SBS Karen - အဲးစ်ဘံအဲးစ် ကညီ

Independent news and stories from SBS Audio, connecting you to life in Australia and Karen-speaking Australians. - တၢ်လၢအလီၢ်အိၣ်လၢနကဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤခဲလၢာ် ဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်မူဖဲကီၢ်အီစ-တ့လယါအပူၤ- တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်၊ တၢ်သံကွၢ်သံဒိးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လၢအဘၣ်ဃးဒီး နၦၤတ၀ၢ သ့ၣ်တဖၣ်။

  1. HÁ 1 DIA

    အီစထြ့လယါပှၤသးစၢ်အတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤဖဲ၂ဝ၂၅နံၣ်အတီၢ်ပူၤ

    တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါပာ်ဖျါအသီတခါအပူၤန့ၣ်စံးဝဲဒၣ် ပှၤဆံဆဲၣ်နံၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ကိၢ်သူၣ်ဂီၤသးဟဲအါထီၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဆိးအပှ့ၤဒိၣ်ထီၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် Mission Australia Youth Survey — တနံၣ်တဘျီတၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါဘၣ်ဃးပှၤသးစၢ်အဂ့ၢ်အပူၤန့ၣ် သံကွၢ်သံဒိးဝဲပှၤသးစၢ်အါန့ၢ် ၁၇,ဝဝဝ ဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါအံၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အပူၤကွံာ် စှၤကိးနံၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤလၢ ကျိၣ်စ့ဂ့ၢ်ဝီန့ၣ် ဟဲအါထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤတၢ်ဆီတလဲအဂ့ၢ်, နီၣ်သးတၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အတၢ်ဂ့ၢ်ကီသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး မ့ၢ်ဝဲပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီန့ၣ်လီၤ.

    9min
  2. HÁ 1 DIA

    ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ပတုာ်ကွံာ်ဘျီၣ်ဒိၣ်, အကီၢ်ဆၢတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်ဒီးခဲးဘီဒံယါကီၢ်ဟဲဆူၣ်ထီၣ်

    ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ် ဒီး ခဲးဘီဒံယါကီၢ် ကီၢ်ဆၢတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဟဲဆူၣ်ထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်ဒီးခဲကနံၣ်အံၤ အဝဲသ့ၣ်တၢ်ဒုးလိာ်သးအံၤ နုာ်လီၤဝဲဒၣ်ဆူ လွံၢ်သီတသီအပူၤလံန့ၣ်လီၤ. ထံကီၢ်ခံဘ့ၣ်အဘၢၣ်စၢၤတၢ်ခးလိာ်အသးအကျါ ပှၤသံအစှၤကတၢၢ်အိၣ်ဝဲ အဂၤ ၂ဝ, ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအိၣ်လၢအကယၤအါမး ဒီး ပှၤအိၣ်ဖဲကီၢ်ဆၢ ခံကပၤလၢၤသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်သုးပူၤဖျဲးကွံာ်အသးအါအါဂီၢ်ဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢတၢ်တၢ်မၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးကဲထီၣ်အဖၢမုၢ်အခါအံၤ, ကၠီၣ်တဲၣ်ပဒိၣ်လၢအပၢတၢ်ခဲကနံၣ်အံၤဒီး ပှၤထီဒါတၢ်ကရၢ People Party အဘၢၣ်စၢၤ ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်ထံၣ်တလီၤပလိာ်သးဘၣ်ကဲထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ် ကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ် ပတုာ်ကွံာ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ဒီး တဲဝဲလၢအကမၤတၢ်ဃုထၢဆိဆိန့ၣ်လီၤ.

    7min
  3. HÁ 6 DIAS

    တၢ်တြီဃံးပှၤ၁၆နံၣ်ဆူအဖီလာ်တၢ်သူကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျိးတဝၢမ့ၢ်စးထီၣ်လံတဘျီ ကဘၣ်မုၢ်လၢ်ပာ်တၢ်မ

    မုၢ်သၢနံၤ—မုၢ်ပျဲၤ အနံၤန့ၣ်, အီစထြ့လယါကီၢ်ကကဲထီၣ်ဝဲ ထံကီၢ်အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ် လၢအတြီတံာ်ကွံာ်ဝဲ ပှၤသးနံၣ် ၁၆နံၣ်ဆူအဖီလာ်တၢ်သူကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျိးတဝၢ, လၢအမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်မၢဆူၣ်ကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျိးတဝၢပျဲၢ်စီၣ်ဖးဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢကလူၤပိာ်ထွဲတၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢ ဒီးမ့ၢ်တလူၤပိာ်ထွဲအီၤဘၣ်တခီကဘၣ်ဝဲတၢ်ကမၣ် လၢဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤစ့အီၣ်လီး ဒီလၣ်အကကွဲၢ် ၅ဝန့ၣ်လီၤ.အဲးလ်ဘနံးဆံးပဒိၣ်စံးဝဲ တၢ်ပာ်လီၤတၢ်ဘျၢအံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ကဒီသဒၢ ပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ် နီၣ်သးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီး တၢ်ဟးဆှဲး တၢ်မၤဟးဂူာ်ဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.မိၢ်ပၢ်အါဒံအါဂၤဆီၣ်ထွဲဝဲ တၢ်ဆီတလဲအံၤ, နာ်သက့ ပှၤပဲၤထံနီၤဖးတၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲလၢ ပှၤဆံဆဲၣ်နံၣ်လၢအသ့သူစဲးဖီကဟၣ်ဂ့ၤမးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်အိၣ်သးဖျါလၢ အကဃုမၤန့ၢ်ဒ်ဝဲကျိၤကျဲအဂုၤအဂၤလၢကနုာ်လီၤသူဘၣ်တၢ်အံၤအဂီၢ်ဒံးန့ၣ်လီၤ.

    11min
  4. 5 DE DEZ.

    A parent’s guide to help teens adjust to social media age restrictions - မိၢ်ပၢ်တၢ်နဲၣ်ကျဲမၤစၢၤပှၤဆံဆဲၣ်နံၣ်တၢ်မၤဘၣ်လိာ်သးဒီး ကမျၢၢ်တ

    Australia is restricting access to social media accounts for under-16s, and many families are wondering what it means in practice. While the rules place responsibility on tech platforms rather than young people or their parents, the changes may still create stress for teens who rely on social media to stay connected. Find out how the ban will work, why connection still matters, and how experts suggest supporting young people through the transition. - အီစထြ့လယါကီၢ် ပာ်လီၤတၢ်ဖီၣ်ဃံးဒီး သးစၢ် ၁၆ နံၣ်ဆူအဖီလာ် တၢ်သူကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျိးတဝၢဒီး ဟံၣ်ဖိဃီဖိအါမး အိၣ်ဒီးတၢ်ဆိကမိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်နီၣ်ကီၢ်န့ၣ် တၢ်အံၤမ့ၢ်အကမၤအသးဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢသးစၢ်ဒီး မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်ဟံးမူဒါအလီၢ်န့ၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢအံၤ ပာ်လီၤဝဲဒၣ်လၢ စဲးဖီကဟၣ်ခီပနံၣ်ပျဲၢ်စီၣ်သ့တဖၣ်အံၤ ကဘၣ်ဟံးမူဒါဒီး တၢ်ဖီၣ်ဃံးသးနံၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆီတလဲသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤဒီးပှၤဆံဆဲၣ်နံၣ် လၢအဒိးသန့ၤအသးဒီး ကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျိးတဝၢ လၢအဝဲသ့ၣ်တၢ်အိၣ်ဘျးစဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်တြီတံာ်အံၤ အကမၤတၢ်မၤဒ်လဲၣ်, ဘၣ်မနုၤလၢ အရ့ဒိၣ်လဲၣ် ဒီးဖဲတၢ်လဲၤခီဖျိ တၢ်ဆီတလဲအံၤအပူၤ ကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးအိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဃုသ့ၣ်ညါအီၤဖဲအံၤသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

    12min
  5. 4 DE DEZ.

    တၢ်ဒီၣ်တဲာ်စ့အ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွးန့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်? — ဟံၣ်အပှ့ၤသ့ၣ်တဖၣ်အီၣ်ကလီၤမူဒံးကွံာ

    တၢ်ဃုထၢပာ်ဖှိၣ်နီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွးအသီအတၢ်ပာ်ကီၤတခါအပူၤပာ်ဖျါဝဲဒၣ် မ့ၢ်လၢဟံၣ်အပှ့ၤသ့ၣ်တဖၣ် ဟဲဒိၣ်ထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်အဃိ ဝၢ်ဖျိးကွံာ်ဝဲဒၣ် တၢ်န့ၢ်ဘျုးန့ၢ်ဖှိၣ်လၢ ပှၤပှ့ၤဟံၣ်အသီသ့ၣ်တဖၣ် ကြၢးဘၣ်ဒိးန့ၢ်အီၤ လၢတၢ်ဒီၣ်တဲာ်စှၤလီၤစ့အ့ၣ်အနီၣ်အဂံၢ်အနီၣ်ဒွးသၢဘျီအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဝ့ၢ်ခိၣ်ကိးဖျၢၣ်ဒဲးအပူၤ တၢ်အိၣ်လဲဟံၣ်အပှ့ၤသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးဟဲအါထီၣ်ဝဲဒၣ်အဃိ, ပှၤအီစထြ့လယါ ဟံၣ်ဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်အိၣ်ဆိးတပူၤဃီအါအါဂီၢ်ဂီၢ်ဖဲဟံၣ်တဖျၢၣ်ဃီအပူၤ မ့တမ့ၢ် ဘၣ်က့ၤအိၣ်ဖှိၣ်သကိးဖဲအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဟံၣ် ဟဲအါထီၣ်ဝဲကွ့ၢ်ကွ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပှ့ၤတၢ်ကလံၤသ့ၣ်တဖၣ်ဟဲဒိၣ်ထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်အဃိ ပှၤသ့ပှၤဘၣ်လၢမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဂ့ၢ်ဝီသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်တယာ်ဆိပာ်အပူၤန့ၣ် စံးဝဲဒၣ် ဖဲ ၂ဝ၂၆နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် စ့အ့ၣ်အနီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွး ကအါထီၣ်ဝဲသပှၢ်ပှၢ်န့ၣ်လီၤ.

    10min
  6. 2 DE DEZ.

    နံၣ်ယၤဖှိၣ်အံၤအတီၢ်ပူၤ အီစထြ့လယါကီၢ် ဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ် ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်သဲစးအဒိၣ်ကတၢၢ်တဘျီ

    တၢ်မၤ တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤ ယဲၢ်နံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, ပဒိၣ်မၤန့ၢ်ဝဲတၢ်သးလီၤပလိာ်ဒီး Greens ကရၢ လၢတၢ်ကတူၢ်လိာ် တၢ်ဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အီစထြ့လယါကီၢ် ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ် သဲစးတၢ်ဘျၢ, လၢအကမ့ၢ်ဝဲဒၣ် ၂၆နံၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤသဲစးအံၤအဒိၣ်ကတၢၢ်တဘျီန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်သဲစးတၢ်ဘျၢအံၤအပူၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ပာ်လီၤနီၣ်ထိၣ်အသီလၢခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်, တၢ်ဒီသဒၢသ့ၣ်ပှၢ်ထူလံၤသ့ၣ်တဖၣ်, ဒီး တၢ်မၤလၢပှဲၤထီၣ်ဘးက့ၤ တၢ်ပာ်ပတုာ်တၢ်သူလၢၢ်သွဲၣ်လးဒီး ဂာ်သဝံတၢ်တိာ်ကျဲၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

    8min

Sobre

Independent news and stories from SBS Audio, connecting you to life in Australia and Karen-speaking Australians. - တၢ်လၢအလီၢ်အိၣ်လၢနကဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤခဲလၢာ် ဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်မူဖဲကီၢ်အီစ-တ့လယါအပူၤ- တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်၊ တၢ်သံကွၢ်သံဒိးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လၢအဘၣ်ဃးဒီး နၦၤတ၀ၢ သ့ၣ်တဖၣ်။

Mais de SBS Audio