en CO2 op te nemen. Saharazand is dus, voor de zee, goed nieuws.

    42 min
  3. De kanoet als graadmeter van de stand van het Wad. Met ecoloog Allert Bijleveld.

    AFLEVERING 3

    De kanoet als graadmeter van de stand van het Wad. Met ecoloog Allert Bijleveld.

    Hoe weet je eigenlijk hoe het ervoor staat met de Waddenzee? Waar kijk je dan naar? Naar het aantal zeehonden? Naar de vervuiling in het water? Naar de hoeveelheid kokkels? Ecoloog en vogelonderzoeker Allert Bijleveld kijkt naar de kanoet, een stevig, enigszins propperig steltlopertje, wiens aantal, gezondheid en vooral ook gedrag heel wat meer verraadt over hoe het met het Wad en de rest van de wereld gesteld is dan je op het eerste gezicht zou vermoeden.

    42 min
  4. Zeewier als het antwoord van de zee op de problemen op het land. Met Klaas Timmermans.

    AFLEVERING 4

    Zeewier als het antwoord van de zee op de problemen op het land. Met Klaas Timmermans.

    Wat kan in tijden van problemen met stikstof en veestapel, zorg om de visstand en een almaar groeiende wereldbevolking van mensen die gewoon lekker willen eten iedere dag; wat kan kortom in deze tijden de zee voor ons betekenen?  De geruchten gaan dat zeewier ons door de moeilijke tijden zal helpen. Het probleem is: we weten nog verrassend weinig van zeewier af. Vandaar dat het NIOZ in 2014 een zeewier-centrum oprichtte, met aan het hoofd de experimenteel marien bioloog professor Klaas Timmermans.  Timmermans is nadrukkelijk geen zeewier-boer, maar een fundamenteel onderzoeker, die de afgelopen zes jaar geprobeerd heeft het zeewier de basisvragen te laten beantwoorden: wanneer voel je je op het best, wat heb je daarvoor nodig, wat doe je met de rest van het ecosysteem als je je massaal ergens vestigt.

    44 min
  5. De zee als oermoeder. Met microbiologe Judith van Bleijswijk

    AFLEVERING 5

    De zee als oermoeder. Met microbiologe Judith van Bleijswijk

    Microbiologe Judith van Bleijswijk wordt blij van schimmels en kan toveren met een emmertje zeewater. Daaraan kan ze zien wat er beneden, onder het oppervlak, en dus aan het oog onttrokken, langs is gezwommen. Alleen maar door in dat emmertje te kijken, zonder nog een vis te hoeven vangen. Een gesprek over eDNA en schimmels, maar ook over de zee als ons aller oermoeder.

    49 min
  6. Schelpdieren en planten als ingenieurs. Met kustecoloog Tjisse van der Heide

    AFLEVERING 6

    Schelpdieren en planten als ingenieurs. Met kustecoloog Tjisse van der Heide

    Kustecoloog professor Tjisse van der Heide onderzoekt het grensgebied tussen land en zee: van de duinen via de kwelders en de zandplaten tot op de bodem van de geulen. Hij doet onderzoek naar ecosytem-engineers. Dat wil zeggen, naar beesten en planten die niet alleen de biodiversiteit verhogen, maar ons in een moeite door helpen onze kusten te verdedigen. Een dijk met een oesterbank ervoor kan veel meer hebben dan een dijk waar de zee ongehinderd tegenaan beukt. Maar hoe krijg je oesters zover om een bank voor de dijk aan te leggen? Hoe zorg je dat een kwelder ontstaat? Hoe zorg je dat zeegras zich vestigt? Hoe ziet de kust eruit als je de natuur zelf haar gang laat gaan?

    50 min
  7. De zee als opslagplek voor CO2. Met bioloog/geoloog Lennart de Nooijer

    AFLEVERING 7

    De zee als opslagplek voor CO2. Met bioloog/geoloog Lennart de Nooijer

    Een wandeling langs de vloedlijn: het geluid van schelpen onder je schoenzolen, krakend kalk. De zee waar die schelpendieren hun huizen bouwen verzuurt. Dat komt doordat het oceaanwater CO2 opneemt. En van CO2, daar komt alleen maar meer van. Kalk lost op in zuur. Schelpen dus ook. Komt er een dag dat het geluid van schelpen onder je voeten tot het verleden zal behoren? Dat de zee te zuur is voor schelpen om hun huizen te bouwen? Lennart de Nooijer weet het antwoord op die vraag. Hij is opgeleid in de biologie, maar gepromoveerd bij de geologen. Hij doet bij het NIOZ onderzoek naar de eigenaardige verhouding tussen kalk en CO2, vooral bij piepkleine zeebeestjes: eencelligen die kalkhuisjes bouwen om in te wonen.

    46 min
  8. De Waddenzee als verrassing. Met kapitein Bram Fey

    AFLEVERING 8

    De Waddenzee als verrassing. Met kapitein Bram Fey

    Een wat afwijkende aflevering: dit keer geen interview met een NIOZ-onderzoeker, maar een interview met kapitien Bram Fey vanaf het Wadden en delta onderzoeksschip de RV Navicula in de haven op Texel. Bram Fey bevaart al bijna twintig jaar het Wad van Texel tot de Dollard, en soms aan de Duitse kant van de Eems tot onder het Wangeroog. Zelfs na zoveel tijd, blijkt het Wad nog altijd verrassingen voor hem in petto te hebben. De laatste 10 minuten gaan over zijn vrijwilligerswerk op de Zuidelijke Oceaan bij Antarctica, waar hij helpt met het tellen van krill, zeevogels en zeezoogdieren.

    42 min
Bekijk heel seizoen 1 (23)

Trailer

Beoordelingen en recensies

4,9
van 5
24 beoordelingen

Info

Van Delta tot Diepzee is een zoektocht naar de stand van de zee met onderzoekers van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, het NIOZ. Iedere maand nodigen Tessel Blok en Mathijs Deen een onderzoeker uit om de trap te beklimmen naar het torentje van het instituut op Texel. Daar, ver boven de zeespiegel, kijken ze uit over het Wad en praten over de stand van de zee. Over wat ze zien als ze naar de zee kijken, over vogels boven het Wad, over de duisternis van de diepzee, over de grootste en de kleinste beestjes in de zee, over proefopstellingen en experimenten, over de emoties die de zee oproept, over wat we zouden kunnen doen als de zee stijgt, over wat we niet meer tegen kunnen houden. Iedere maand een grondig gesprek, over het onderzoek der zee. De muziek in de podcast is gecomponeerd en uitgevoerd door Mathijs Duringhof.

Informatie

  • Maker
    NIOZ
  • Afleveringen
    24
  • Seizoenen
    1
  • Beoordeling
    Veilig
  • Copyright
    © Copyright 2023 NIOZ
  • Website van aflevering
    Van Delta tot Diepzee

Suggesties voor jou

Om naar expliciete afleveringen te luisteren, moet je inloggen

Blijf op de hoogte van dit programma

Log in of meld je aan om programma’s te volgen, afleveringen te bewaren en de laatste updates te ontvangen.
Kies een land of regio

Afrika, Midden-Oosten en India

Azië, Stille Oceaan

Europa

Latijns-Amerika en het Caribisch gebied

Verenigde Staten en Canada