Утульны горад

Даша
Утульны горад

Разбіраем урбаністычныя пытанні, каб на прыкладзе Гродна высветліць, як зрабіць беларускія гарады ўтульнымі. Якім мае быць грамадскі транспарт? Адкуль узяліся панэлькі? Чаму да рэстаўраваных будынкаў так шмат пытанняў? Калі ў кожнай сям'і ёсць аўтамабіль - гэта дрэнна? Што рабіць з бяздомнымі сабакамі? Ці варта сартаваць смецце, калі твае суседзі гэтага не робяць? Як перасесці на ровар, калі ў нас 6 месяцаў зімы? Хто адказвае за рамонт дзіцячых пляцовак? Чаму мы марым аб уласнай дачы? Аб гэтым і не толькі размаўляем з актывістамі і навукоўцамі, каб у выніку пабудаваць утульны горад.

  1. FEB 15

    (Бяз)выбары: як беларускія гарады змяняюцца праз электаральныя кампаніі

    Перад чарговай электаральнай кампаніяй, якія беларускія ўлады называюць выбарамі, гарады моцна змяняюцца. Па ўсім горадзе мы бачым плакаты і банэры, дзе на фоне чырвона-зялёнага сцяга вялізнымі лічбамі напісана дата бліжэйшых «выбараў». Кіраўніцтва дзяржаўных устаноў збірае супрацоўнікаў і супрацоўніц, каб нагадаць, як важна аддаць свой «грамадзянскі доўг» і прагаласаваць на выбарах. Пажадана – датэрмінова. Школы, каледжы, цэнтры культуры і некаторыя іншыя ўстановы ператвараюцца ў выбарчыя ўчасткі, а іх супрацоўнікі і супрацоўніцы – у сябраў выбарчай камісіі. Пра тое, што цікавае адбываецца ў беларускіх гарадах з нагоды бліжэйшага электаральнага мерапрыемства, пагаварылі з дзейнай дэпутаткай Мінгарсавета Вольгай Цесаковай. Як змяняюцца беларускія гарады перад чарговай электаральнай кампаніяй? Якая карысць можа быць ад людзей, якія стаяць на вуліцах з пікетамі? Чаму варта галасаваць на выбараз мясцовых Саветаў, калі не верыць у іх шчырасць? Ці магчыма гарадскім актывістам і актывісткам стаць дэпутатамі і дэпутаткамі? Што добрага для горада могуць зрабіць дэпутаты і дэпутаткі, калі ў іх вельмі сціплыя паўнамоцтвы?

    37 min
  2. FEB 11

    Чацвёртая ўлада: як лакальныя медыі ўплываюць на гарадское жыццё

    Можа падавацца, што незалежных СМІ ў Беларусі амаль не засталося. Гэта не зусім так. Шэраг недзяржаўных выданняў усё яшчэ працуе ў краіне, а тыя рэдакцыі, што былі вымушаныя з’ехаць, прыкладаюць усе магчымыя намаганні, каб заставацца ў кантакце са сваёй аўдыторыяй і актуальнай павесткай. Як бы гэта самая аўдыторыя не была стомленая ад навінаў, людзей усё адно цікавіць, што адбываецца ў месцы, дзе яны жывуць. Прынамсі, у іх уласным горадзе. Таму рэгіянальныя медыі застаюцца моцным фактарам, які ўплывае на гарадское жыццё. Пра тое, як менавіта працуе ўплыў медыя на горад і гараджан з гараджанкамі, пагаварылі з галоўным рэдактарам Hrodna.life Аляксеем Шотам. Як узнікалі рэгіянальныя медыі? Ці можа артыкул нешта змяніць у горадзе? Што не так з “Гродзенскай праўдай”? Наколькі бяспечна выкрываць людзей, якія жывуць зусім побач? Як працуюць рэгіянальныя медыі ў выгнанні? Ці магчыма падтрымліваць сувязь з аўдыторыяй на адлегласці? Чаму вялікім выданням так важны рэгіянальныя?

    36 min
  3. FEB 4

    Археалагічныя раскопкі: навошта капаць у цэнтры сучаснага горада і як гэта трэба рабіць?

    Перыядычна ў Гродне ўспыхваюць «археалагічныя скандалы». Грамадскасць і частка спецыялістаў і спецыялістак па гісторыі абураюцца тым, як іншыя спецыялісты і спецыялісткі праводзяць (або не) раскопкі ў пэўных месцах. Апошні гучны скандал адбыўся ў 2022 годзе пры будаўніцтве гандлёвага цэнтра на плошчы Савецкай. Але навошта ўвогуле праводзіць у горадзе нейкія раскопкі, перш чым нешта пабудаваць? Разбіраемся са спецыялісткай па археалогіі і суаўтаркай праекта «Крывіцкі край» Вікторыяй Тарасевіч. Чаму ў Гродне ўвесь час адбываюцца нейкія «археалагічныя скандалы»? Навошта ўвогуле «капаць» гарады? Што такога шкоднага робяць «чорныя капальнікі»? Чым адрозніваюцца раскопкі ад археалагічнага нагляду? Дзе абавязкова праводзіць раскопкі, а дзе – не? Як зрабіць так, каб праклён скарбу не спрацаваў? Чаму ў Беларусі амаль не праводзяць раскопкі месцаў масавага пахавання часоў Другой сусветнай вайны? Больш пра археалагічны скандал 2022 года ў Гродне: https://hrodna.life/articles/siamashka-budoulia-2/ Як можна вырашыць праблему з раскопкамі ў цэнтры Гродна: https://hrodna.life/articles/ne-doraga-ale-velmi-prestyizhna-chamu-grodna-patrebna-ulasnaya-arhealagichnaya-ekspedyitsyiya/ Археалагічны праект «Крывіцкі край»: https://www.instagram.com/kryvicki.kraj Археалагічны падкаст «Байкі ля вогнішча»: https://kryvickikraj.mave.digital/

    37 min
  4. JAN 28

    “Снег напаў, пастух прапаў”. Як гарады адаптуюцца да змены пор года?

    Апошнія гады зіма ў нашых гарадах больш нагадвае познюю восень ці раннюю вясну: тэмпература каля нуля, снег выпадае і тае ў тую ж ноч, слізкія сцежкі і шэрае неба. Праз глабальныя змены клімату тэмпература расце і ападкаў становіцца ўсё больш. Пры гэтым гарады, якія будаваліся пад іншыя ўмовы надвор’я, часта не даюць рады падладзіцца пад новыя патрэбы гараджан і гараджанак. Ці можна з дапамогай асаблівага праектавання зрабіць так, каб у гарадах усё ж было камфортна нават з улікам кліматычных зменаў? Разбіраемся разам з прадстаўніцай Менскай Урбаністычнай Платформы Ілонай Эльяшэвіч. Як гарады (не) змяняюцца ў розныя поры года? Дзе хавацца ад моцнага ветру? Чаму шырокія палі пасярэдзіне горада – дрэнная ідэя? У чым карысць фантанаў улетку? Што дапамагае не паслізнуцца ўзімку? Якім чынам архітэктура ратуе ад сезоннай хандры?

    29 min
  5. JAN 21

    «Скажы наркотыкам «Не!»»: як кантраляваныя рэчывы ўплываюць на беларускія гарады?

    Затрыманні маладых людзей - закладчыкаў забароненых рэчываў, рэйды сілавікоў на падпольныя лабараторыі, выказванні службоўцаў з Міністэрства ўнутраных спраў, якія выступаюць за ўсё большыя тэрміны па «наркатычных» артыкулах - такія інфармацыі з’яўляюцца ў медыях рэгулярна. Значыць, псіхаактыўныя рэчывы нейкім чынам існуюць і распаўсюджваюцца ў нашых гарадах. Як гэта адбываецца, чаму ў нас так шмат ілжывых стэрэатыпаў пра псіхаактыўныя рэчывы і як выглядаюць гарады з больш ліберальнай наркапалітыкай, чым у Беларусі, пагаварылі з наркаактывістам Міхасём. Чаму “псіхаактыўныя рэчывы”, а не наркотыкі? Як гэтыя рэчывы трапляюць у беларускія гарады? Хто распаўсюджвае “закладкі”? Чаму каменні ў парку могуць быць не такімі простымі, як падаецца? Ці праўда, што людзі, якія спажываюць псіхаактыўныя рэчывы, уяўляюць небяспеку для гараджан і гараджанак? Дзе хаваюцца знакамітыя прытоны?

    49 min
  6. JAN 7

    Дамы без ліфтаў, дзіцячыя пляцоўкі і час пасля школы: як дзеці і падлеткі ўзаемадзейнічаюць з горадам?

    Адна з сацыяльных груп, якой цяжка знайсці сабе месца ў сучасным гарадскім асяроддзі, гэта дзеці і падлеткі. Праз аб’ектыўныя фізічныя абмежаванні і тыя ўзроставыя абмежаванні, якія накладае на іх грамадства, яны заўсёды залежаць ад рашэнняў дарослых. Таму і ва ўзаемадзеянні з горадам яны вельмі абмежаваныя. Менавіта таму на дарослых ляжыць адказнасць, каб гэта ўзаемадзеянне было для дзяцей бяспечным, цікавым і карысным. Разбіраемся разам са спадарыняй Лізаветай з Менскай Урбаністычнай Платформы. Чаму бацькам з вазочкамі бывае складана? Як дзецям шкодзяць дамы без ліфтаў? Чаго бракуе дзіцячым пляцоўкам? Чаму бацькі баяцца пакінуць дзяцей адных у двары? Што не так з тыповымі школьнымі будынкамі? Дзе падлеткі бавяць час пасля школы, і да чаго тут архітэктары?

    39 min
  7. 12/29/2023

    "Шкада ялінку мне малую": як экалагічна ўпрыгожыць горад да Новага году

    Беларускія гарады перад зімовымі святамі ўпрыгожваюць з неверагодным для гарадоў суседніх краін размахам. Хаця традыцыя ставіць ялінку на цэнтральнай плошчы ( https://hrodna.life/2023/12/18/best-christmas-tree/), аздабляць дрэвы ў парках ліхтарыкамі і ўсталёўваць светавыя кампазіцыі з каляднымі персанажамі існуе і ў Беларусі, і ў суседзяў, менавіта беларускія гарады могуць пахваліцца найбольшай колькасцю разнастайных упрыгожанняў. У гэтым годзе па ўсім Гродне ўсталявалі 10 вялікіх ялінак, а святочная ілюмінацыя асвятляе ўвесь цэнтр і нават некаторыя мікрараёны. У чым праблема ўсёй гэтай прыгажосці? І чаму экаактывісты і экаактывісткі раяць быць больш сціплымі? Разбіраемся разам з прадстаўніцай арганізацыі “Зялёны тэлефон” Палінай Бурко. Чаму кіламетры ліхтарыкаў – гэта занадта шмат? Колькі ялінак мусіць быць у горадзе? Чаму птушкі і эколагі не любяць салюты? Адкуль раніцай 1 студзеня на плошчах брудныя пластыкавыя кубачкі? Што не так з ялінкамі ад прадпрыемстваў у парку Жылібера? (вось яны: https://t.me/urbanhrodna/1557) Зялёны тэлефон: https://greenphone.help/bel/

    29 min
  8. 12/23/2023

    Горад з псіхічнымі захворваннямі: «гарадскія вар’яты», стыгматызацыя і сацыяльная рэклама

    Сёння нашмат больш ахвотна і адкрыта чым раней вядуцца размовы пра псіхічныя захворванні. Шмат хто з вядомых людзей не саромеецца падзяліцца сваёй гісторыяй змагання з ментальнымі разладамі ў сацыяльных сетках, а рэгулярныя наведванні псіхатэрапеўтаў і псіхатэрапеўтак становяцца нормай для ўсё больш шырокіх колаў. Хаця ў сучасных беларускіх гарадах шмат людзей з псіхіятрычнымі дыягназамі, не менш і тых, хто называе спецыялізаваныя клінікі «дуркамі» ці «псіхушкамі», жартуе з людзей, якія жывуць на вуліцы Шчорса (у Гродне на гэтай вуліцы знаходзіцца псіхіятрычна-наркалагічны шпіталь), і з пагардай глядзіць на так званых «гарадскіх вар’ятаў». Так ці інакш, людзей, якія маюць псіхічныя захворванні, уплываюць на гарады, а гарады ўплываюць на іх. Як адбываецца гэты ўзаемны ўплыў, пагаварылі з беларускай псіхіаактывісткай, якая вядомая пад псеўданімам Пані Мыш. На што хварэюць “гарадскія вар’яты”? Чаму пра псіхіятрычныя клінікі заўсёды шмат гарадскіх легенд? Як дапамагчы чалавеку, які праяўляе прыкметы псіхічнага нездароўя? Дзе шукаць дапамогу ў сучасных беларускіх гарадах? Колькі ў Беларусі засталося псіхіактывістаў і псіхаактывістак? Чаму не варта называць цэнтры псіхіятрыі “псіхушкамі”? Беларуская псіхаасветніцкая платформа “Галасы”: https://t.me/galasy_bel Навукова-папулярнае медыя пра ментальнае здароўе “Крыша”: https://taplink.cc/krysha.media Канал з водгукамі на псіхіятраў і псіхатэрапеўтаў: https://t.me/psyby

    33 min

About

Разбіраем урбаністычныя пытанні, каб на прыкладзе Гродна высветліць, як зрабіць беларускія гарады ўтульнымі. Якім мае быць грамадскі транспарт? Адкуль узяліся панэлькі? Чаму да рэстаўраваных будынкаў так шмат пытанняў? Калі ў кожнай сям'і ёсць аўтамабіль - гэта дрэнна? Што рабіць з бяздомнымі сабакамі? Ці варта сартаваць смецце, калі твае суседзі гэтага не робяць? Як перасесці на ровар, калі ў нас 6 месяцаў зімы? Хто адказвае за рамонт дзіцячых пляцовак? Чаму мы марым аб уласнай дачы? Аб гэтым і не толькі размаўляем з актывістамі і навукоўцамі, каб у выніку пабудаваць утульны горад.

To listen to explicit episodes, sign in.

Stay up to date with this show

Sign in or sign up to follow shows, save episodes, and get the latest updates.

Select a country or region

Africa, Middle East, and India

Asia Pacific

Europe

Latin America and the Caribbean

The United States and Canada