Філасофскія нататкі

Radio Vaticana - Vatican News

- Podcast - Radio Vaticana - Vatican News

  1. قبل ٢٣ ساعة

    Карл Ясперс. Межавыя сітуацыі

    У новым выпуску "Філасофскіх нататак" ксёндз Раман Суша распавядае пра канцэпцыю межавых сітуацый у філасофіі Карла Ясперса. Мы ўсе імкнёмся да парадку і стабільнасці, але жыццё часта разбурае нашы звыклыя схемы: хвароба, страта працы, разрыў адносін або смерць блізкага прымушаюць нас выйсці з “панцыра” і шукаць глыбейшы сэнс, адзначае святар. Ясперс паказвае, што перад чалавекам адкрываюцца тры шляхі: схавацца ў старой абалонцы, упасці ў нігілізм або адважыцца сустрэць праўду так, як яна ёсць. Менавіта гэты трэці шлях філосаф называе сапраўдным – бо ён вядзе да пераплаўкі, да адкрытасці для новых адказаў і ўнутранай свабоды, нагадвае аўтар. Межавыя сітуацыі балючыя, але яны здольныя стаць крыніцай росту. У моманты крызісу чалавек пачынае слухаць сумленне, заўважаць падтрымку блізкіх і адкрываць святло Божага слова. Таму цяжкасці – гэта не канец, а магчымасць стаць больш сапраўднымі і глыбокімі, гаворыцца ў падкасце.

    ١١ من الدقائق
  2. ٢٤ أغسطس

    Марцін Хайдэгер. Бяздомнасць чалавека

    У новым выпуску падкаста "Філасофскія нататкі" ксёндз Раман Суша запрашае нас у філасофскае падарожжа па думках Марціна Хайдэгера — мысляра, які жыў праз усе буры XX стагоддзя і задаваў самыя глыбокія пытанні пра сутнасць чалавечага існавання. Што адбываецца, калі мы ставім сябе ў цэнтр сусвету? Чаму гуманізм, які меў добрыя намеры, нечакана прывёў да духоўнага крызісу? Аўтар раскрывае парадокс: чым больш чалавек становіцца "гаспадаром свету", тым больш ён губляе сваю сапраўдную сутнасць. Ён паказвае, як мы страцілі здольнасць бачыць у іншых людзях таямніцу і дар прысутнасці, а ў рэчах — больш чым інструменты для нашай карысці. Гэта і ёсць тая "бяздомнасць", пра якую гаварыў Хайдэгер — не фізічная, а духоўная страта сувязі з быццём. Асаблівую ўвагу падкаст надае ролі мовы як "дому быцця" і значэнню сапраўднага сузірання, якое дазваляе рэчам і людзям проста быць, а не служыць нашым мэтам. У гэтым — ключ да пераадолення экзістэнцыйнай пустэчы і вяртання да аўтэнтычнага існавання. Слухайце, каб адкрыць для сябе глыбінныя пытанні філасофіі Хайдэгера і знайсці шлях да асэнсаванага жыцця ў эпоху тэхналогій і павярхоўных адносін!

    ١٠ من الدقائق
  3. ١٧ أغسطس

    Леў Карсавін. Якастваванне

    У новым выпуску штотыднёвага падкаста "Філасофскія нататкі" ксёндз Раман Суша знаёміць з адной з ключавых ідэй філосафа Льва Карсавіна – паняццем “якаствавання”. Што гэта значыць? Кожны з нас жыве не ў пустэчы. Мы заўсёды скіраваныя да іншых людзей, да свету, да Бога. І вось у гэтых сустрэчах і адносінах мы нібыта “набываем якасць”, якую атрымліваем не толькі ад сябе, але і ад таго, з кім сутыкаемся. Гэта і ёсць тое, што Карсавін называе якастваваннем, тлумачыць святар. Напрыклад, калі чалавек адкрывае сваё сэрца Хрысту, яго жыццё паступова напаўняецца рысамі Хрыста – ён становіцца больш міласэрным, больш гатовым дараваць, больш адкрытым да любові. Можна назваць гэты працэс “хрысціфікацыяй”, то бок чалавек станавіцца падобным на Хрыста праз удзел у Яго якасцях. Але калі чалавек скіроўвае сябе да зла, то можа адбыцца адваротнае – ён набліжаецца да дэманічнага, яго сэрца становіцца нячулым, і ў ім з’яўляецца тое, што можна называць “дэманізацыяй”, перасцерагае аўтар падкаста.

    ٩ من الدقائق
  4. ٣ أغسطس

    Св. Тэрэза Бэнэдыкта ад Крыжа (Эдыта Штайн). Суадчуванне

    Ксёндз Раман Суша запрашаем да роздуму над жыццём і думкай святой Эдыты Штайн – філосафа, кармэліцкай манахіні і святой Каталіцкага Касцёла. Яе шлях ад габрэйскай сям’і праз навуку і навяртанне да манаства быў не толькі духоўным, але і інтэлектуальным падарожжам, якое прынесла багаты плён. Святар прапануе паразважаць пра адну з цэнтральных ідэй яе філасофіі – феномен суадчування (Einfühlung). Штайн разумела яго не як простае спачуванне ці эмацыйнае зліццё з іншым, а як глыбокі акт увагі і пазнання, дзе застаецца мяжа паміж "я" і "ты". Гэта ўменне слухаць і разумець іншага чалавека, не губляючы сябе. Яе мысленне можа быць асабліва актуальным у наш час, калі многія перажываюць трывожнасць і эмацыйнае знясіленне праз сваю чуллівасць. Аўтар закранае таксама практычнае прымяненне гэтых ідэй: як суадчуванне дапамагае будаваць глыбокія і шчырыя адносіны, як яно можа стаць ключом да больш чалавечай прысутнасці ў свеце. Запрашаем вас слухаць, разважаць і адкрывацца на мудрасць святой, якая здолела злучыць глыбіню духу з яснасцю мыслення.

    ١٠ من الدقائق
  5. ٢٧ يوليو

    Макс Шэлер. Рэсентымент (Частка 2)

    У гэтым выпуску перадачы “Філасофскія нататкі” ксёндз Раман Суша працягвае разважаць пра сувязі паміж людзьмі і сусветам. Што адбываецца, калі парадак любові, пра які гаворка ішла на мінулым тыдні, парушаецца? Калі замест любові — крыўда, замест спачування — пагарда? Нямецкі філосаф Макс Шэлер называў такую з'яву “рэсентыментам”. Гэта асаблівы стан душы, калі чалавек, не маючы магчымасці адкрыта выказаць непрыемныя пачуцці — зайздрасць, крыўду, пачуццё нярэалізаванасці — пачынае ўнутрана іх перапрацоўваць, перажоўваць. Напрыклад, таленавіты чалавек аддаў гады творчасці, але яго ніхто не заўважыў. Іншыя, з сувязямі і грашыма, атрымалі славу. А вось ён маўчыць, ён — знешне спакойны, але ў душы не даруе, злуецца. Пачынае пагарджаць іншымі, мастацтвам, самім сабой. Так у сэрцы нараджаецца рэсентымент — як атрута, што дзейнічае павольна, але дакладна. І таму — атручвае самога сябе.

    ١٠ من الدقائق
  6. ٢٠ يوليو

    Макс Шэлер. Парадак любові (Частка 1)

    Ксёндз Раман Суша ў новым выпуску аўдыё-падкаста "Філасофскія нататкі", з уласцівай яму глыбінёй і чуласцю, запрашае нас у захапляльнае інтэлектуальнае падарожжа па філасофіі нямецкага мысляра Макса Шэлера. У гэтым выпуску аўтар разгортвае перад намі канцэпцыю "ordo amoris" – парадку любові, якую яшчэ святы Аўгустын разумеў як неабходнасць любіць у правільнай іерархіі: найперш Бога, потым бліжняга. Ксёндз Раман тлумачыць, як Шэлер філасофскі развіў гэтую ідэю, паказваючы, што кожны з нас мае ўнутраны "компас каштоўнасцяў", які вызначае наш жыццёвы шлях. Асаблівую ўвагу аўтар надае чатыром формам спагады: суперажыванню, спачуванню, эмацыйнаму заражэнню і ўніпатыі. Ён не толькі тлумачыць розніцу паміж імі, але і раскрывае драматычныя наступствы іх блытаніны ў штодзённым жыцці. Ці заўважалі вы калі-небудзь, як пасля сустрэчы з прыгнечаным сябрам вы самі пачыналі адчуваць цяжар на сэрцы? Ці здаралася вам думаць, што вы цалкам разумееце іншага, толькі каб потым выявіць, што гэта была ілюзія? Падкаст дапаможа зразумець глыбінныя прычыны гэтых з'яў і падкажа, як наладзіць свой унутраны "компас любові". Слухаючы гэты выпуск, мы не проста пазнаёмімся з філасофскімі канцэпцыямі – мы атрымаем магчымасць глыбей зразумець уласныя пачуцці і адносіны з іншымі. Ксёндз Раман, спалучаючы хрысціянскае бачанне з філасофскай глыбінёй, вядзе нас да важнага разумення: любоў – гэта не проста эмоцыя, а здольнасць бачыць каштоўнасць іншага чалавека. Далучайцеся да нашай духоўна-інтэлектуальнай супольнасці кожную нядзелю, каб разам разважаць над вечнымі пытаннямі чалавечага быцця. Падпісвайцеся на канал, дзяліцеся ўражаннямі і запрашайце сяброў – бо сапраўдная мудрасць расце, калі яе падзяляюць з іншымі.

    ١١ من الدقائق
  7. ١٣ يوليو

    Эдмунд Гусэрль. Пазбавіцца ад стэрэатыпаў

    У новым выпуску нашага падкаста ксёндз Раман Суша запрашае зірнуць на свет праз прызму філасофіі Эдмунда Гусэрля — настаўніка святой Эдыты Штайн і аднаго з найвялікшых мысляроў XX стагоддзя. Чаму мы так часта не бачым чалавека, а толькі свае ўяўленні пра яго? Як заслона штодзённых звычак і стэрэатыпаў скажае нашу здольнасць успрымаць рэчаіснасць? Аўтар прыводзіць кранальныя прыклады таго, як адзін і той жа чалавек можа быць успрыняты зусім па-рознаму ў розных асяроддзях — ад школы да працоўнага калектыву. Пазнаёмцеся з ключавым паняццем "інтэнцыянальнасці" — унікальнай здольнасці нашай свядомасці быць накіраванай на свет вакол нас. Даведайцеся, як навучыцца "спыняцца" і глядзець на рэчы як бы ўпершыню, без папярэдніх меркаванняў. Гэты падкаст — не проста філасофская лекцыя, але і духоўнае разважанне пра тое, як мы можам паглыбіць свае адносіны з бліжнімі, убачыўшы іх сапраўдную сутнасць замест уласных праекцый і страхаў. Усяго 15 хвілін, якія могуць змяніць ваш погляд на свет і дапамагчы пазбавіцца ад стэрэатыпаў, што перашкаджаюць нам жыць у міры і любові.

    ٨ من الدقائق

حول

- Podcast - Radio Vaticana - Vatican News