ပှၤစဲၤနီၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲတၢ်ဆါကဲထီၣ်ခီဖျိတၢ်မုာ်ဖံးမုာ်ညၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဟဲအါထီၣ်

တၢ်ပာ်ဖျါလၢခံကတၢၢ်တခါ အတၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါအပူၤန့ၣ် အပူၤကွံာ်အနံၣ်တဆံဘျဲၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် အီစထြ့လယါကီၢ်အံၤ တၢ်ဆါလၢအကဲထီၣ်ခီဖျိ တၢ်အိၣ်ဃုာ်မံဃုာ်လိာ်သးသ့ၣ်တဖၣ် ဟဲအါထီၣ်တုၤလၢ တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ University of New South Wales ဝဲၤကျိၤလၢအမ့ၢ်, Kirby Institute တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤန့ၣ် စံးဝဲဒၣ် ခီဖျိလၢ တၢ်လီၤဖျဲၣ်လီၤဟိဒီး တၢ်ကူစါယါဘျါ အတၢ်ဂ့ၢ်ကီသ့ၣ်တဖၣ် အဃိ ဒုးအါထီၣ်ဝဲ ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါလၢအကဲထီၣ်ခီဖျိတၢ်အိၣ်ဃုာ်မံဃုာ်—လၢအဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ (sexually transmitted infections, STIs) န့ၣ်လီၤ.