Democracy X Innovations Infinity Podcast

หลังสงกรานต์เราได้ ครม. ใหม่ แต่แล้วก็เกิดแผ่นดินไหว เมื่อมีรัฐมนตรีบางท่านยื่นจดหมายลาออกฟ้าผ่า ทำให้เราลองไปดูงานที่ผ่านมาของกระทรวงการต่างประเทศ ประกอบกับ วิกฤตการรบในเขตชายแดนพม่าในฝั่งตะวันตก ที่เป็นเขตที่มีทุนสีเทาเข้าไปปฏิบัติการ และเป็นที่มาของธุรกิจสีเทา นำมาซึ่งการค้ามนุษย์ แรงงานเถื่อน แรงงานทาส และแก๊งคอลเซ็นเตอร์ และเมื่อย้อนกลับมาดูที่ประเทศเรา ที่การส่งออกมีปัญหา เสียดุลการค้าให้ประเทศอื่น ๆ การลงทุนและการผลิตในประเทศหดหาย ทำให้เงินทุนในประเทศน้อยลง และอาจเป็นที่มาให้คุณภาพชีวิตของประชาชนในประเทศแย่ลง เช่น เกิดการลดสวัสดิการ เงินเดือน/ค่าจ้าง ต่ำลง เพราะเศรษฐกิจของประเทศอยู่ได้ด้วยแค่เงินทุนสีเทาที่คนนอกเอามาฟอก นี่จึงเป็นโจทย์ใหญ่ของ ครม ชุดใหม่ และรัฐบาล ว่าไม่เพียงแต่จะแก้ปัญหา แต่จะ "สร้าง" ประเทศไทยให้เข้มแข็งขึ้นได้อย่างไร

เรื่องจริยธรรมของนักการเมือง การเปรียบเทียบและแชร์ประสบการณ์การใช้กฎหมายและข้อบังคับในการควบคุมสมาชิกรัฐสภา โดยใช้กลไกในสภาเอง เพื่อป้องกันการแทรกแทรงจากหน่วยงานภายนอก แต่กลับกัน การใช้กลไกเหล่านี้ในรัฐสภาไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งภายใต้ประมวลจริยธรรมฯ นั้น อาจเป็นที่มาของการใช้กลไกนี้ในการลงโทษทางการเมืองต่อฝ่ายตรงข้าม นอกจากนี้ ยังได้พูดคุยถึงสัญญะของการแต่งกายของนักการเมืองและสมาชิก ว่ามีผลต่อภาพลักษณ์ภายนอก และคะแนนนิยมหรือไม่อย่างไร

นายกรัฐมนตรีเดินกลางกรุงปารีส พันผ้าพันคอจากผ้าขาวม้า เดินหน้าลุยนำผลิตภัณฑ์จากไทยไปขายต่างประเทศ ถือเป็นการผลักดันสินค้าจาก soft power ไทย สู่สายตาชาวโลก นับเป็นเรื่องที่ดี ที่ไม่แม้เผยแพร่ "สไตล์" ผ้าแบบไทย แต่ยังส่งเสริมการส่งออกจากไทยอีกด้วย เราจึงลองไปสำรวจอุตสาหกรรมแฟชั่นทั่วโลก ว่ามีความเป็นมาอย่างไร และสามารถสร้างกำไรมหาศาลได้อย่างไร และการผลิตของประเทศไทยสามารถอยู่ตรงไหนในเศรษฐกิจโลกได้บ้าง เพราะหากเน้นแต่ "สไตล์" แต่ขาดการมองเรื่อง "ฐานการผลิต" และ "รายได้ของประเทศ" ก็หวั่นอาจซ้ำรอย กางเกงช้าง ที่ถูกนำไปผลิตในจีนเป็นจำนวนมาก ทำให้ไทยไม่เหลือรายได้เข้าประเทศ เป็นเพียงทางผ่านทางวัฒนธรรมเท่านั้น

วันนี้เราได้มีแขกรับเชิญที่เพิ่งได้ไปท่องเที่ยวผจญภัยในอินเดียถึง 5 เมือง ซึ่งมีวิถีชีวิตและวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน ทั้งการเดินทาง การกิน การเที่ยว ไปจนถึงการเผาศพ จากการที่เห็น เราจึงเห็นได้ว่ายังมีอีกมุมหนึ่งของโลกที่มีความแตกต่างกับเรา และเรายังสามารถเห็นได้ว่าความแตกต่างนั้น เกิดจากปัจจัยทางการเมือง เศรษฐกิจหรืออื่น ๆ อย่างไร

นายกรัฐมนตรีได้แสดงวิสัยทัศน์พัฒนายกระดับประเทศ IGNITE THAILAND เมื่อสัปดาห์ก่อน และยังจะได้มีการนำเสนอเป็นซีรี่ย์ในแต่ละประเด็นต่อไป ไม่ว่าจะเป็นการทำให้ประเทศไทยเป็น tourism hub, wellness hub, aviation hub หรือ financial centre ซึ่งเราจะเห็นว่าวิสัยทัศน์ของรัฐบาลและพรรคเพื่อไทยนั้นเป็นเสรีนิยมใหม่ในแนวทางการรวมศูนย์ คือเป็นการใช้การแทรกแซงโดยรัฐมากำหนดการพัฒนาระบบต่าง ๆ ของประเทศออกจากศูนย์กลาง แต่ขณะเดียวกัน เมื่อสำรวจจากข้อวิจารณ์ของฝ่ายค้านโดยเฉพาะพรรคก้าวไกล จะเห็นได้ว่าเป็นการสนับสนุนผู้ประกอบการรายย่อยจากฐานราก จากการกระจายอำนาจและเป็นการส่งเสริมทุนย่อยให้สู้กับทุนใหญ่ได้ ความแตกต่างระหว่างสองสิ่งนี้อย่างไรก็ดียังวางอยู่บนฐานคิดแบบเสรีนิยมใหม่ ซึ่งแบบไหนจะเป็นผลดีต่อประเทศโดยรวมต้องลองไปดู

ปฏิเสธไม่ได้ว่าสิ่งเหล่านี้เป็น "ผลข้างเคียง" ของรัฐธรรมนูญ 40 เป็นต้นมา กระบวนการพัฒนาประชาธิปไตยที่ส่งเสริมให้ประชาชนมีส่วนร่วมนั้น เกิดผลข้างเคียงในลักษณะ "human error" หรือไม่ หรือเป็นการใช้ช่องทางกฎหมายในการเล่นงานคู่ต่อสู้ทางการเมือง ประเด็นที่ชัดเจนที่สุดคือการเปิดโอกาสให้ประชาชนสามารถยื่นคำร้องเองต่อองค์กรอิสระได้ และคำร้องนั้นสามารถนำมาซึ่งการยุบพรรค หรือปลดนายกรัฐมนตรีได้ในเวลาต่อมา ทำให้เกิดอาชีพ "นักร้อง" ขึ้น หรือเป็นเพราะต้นกำเนิดของรัฐธรรมนูญ 40 ต้องการให้เกิดการตรวจสอบจากภายนอก จึงต้องมีหน่วยงานที่ไม่ใช่รัฐ ตามสมัยนิยมของอุดมการณ์แบบเสรีนิยมใหม่ ที่ต้องการให้ลดขนาดของรัฐ แต่องค์กรดังกล่าวนั้น มีความสัมพันธ์กับรัฐมากแค่ไหน และสรุปแล้ว เสียงของประชาชนที่เลือกพรรคการเมือง กับรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง กับองค์กรอิสระที่ตรวจสอบ อำนาจเป็นของใคร?