តើសមយុទ្ធរួមគ្នា និងការទិញ លក់សព្វាវុធរវាងថៃ-ចិនរំខានដល់ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិនដែរឬទេ?

ភាពតានតឹងរវាងកម្ពុជា និងថៃបានកើតឡើង បន្ទាប់ពីកងទ័ពនៃប្រទេសទាំងពីរបានវាយប្រយុទ្ធគ្នាអស់រយៈពេល៥ថ្ងៃកាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ ទំនាក់ទំនងរវាងថៃ និងចិនហាក់រំលេចឡើងតាមរយៈលំហាត់សឹកកងទ័ពអាកាស និងការចុះកិច្ចសន្យាទិញនាវាមុជទឹកពីចិនរបស់ថៃនាអំឡុងខែកញ្ញានេះ។ រូបភាពទាំងអស់នេះត្រូវគេមើលឃើញថាអាចប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិនដែលជាមិត្តដែកថែប បើទោះបីជាចិនអះអាងថា មិត្តភាពរវាងកម្ពុជា និងចិននៅបន្តរឹងមាំដូចថ្មក៏ដោយ។

អំឡុងពេលដែលកម្ពុជា និងថៃកំពុងតានតឹងលើជម្លោះព្រំដែន ចិន និងថៃបានធ្វើលំហាត់សឹកទ័ពអាកាសរួមគ្នានៅក្នុងខែកញ្ញានេះដែលមានឈ្មោះថា «Falcon Strike-2025»។ នៅក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ដដែលនេះ ចិនក៏បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសំខាន់មួយទៀតក្នុងការលក់នាវាមុជទឹកទៅឲ្យថៃ។ ចំណុចសំខាន់ៗខាងលើនេះបានធ្វើឲ្យមហាជន និងបញ្ញវន្តនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានការភ្ញាក់ផ្អើល បើទោះជាផែនការសមយុទ្ធទ័ពអាកាស និងការលក់សព្វាវុធយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ចិនទៅឲ្យថៃត្រូវបានគ្រោងទុកជាយូរមកហើយក៏ដោយ។

បញ្ញវន្តក៏ដូចជាមហាជនខ្មែរមួយចំនួនមើលឃើញស្របគ្នាលើចំណុចមួយចំនួនដែលថា កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីទំនាក់ទំនងមិត្តភាពដែកថែប និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាងកម្ពុជា និងចិនហាក់ស្មើនឹងក្រដាស១សន្លឹកប៉ុណ្ណោះ ពោលពុំមានអត្ថន័យធំធេងអ្វីទេ។

ចំណែកផែនការសមយុទ្ធយោធាជើងអាកាសរវាងចិន និងថៃ ហើយកិច្ចព្រមព្រៀងលក់នាវាមុជទឹកចិនឲ្យថៃក៏ត្រូវបានគេមើលឃើញថាអាចមានលទ្ធភាពពន្យារពេលបាន ដើម្បីទប់សភាពការណ៍ដែលកំពុងក្តៅរវាងកម្ពុជា និងថៃលើបញ្ហាព្រំដែន។ លោកបណ្ឌិត យ៉ង ពៅ អ្នកជំនាញខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយម្នាក់យល់ឃើញថា ចិន និងថៃ បានយកប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច និងយុទ្ធសាស្ត្រជាធំ ជាជាងគុណធម៌មិត្តភក្តិ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជា និងចិន។

ចំណុចនេះក៏ត្រូវបានលោក សេង វណ្ណលី សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិលើកឡើងថា ផលប្រយោជន៍ជាតិនីមួយៗជារឿងសំខាន់នៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ និងថា ផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនជាមួយថៃធំជាងច្រើនជាមួយកម្ពុជា។

តែទាំងលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ និងលោក សេង វណ្ណលី បានបញ្ជាក់ជារួមថា កម្ពុជាមិនអាចហាមឃាត់ការរីកចម្រើននៃទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសនានាបានទេ ព្រោះវាជាសិទ្ធិអធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសរៀងៗខ្លួនក្នុងការធ្វើជំនួញរវាងគ្នា។ សម្រាប់កម្ពុជា ចំណុចនេះគឺជាមេរៀនដែលខ្លួនត្រូវប្រឹងប្រែងពង្រឹងសមត្ថភាពសម្រាប់ថ្ងៃអនាគត។ ទោះជាយ៉ាងណា និងសម្រាប់អ្នកតាមដានភូមិសាស្ត្រនយោបាយកម្ពុជា ចិនមានសិទ្ធិធ្វើជំនួញ។

តែក្នុងនាមជាមិត្តភាពដែកថែបជាមួយកម្ពុជា ចិនគួរតែយោគយល់ និងពន្យារពេលលក់សព្វាវុធ និងធ្វើលំហាត់យោធារួមជាមួយថៃ។ លោក សេង វណ្ណលី បានមើលឃើញដោយត្រង់ៗថា សមយុទ្ធរួមគ្នា និងការលក់សព្វាវុធរបស់ចិនទៅឲ្យថៃបានបង្កឲ្យមានការមិនពេញចិត្តក្នុងចំណោមមហាជនខ្មែរ និងប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសកម្ពុជា ខណៈចិន និងកម្ពុជាមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមិត្តភាពដែកថែបរវាងគ្នា។

ទាក់ទងនឹងវិស័យសន្តិសុខក៏មិនខុសគ្នាពីសេដ្ឋកិច្ចដែរ អ្នកជំនាញខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយខ្មែរលើកឡើងដូចៗគ្នាដោយស្នើឲ្យកម្ពុជាពង្រឹងខ្លួនឯងជាជាងពឹងផ្អែកតែទៅលើប្រទេសណាមួយ។

ជាមួយគ្នានេះ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ក៏បានលើកឡើងពីគុណធម៌របស់កម្ពុជាក្នុងការជួយលើកស្ទួយមុខមាត់របស់ចិននៅលើឆាកអន្តរជាតិចាប់តាំងពីជំនាន់អតីតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ដោយបានបោះឆ្នោតដកតៃវ៉ាន់ពីកៅអីអង្គការសហប្រជាជាតិ។ អំឡុងពេលរាតត្បាតជំងឺកូវីដ១៩ ពេញទំហឹង មេដឹកនាំខ្មែរលោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីបញ្ចប់ភាពឯកោរបស់ចិន។ កម្ពុជាក៏ត្រូវគេមើលឃើញថា ជាទីតាំងមួយដែលចិនចាប់យកដើម្បីជួយរក្សាតុល្យភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។

ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំនៅកម្ពុជាលោក វ៉ាង វេនប៊ីនបានសរសេរនៅលើបណ្តាញសង្គមរបស់លោកក្នុងខែកញ្ញានេះថា កងទ័ពចិន និងកម្ពុជាបានរៀបចំសមយុទ្ធរួមគ្នា «នាគមាស ២០២៥» ដោយជោគជ័យ ហើយមជ្ឈមណ្ឌលភស្តុភារ និងហ្វឹកហ្វឺនរួមគ្នាកម្ពុជា-ចិន ផែរាម ក៏ត្រូវបានសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ។

លោក វ៉ាង បញ្ជាក់ថា ចំណងមិត្តភាពដែកថែបរវាងចិន និងកម្ពុជារឹងមាំដូចថ្ម។ ជាសរុបមក ការធ្វើសមយុទ្ធទ័ពអាកាសរួមគ្នារវាងចិន និងថៃ និងការដែលចិនលក់សព្វាវុធយុទ្ធសាស្ត្រឲ្យថៃក្នុងអំឡុងពេលថៃ និងកម្ពុ