54 episodes

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου εγκαινιάζει μια νέα διαδικτυακή σειρά ηχογραφημένων διαλέξεων και συνεδρίων, με τον τίτλο «Μίλα μου Ιστορικά». Μια σειρά από έγκριτους επιστήμονες, για διάφορα κυπρολογικά θέματα που σχετίζονται με τα Μουσεία, Συλλογές, Εκθέσεις, Δράσεις του Πολιτιστικού Ιδρύματος αλλά αφορούν και σε άλλα κυπρολογικά θέματα, από όλες τις περιόδους της κυπριακής ιστορίας, αρχαιολογίας, ιστορίας της τέχνης και λογοτεχνίας. Μια σειρά επιστημονικά τεκμηριωμένη και ταυτόχρονα φιλική στον ακροατή.

ΜΙΛΑ ΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΑ Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρο‪υ‬ BoCCF Mila mou Istorika

    • History

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου εγκαινιάζει μια νέα διαδικτυακή σειρά ηχογραφημένων διαλέξεων και συνεδρίων, με τον τίτλο «Μίλα μου Ιστορικά». Μια σειρά από έγκριτους επιστήμονες, για διάφορα κυπρολογικά θέματα που σχετίζονται με τα Μουσεία, Συλλογές, Εκθέσεις, Δράσεις του Πολιτιστικού Ιδρύματος αλλά αφορούν και σε άλλα κυπρολογικά θέματα, από όλες τις περιόδους της κυπριακής ιστορίας, αρχαιολογίας, ιστορίας της τέχνης και λογοτεχνίας. Μια σειρά επιστημονικά τεκμηριωμένη και ταυτόχρονα φιλική στον ακροατή.

    Η ιστορία της Κύπρου σε 12 ζώα: ζωοαρχαιολογική ανασκόπηση

    Η ιστορία της Κύπρου σε 12 ζώα: ζωοαρχαιολογική ανασκόπηση

    Οι ιστορικές αναδρομές της Κύπρου, και οποιασδήποτε άλλης χώρας, τείνουν να επικεντρώνονται σε πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα. Αναμφίβολα, τέτοια γεγονότα είναι σημαντικά, αλλά αυτή η προσέγγιση αναπόφευκτα αγνοεί σημαντικές πτυχές του παρελθόντος. Το μεγαλύτερο, άλλωστε, μέρος της ιστορίας αποτελείται από τις καθημερινές ασχολίες των ανθρώπων, το περιβάλλον που ζούσαν, το φαγητό τους, τα πιστεύω τους και άλλα.
    Ένα θέμα που άπτεται όλων αυτών των πτυχών αλλά συχνά απουσιάζει από τα αφηγήματα της ιστορίας, είναι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρώπου και διαφόρων ειδών ζώων. Ειδών ζώων που ζούσαν στην Κύπρο πριν από την άφιξη των ανθρώπων αλλά, ακόμα περισσότερο, ειδών που οι άνθρωποι έφεραν στο νησί είτε για κυνήγι, είτε για κτηνοτροφία, είτε για άλλους λόγους.
    Το επεισόδιο αυτό αποτελεί μια ζωοαρχαιολογική ανασκόπηση 12 θηλαστικών που έζησαν στην Κύπρο και ήταν σημαντικά για διάφορους λόγους. Η επιλογή αυτή αναπόφευκτα, για λόγους διαθέσιμου χρόνου, αφήνει εκτός κάποια άλλα θηλαστικά, αλλά και όλα τα πτηνά, ερπετά, αμφίβια και ψάρια, με τα οποία αλληλεπιδρούσαν οι αρχαίοι Κύπριοι και επίσης αξίζουν συμπερίληψης σε μελλοντικές ιστορικές αναδρομές.
    Η ανασκόπηση αυτή αναδεικνύει μια σειρά σημαντικών θεμάτων για το παρελθόν της σχέσης μεταξύ ανθρώπου και ζώων στην Κύπρο. Ανάμεσά τους, η εισαγωγή ειδών και οι επιπτώσεις της, η εξαφάνιση ειδών λόγω ανθρώπινης κακοδιαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος, η οικονομική και κοινωνική σημασία του κάθε είδους, οι διαχρονικές αλλαγές στην παρουσία, συχνότητα και σημασία του κάθε είδους και πολλά άλλα θέματα.

    • 27 min
    Οι νεκροπόλεις και τα ταφικά έθιμα στην Αμαθούντα κατά την 1η χιλιετία π.Χ

    Οι νεκροπόλεις και τα ταφικά έθιμα στην Αμαθούντα κατά την 1η χιλιετία π.Χ

    Η Αμαθούντα υπήρξε ένα από τα ανεξάρτητα πολιτειακά κέντρα της Κύπρου κατά τη διάρκεια της Κυπρο-Αρχαϊκής και Κυπρο-Κλασικής περιόδου και μια ακμάζουσα αστική θέση από τους Ελληνιστικούς μέχρι και τους πρώιμους Βυζαντινούς χρόνους. Βρίσκεται σε μια παράκτια θέση στην ανατολική περιφέρεια της Λεμεσού και η ίδρυσή της ανάγεται στις αρχές της Εποχής του Σιδήρου, τον 11ο αι. π.Χ. Η περιοχή όπου άκμασε το αστικό της κέντρο κατοικήθηκε μέχρι και τα πρώιμα βυζαντινά χρόνια, γεγονός που τεκμηριώνεται από τα πλούσια αρχιτεκτονικά κατάλοιπα που είναι διάσπαρτα στους πρόποδες, τις πλαγιές και την κορυφή του λόφου της ακροπόλεως της. 
    Το Τμήμα Αρχαιοτήτων και διάφορες ομάδες της Γαλλικής Αποστολής διενέργησαν ανασκαφικές έρευνες σε διαφορετικές θέσεις, αποκαλύπτοντας συναρπαστικά ευρήματα που μας επιτρέπουν να ανασυνθέσουμε την ιστορία της Αμαθούντας από της απαρχές της ίδρυσής της μέχρι και την σταδιακή εγκατάλειψή της τον 8ο αι. μ.Χ. Οι θέσεις όπου μαρτυρείται αδιάλειπτα η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι οι νεκροπόλεις, εκεί όπου θάβονταν οι κάτοικοί ή όσοι έτυχε να πεθάνουν στην περιοχή. Οι έρευνες που έχουν διεξαχθεί στις νεκροπόλεις της, από τα τέλη του 19ου αι. μέχρι και σήμερα, μας επιτρέπουν να μιλάμε για την ύπαρξη τριών οργανωμένων χώρων ταφής: τη δυτική, τη βόρεια και την ανατολική νεκρόπολη. Η κάθε νεκρόπολη καταλαμβάνει μια έκταση μήκους 1 περίπου χλμ. και αναπτυσσόταν στις παρυφές και τις χαμηλές πλαγιές των λόφων που γειτνιάζουν με τον κεντρικό λόφο της ακρόπολης. Η εξέλιξη των διαδικασιών που οδήγησαν στην αστικοποίηση και την πολιτειακή οργάνωση της Αμαθούντας προσεγγίστηκαν δια μέσου της ανασύνθεσης της χωρικής οργάνωσης των νεκροταφείων και της μελέτης των ταφικών τύπων που απαντώνται σε αυτά.  
    Οι τρεις νεκροπόλεις αποτέλεσαν επίσης σημεία διεξαγωγής ταφικών τελετουργικών, τα οποία αντανακλούν τις κοινωνικές δομές. Αναφορικά με τη διαχείριση του νεκρού σώματος, ο ενταφιασμός αποτέλεσε την επικρατούσα ταφική πρακτική και εξαιτίας της συνεχούς χρήσης των τάφων εντοπίζονται με μεγάλη συχνότητα οι δευτερογενείς ταφές στο εσωτερικό τους. Η πρακτική της καύσης των νεκρών, παρόλο που δεν υπήρξε ποτέ διαδεδομένη στην Κύπρο, απαντάται επίσης σ

    • 33 min
    From behind the Iron Curtain to the Land of Aphrodite

    From behind the Iron Curtain to the Land of Aphrodite

    The year 1962 was important in the history of relations between the young Republic of Cyprus and the USSR. Almost at the same moment the island has been visited by the first spaceman Yury Gagarin, one of functionaries from the Central Committee of the Communist Party Alexey Romanov and archaeologist Sergey V. Kisseloyff.
    Sergey Vladimirovich Kisselyoff (1905-1962) – a prominent Soviet archaeologist, vice director of the Institute of Archaeology in Moscow (1945-1951), specialized in the archaeology of the Neolithic and Bronze Age, Professor of the Moscow State University, - visited Cyprus in May, 1962
    As archaeologist, Prof. Kisselyoff organized excavations in the South Siberia, Altai, in the Central Asia. After the Second World War he spent several field seasons in Mongolia, where he explored medieval settlements of Mongolian empire, and had significant impact in the development of national school of Mongolian archaeology. Kisselyoff also visited China (in 1950 and 1959) and
    Hungary (in 1950). In these trips, set aside the acquaintance with archaeological sites and museum collections, he assured important official functions as representative if Soviet academic science and established collaborations with the scholars from abroad and developed cultural diplomacy.
    The Mediterranean archaeology became the subject of interest for Prof. Kisselyoff by the beginning of the 1960-ies. The professor had in plans to write a general research “The Bronze Age of the Old World” and generalize in this book his personal view and experience from the Far East to Europe. Prof. Kisselyoff specialized in archaeology of the Neolithic and Bronze Age and he created a special department on the archaeology of these periods in the Institute of Archaeology in Moscow. That is why namely the monuments of Neolithic and Bronze in Cyprus provoked his personal interest while visiting the island. Choirokoitia, the Neolithic settlement, the most important known site of the epoch not only in Cyprus, but also in the whole Eastern Mediterranean, attracted Kisselyoff’s attention.

    During his visit Prof. Kisselyoff met The Director of the Department of Antiquities P. Dikaios, the Curator of the Cyprus Museum Vassos Karageorghis and many other significant personalities who acted in the area of Cypriot science, culture and education. He visited a number of historical places all around the island (like Salamis, Kourion, Choirokitia, Paphos, Larnaca, Kiti, Kyrenia etc.) and took a collection of photos which have now some historical value, as they represent the monuments of Cyprus before the Turkish invasion of 1974. It is evident, that for the scholar it was not a simple scientific business trip, but it was also a responsible mission as a fact of Soviet cultural diplomacy. Prof. Kisselyoff’s diary witnesses that he met in Cyprus not only archaeologists, but also local authorities, officials from the Ministry of Education and Culture, politicians of different rank and members of the AKEL party.

    • 20 min
    Η αξία μελέτης της τοπικής ιστορίας. Μερικά παραδείγματα από την Αραδίππου

    Η αξία μελέτης της τοπικής ιστορίας. Μερικά παραδείγματα από την Αραδίππου

    Η μελέτη της τοπικής ιστορίας μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην έρευνα και στη διεύρυνση της ιστορικής γνώσης από το ειδικό στο γενικό και τανάπαλιν. Η μελέτη της τοπικής ιστορίας είναι απλώς ένα εργαλείο, μία μεθοδολογική προσέγγιση της γενικής ιστορίας. Στην παρούσα διάλεξη θα
    παρουσιαστούν τρία παραδείγματα από την κωμόπολη της Αραδίππου από τα πρώτα χρόνια της Αγγλοκρατίας, λίγο καιρό αφότου οι Οθωμανοί παρέδωσαν την Κύπρο στους Βρετανούς. Το πρώτο είναι η δημιουργία του κοιμητηρίου της Αραδίππου, το δεύτερο η δημιουργία κατώτερου δικαστηρίου στην Αραδίππου και το τρίτο είναι η αίτηση 44 Αραδιππιωτών προυχόντων, οι οποίοι αιτούνται τη δημιουργία στην πόλη τους Παρθεναγωγείο, αλλά και ενός αγγλικού σχολείου.

    • 21 min
    Η συμβολή της 187 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού στη "Μάχη της ΕΛΔΥΚ"

    Η συμβολή της 187 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού στη "Μάχη της ΕΛΔΥΚ"

    H 187 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς, αποτελούσε την ισχυρότερη Μοίρα Πυροβολικού. Διέθετε δώδεκα πυροβόλα διαμετρήματος 100 χιλιοστών με μέγιστο βεληνεκές περίπου 21 χιλιόμετρα. Στην Α’ φάση του πολέμου, η Μοίρα δεν τάχθηκε στον προβλεπόμενο χώρο τάξης εξ αιτίας της λανθασμένης απόφασης του ΓΕΕΦ να δώσει προτεραιότητα στη διάσπαση του θύλακα Αγίρτας παρά στο προγεφύρωμα στην Κερύνεια. Εξ άλλου η αποστολή της 187 ΜΠΠ προνοούσε Γενική Υποστήριξη της ΙΙΙ ΑΤΔ (Λευκωσία- Κερύνεια). Στις 20 Ιουλίου όμως, αντί όμως να ξεκινήσει να εκτελεί βολές εναντίον της ακτής απόβασης, διατάχθηκε να υποστηρίξει την προσπάθεια της ΕΛΔΥΚ για εκπόρθηση του τουρκοκυπριακού θύλακα Λευκωσίας-Αγίρτας και να εκτελέσει βολές εντός του θύλακα προκαλώντας καταστροφή οχυρωματικών έργων. Οι βολές ήταν αποτελεσματικές, αλλά εναντίον της συγκεκριμένης περιοχής εκτελούσαν βολές ήδη άλλα 26 πυροβόλα. Εναντίον της ακτής απόβασης εκτελέστηκαν μόνο μερικές βολές. Σημαντική ήταν η συμβολή της 187 ΜΠΠ στην προσπάθεια απόκρουσης της τουρκικής επίθεσης εναντίον της ΕΛΔΥΚ στη Β’ φάση της εισβολής. Δύο παρατηρητές της Μονάδας βρίσκονταν εντός του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ και έδιναν στόχους στο Κέντρο Διεύθυνσης Πυρός. Το βάρος των βολών δόθηκε στην πλευρά που αμυνόταν ο Λόχος διοίκησης της Δύναμης όπου και εκδηλώθηκε η τουρκική ενέργεια. Οι βολές της 187 ΜΠΠ αποδιοργάνωναν την τουρκική επίθεση, απωθούσαν τα τουρκικά άρματα και προκαλούσαν απώλειες. Παρά την έντονη δράση της Μοίρας, εκ των υστέρων αφήνονται αιχμές εναντίον του προσωπικού, ότι δεν υποστήριξε επαρκώς τους μαχητές της ΕΛΔΥΚ. Η ομιλία θα επικεντρωθεί στο συγκεκριμένο ζήτημα παράσχοντας στοιχεία από αρχειακές πηγές και μαρτυρίες για να αποκαλύψει τι τελικά συνέβηκε με τις βολές της 187 ΜΠΠ στις 16 Αυγούστου όταν οι λιγοστοί ΕΛΔΥΚάριοι που παρέμειναν στο στρατόπεδο της Δύναμης, έδιναν τον υπέρ πάντων αγώνα. Το κείμενο αποτελεί συντετμημένο απόσπασμα από το υπό έκδοση βιβλίο για τη δράση των Μονάδων Πυροβολικού το καλοκαίρι του 1974.

    • 26 min
    Τα παραμύθια της Κύπρου από το Λαογραφικό Αρχείο του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών

    Τα παραμύθια της Κύπρου από το Λαογραφικό Αρχείο του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών

    Περίληψη διάλεξης:
    H διάλεξη παρουσιάζει το πρόγραμμα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών «Τα παραμύθια της Κύπρου από το Λαογραφικό  Αρχείο του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών».  Τα δημοσιευόμενα παραμύθια αντλούνται από το Λαογραφικό Αρχείο του Κέντρου Επιστημονικών
    Ερευνών. Η προσέγγιση των παραμυθιών γίνεται μέσω της διεθνώς αποδεκτής σήμερα μεθοδολογίας της ιστορικο-γεωγραφικής σχολής. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει την αντιπαραβολή και την ανάδειξη των εντόπιων χαρακτηριστικών των παραμυθιών με την οικουμενική μορφή του παραμυθιού. Τα χαρακτηριστικά των κυπριακών παραλλαγών συνάδουν με τα χαρακτηριστικά των παραμυθιών του λοιπού ελληνικού χώρου.
    Πρωταρχικός στόχος του προγράμματος παραμένει η δημοσίευση των κυπριακών παραλλαγών των λαϊκών παραμυθιών στην ολότητά τους, αφ’ ενός διασώζοντας τες στη μνήμη και αφ’ ετέρου
    παρέχοντας ένα ολοκληρωμένο συμπλήρωμα στον ελληνικό και κατ’ επέκταση στον διεθνή κατάλογο.
    Το πρόγραμμα προσπαθεί να αναπληρώσει κατά το δυνατόν το κενό που έχει δημιουργήσει η
    απώλεια των παραμυθάδων του παλιού καιρού και να αναδείξει τον άυλο θησαυρό, που φωλεύει
    στον λόγο των ανθρώπων.

    Σύντομο βιογραφικό ομιλήτριας:
    Η Μαρία Ματθαίου γεννήθηκε στη Λευκωσία και κατάγεται από το Διόριος και τα Λιβερά Κερύνειας. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος και διδάκτωρ Φιλοσοφίας του ίδιου πανεπιστημίου με ειδίκευση στη Βυζαντινή Ιστορία. Έχει διεκπεραιώσει τις σπουδές της με υποτροφίες του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, του Ιαπωνικού ιδρύματος Sasakawa- YoungLeadersFellowshipFoundγια την απόκτηση μεταπτυχιακού διπλώματος και του ευρωπαϊκού προγράμματος Ηράκλειτος για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής. 
    Έχει διδάξει φροντιστηριακά μαθήματα στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει εργαστεί σε επιστημονικά προγράμματα του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών με θέμα τη Βυζαντινή Μικρά Ασία και σε προγράμματα του Πανεπιστημίου Αθηνών με θέματα σχετικά με τη φορολογία και τη φοροαπαλλαγή την εποχή των Παλαιολόγων, την επιγραφική, τον στρατό και την οικονομία στη Μέση Βυζαντινή Περίοδο. 
    Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε επιστημονικά

    • 15 min

Top Podcasts In History

The Rest Is History
Goalhanger Podcasts
Throughline
NPR
American Scandal
Wondery
You're Wrong About
Sarah Marshall
Dan Carlin's Hardcore History
Dan Carlin
American History Tellers
Wondery