History Matters 010 stichting Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst

Wie is de Rotterdammer en waar komt ‘ie vandaan? In de eerste aflevering gaat het over onszelf, de mens en de demografie van de stad Rotterdam. Eén van de vele steden in Europa met een koloniale geschiedenis.
Te gast is Esther Captain, historicus en senior onderzoeker bij het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde. Captain geeft een college over de herkomst van de inwoners van Rotterdam Met presentator Hasna El Maroudi bespreekt ze het gevoel van thuis-zijn in Rotterdam, in de wetenschap dat veel Rotterdammers ooit van ver naar hier zijn gekomen. Captain legt uit dat het koloniale verleden nog overal terug te zien is in de stad: “Ik zou zeggen dat de stad daarvan doordrongen is.”


De aflevering wordt afgesloten met spoken word door Zaïre Krieger. Zij draagt de tekst voor die ze in 2021 uitsprak tijdens de Keti Koti herdenking van de afschaffing slavernij in Rotterdam. 

Kijk alle afleveringen terug op onze website historymatters010.nl en via OPEN Rotterdam.

“Wij zijn hier, omdat jullie dáár waren.” In aflevering twee van History Matters legt historicus Gert Oostindie uit waar Nederlanders zich vestigden in het koloniale tijdperk. Hij laat zien dat de koloniale aanwezigheid van Nederland zich niet beperkte tot Indonesië, Suriname en de Antillen: “In de 17e eeuw, in de zogenaamde Gouden Eeuw, was Nederland all over the place.” Oostindie is hoogleraar geschiedenis aan de Universiteit van Leiden en directeur van Het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde. Aan de hand van de belangrijkste conclusies uit het boek ‘Het koloniale verleden van Rotterdam’ (2020) bespreekt hij met presentator Hasna El Maroudi wat elke Rotterdammer zou moeten weten.
De aflevering wordt afgesloten met een bijdrage van spoken word artiest Zaïre Krieger. Zij reflecteert op het thema ‘je thuis voelen in een postkoloniale stad’ en deelt hoe zij zich verbonden voelt met de geschiedenis.

Kijk alle afleveringen terug op onze website historymatters010.nl en via OPEN Rotterdam.

Hoe zag rond het jaar 1600 de start van het koloniale project van Rotterdam eruit? Waar is het fout gegaan en begon de slavenhandel? In aflevering 3 van History Matters gaat presentator Hasna El Maroudi in gesprek met Gerhard de Kok, historicus, bedrijfseconoom en universitair docent aan de Universiteit van Leiden. Hij legt uit dat de VOC en WIC het gebruik van geweld en mensenhandel vanaf het begin omarmden: “Veel gewone Rotterdammers, van bakkers tot timmerlieden, verdienden een boterham door het koloniale systeem. Dat laat zien dat die koloniale geschiedenis een Rotterdams verhaal is en dat koloniale geschiedenis een Rotterdamse geschiedenis is.”
De aflevering wordt afgesloten door spoken word artiest en voormalig stadsdichter Dean Bowen. Hij laat met zijn bijdrage ‘Aan allen die zich hier bevinden’ voelen wat de erfenissen zijn van de koloniale geschiedenis. 

Kijk alle afleveringen terug op onze website historymatters010.nl en via OPEN Rotterdam.

Wat was de mentaliteit achter het ‘slaven maken’ en ‘slaven houden’? Het goed praten van slavernij? Met presentator Hasna El Maroudi onderzoeken we het begin van de Nederlandse slavernij. Historicus Karwan Fatah-Black geeft een college over de morele verantwoording van het koloniale project. Hij is als docent verbonden aan de Universiteit van Leiden, expert op het gebied van het slavernijverleden. Hij stelt dat de zuiver economische en rationele blik een te beperkte blik is op de drijfveren achter de koloniale en slavernijgeschiedenis: “Slavernij gaat altijd over veel meer dan alleen maar geld verdienen. De wens om iemand anders tot slaaf te maken en de wens om iemand anders onder controle te houden brengt veel meer dan economisch gewin”.
De aflevering wordt afgesloten door spoken word artiest Dean Bowen. Hij was tot 2021 stadsdichter van Rotterdam. Bowen schreef de bundel ‘Bokman’ en ‘Ik vond geen spoken in Achtmaal’. Ook schreef hij een gedicht voor het derde boek van de trilogie over het Rotterdamse koloniale en slavernijverleden. 

Kijk alle afleveringen terug op onze website historymatters010.nl en via OPEN Rotterdam.

De vijfde aflevering van History Matters staat in het teken van de koloniale expansie in Zuidoost-Azië. Presentator Hasna El Maroudi gaat in gesprek met historicus en erfgoed-professional Wim Manuhutu. Hij geeft een college over de werkwijze en de expansiedrift in de beginperiode van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). Hij legt uit dat de VOC meer deed dan alleen handel drijven. Grootschalig militair geweld werd niet geschuwd. “Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat die VOC een soort van ministaat was.”
De aflevering wordt afgesloten met een voordracht van Jowi Len, spoken word artiest, choreograaf en danser. Len wil met haar werk bruggen bouwen en vertelt vanuit het perspectief van een Zuidoost-Aziatische vrouw en third culture kid. 

Kijk alle afleveringen terug op onze website historymatters010.nl en via OPEN Rotterdam.

Wat heeft zich afgespeeld in Indonesië en wat was de rol van Nederland? Daarover gaat presentator Hasna El Maroudi in gesprek met Reggie Baay in aflevering 6 van History Matters. Baay is als schrijver en historicus gespecialiseerd in de koloniale en postkoloniale literatuur en geschiedenis. Als schrijver van romans, non-fictie en theater focust hij zich op het Nederlandse koloniale verleden en de impact daarvan op zowel de oudere generaties als de generaties van nu. Over slavernij in Nederlands-Indië schreef hij het boek ‘Daar werd wat gruwelijks verricht’. Baay maakt in deze aflevering duidelijk hoe belangrijk het is dat de geschiedenis van de Nederlandse aanwezigheid in Indonesië niet onderbelicht blijft. “Geschiedenis heeft absoluut impact op het nu.”
Spoken word artiest Jowi Len sluit de aflevering af met een stuk dat ze speciaal voor History Matters heeft geschreven. 

Kijk alle afleveringen terug op onze website historymatters010.nl en via OPEN Rotterdam.