ទស្សនៈព្រឹត្តិការណ៍ខ្មែរ

តើកម្ពុជាពិតជាបានធ្វើការងារការទូតសកម្ម ឬយ៉ាងណានៅក្នុងជម្លោះកម្ពុជា-ថៃ?

ចាប់តាំងពីកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពថៃបានផ្ទុះអាវុធដាក់គ្នាអស់រយៈពេល៥ថ្ងៃ កាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ កម្ពុជាហាក់បានបង្ហាញពីសកម្មភាពការទូតមមាញឹកជាងសព្វមួយដង។ ក្រោយការជំរុញពីលោក ដូណាល់ ត្រាំ ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកឲ្យមានការចរចា ដើម្បីទទួលបានបទឈប់បាញ់កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ កម្ពុជាមានឱកាសធ្វើការងារការទូតយ៉ាងពេញដៃពេញជើង ស្របពេលដែលថៃកំពុងប្រឈមនឹងនយោបាយផ្ទៃក្នុងមកទល់បច្ចុប្បន្ន។

ក្រោយមានការលើកឡើងថាការផ្សព្វផ្សាយរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ពិភពលោកមានភាពយឺតយ៉ាវជាងថៃ ទាក់ទងទៅនឹងការផ្ទុះអាវុធនៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ កាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥មក គេសង្កេតឃើញថាកម្ពុជាបានស្ទុះស្ទាបង្កើនសកម្មភាពការទូតយ៉ាងខ្លាំង ដែលចាប់ផ្តើមតាមរយៈកិច្ចសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទរវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ។ ជាកិច្ចសន្ទនាដែលនាំមកនូវភាពវិជ្ជមាន ដោយធ្វើឲ្យភាគីកម្ពុជា-ថៃ ដែលកំពុងច្បាំងគ្នាតាមព្រំដែនបញ្ឈប់ការប្រយុទ្ធ ហើយងាកទៅរកការប្រជែងគ្នាស្វែងរកការគាំទ្រតាមរយៈការទូត។

សម្រាប់កម្ពុជា ការសម្របសម្រួលពីសំណាក់នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីលោក អាន់វ៉ា អ៊ីប្រាហីម ដែលជាប្រធានអាស៊ានប្តូរវេន ឲ្យមានបទឈប់បាញ់កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រោមការចូលរួមពីចិន និងរុស្ស៊ី គឺជាទំនុកចិត្តមួយដ៏កក់ក្តៅ បើទោះណាជាកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់ត្រូវគេមើលឃើញថាមានភាពផុយស្រួយក៏ដោយ។

ជាមួយគ្នានោះ សហគមន៍អន្តរជាតិ និងបណ្តាប្រទេសជាមិត្តកម្ពុជា ក៏បានបង្ហាញប្រតិកម្មជាបន្តបន្ទាប់ដែរ ដោយអាមេរិកយល់ព្រមទម្លាក់ពន្ធបដិការដល់ទំនិញកម្ពុជានាំចូលអាមេរិកនូវអត្រាពី៣៦% មកត្រឹម១៩%។ ចំណែកឯ ចិន សហភាពអឺរ៉ុប និងបារាំងវិញ ប្រទេសទាំងនេះ បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភចំពោះជម្លោះ រវាងកម្ពុជា និងថៃ ដោយជំរុញឱ្យប្រទេសទាំងពីរឈប់ប្រយុទ្ធគ្នា ហើយងាកមកដោះស្រាយជម្លោះតាមរយៈការសន្ទនា និងការពិគ្រោះយោបល់ដោយសន្តិវិធី។

ជាបន្តបន្ទាប់កម្ពុជាតាមរយៈក្រសួងការបរទេសបានធ្វើលិខិតតវ៉ាទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីរាយការណ៍ពីការគំរាមកំហែងចំពោះបទឈប់បាញ់ ដោយសារតែភាគីថៃ បានរំលោភបំពានលើដែនអធិបតេយ្យកម្ពុជាជាបន្តបន្ទាប់។

បន្ថែមពីនេះ អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងក្រសួងការពារជាតិ ក៏បានផ្ញើសារទៅកាន់ពិភពលោក តាមរយៈការធ្វើសន្និសីទកាសែតយ៉ាងទៀងទាត់ជាភាសាខ្មែរ និងភាសាបរទេសជុំវិញស្ថានការណ៍វិវត្តន៍ចុងក្រោយនៃការគោរពបទឈប់បាញ់។ បទឈប់បាញ់ដ៏កម្រ និងផុយស្រួយនេះ ត្រូវភាគីកម្ពុជាអះអាងថាបានគោរពយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។ ផ្ទុយទៅវិញ ភាគីថៃ តែងតែបំពានបទឈប់បាញ់ តាមរយៈកាបង្ករឿងមួយចំនួនដូចជាការល្បាតជាន់មីន និងការរាយលួសបន្លានៅលើទឹកដីកម្ពុជាជាដើម។

លោកបណ្ឌិត អេង កុកថាយ អ្នកស្រាវជ្រាវនយោបាយ និងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាបានកត់សម្គាល់ថា ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងតែធ្វើការងារការទូតយ៉ាងសកម្ម និងមានប្រៀបតាមរយៈជំនួបជាមួយមេដឹកនាំប្រទេសនានា និងធ្វើការងារការទូតក្រៅឆាកផងដែរ។ តាមអ្នកស្រាវជ្រាវរូបនេះ ការទូតគឺជាចំណុចលេចធ្លោរបស់កម្ពុជា ដែលជាប្រទេសតូច តែមានឥទ្ធិពលការទូតកម្រិតខ្ពស់ បើផ្អែកទៅលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់វិទ្យាស្ថានមួយនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី។

តាមរយៈកម្មវិធីសំខាន់ៗមួយចំនួន មេដឹកនាំកម្ពុជាបានជួបមេដឹកនាំប្រទេសនានាទាំងផ្ទាល់ និងមិនផ្ទាល់ ជាក់ស្តែងជំនួបរវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាមួយមេដឹកនាំកំពូលចិន និងមេដឹកនាំផ្សេងៗទៀតក្នុងឱកាសនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ នៅទីក្រុងធានជីនប្រទេសចិនកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា ដល់ថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥។

បន្ថែមពីនេះ នៅថ្ងៃទីនៅថ្ងៃទី៧ ដល់ទី៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ខាងមុខ មេដឹកនាំកម្ពុជានឹងទទួលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន មកកាន់កម្ពុជា។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ ត្រូវបានអ្នកតាមដាននយោបាយកម្ពុជាមើលឃើញថាជាឱកាសដ៏សំខាន់មួយទៀតសម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការធ្វើការងារការទូតជាមួយមេដឹកនាំអាស៊ាន នៅក្នុងជម្លោះជាមួយថៃ៕