Tạp chí đặc biệt

"Vụ đầu lợn" ở đền thờ Hồi Giáo gây chấn động Pháp : Can thiệp nước ngoài để gây bất ổn ?

Nước Pháp trải qua một tuần đầy biến động : Thủ tướng François Bayrou từ chức do không được Quốc Hội tín nhiệm, chính phủ bị giải tán. Nguyên bộ trưởng Quân Lực Sébastien Lecornu nhậm chức thủ tướng vào ngày diễn ra phong trào phản kháng xã hội « Phong tỏa tất cả » với gần 200.000 người biểu tình ; « Vụ đầu lợn » ở nhiều đền thờ Hồi giáo gây chấn động công luận Pháp, bị nghi là có sự can dự của nước ngoài để gây bất ổn cho nước Pháp.  

Tạp chí Thế giới Đó đây tuần này dành phần lớn thời lượng cho thời sự Pháp. Ngoài ra là các đề tài « Vụ không phận bị xâm phạm khiến người dân Ba Lan hiểu hơn về những gì láng giềng Ukraina đã phải trải qua suốt 3 năm qua » ; « Israel oanh kích Qatar là sự thử thách liên minh Netanyahu - Trump »

Phong trào phản kháng xã hội : Chỉ dấu cho một nhiệm kỳ không êm ả của tân thủ tướng Lecornu ?

Tuần này chính trường Pháp được đánh đấu bằng sự kiện thủ tướng François Bayrou hôm 09/09 đệ đơn từ chức do không được Quốc Hội tín nhiệm. Cùng ngày, tổng thống Pháp chỉ định ông Sébastien Lecornu, nguyên bộ trưởng Quân Lực, làm thủ tướng.

Ông Sébastien Le Cornu, 39 tuổi, là thành viên trong nội các Pháp liên tục từ đầu nhiệm kỳ 2 của tổng thống Macron. Tân thủ tướng được yêu cầu đề xuất thành phần tân chính phủ. Được xem là một « chiến binh bí mật » của tổng thống Macron, ông Lecornu là vị thủ tướng thứ 3 của nước Pháp được bổ nhiệm kể từ khi Quốc Hội bị giải tán hồi tháng 06/2024.

Hiện giờ, thủ tướng đang tiến hành tham vấn các đảng phái để có thể thông qua ngân sách quốc gia, một nhiệm vụ đầy khó khăn. Thách thức của ông Lecornu cũng là làm sao để có thể tại vị lâu dài trong những tháng tới, chứ không sớm bị Quốc Hội bất tín nhiệm để rồi lại phải nhanh chóng từ chức và giải tán chính phủ như hai người tiền nhiệm Michel Barnier và François Bayrou.

Như một chỉ dấu báo hiệu một nhiệm kỳ đầy khó khăn, tân thủ tướng Lecornu nhậm chức ở điện Matignon đúng ngày tại Pháp diễn ra phong trào phản kháng xã hội « Bloquons tout » - « Phong tỏa tất cả », với gần 200.000 người biểu tình trên toàn quốc.

Đề phòng nguy cơ nổ ra bạo động, bộ Nội Vụ Pháp huy động khoảng 80.000 hiến binh và cảnh sát (riêng Paris là 60.000). Chỉ thị của bộ trưởng Retailleau là « không dung thứ bạo lực, hành vi đập phá, phong tỏa hay chiếm đóng cơ sở hạ tầng thiết yếu của quốc gia ». 

Trong cuộc họp báo giữa ngày 10/09, bộ trưởng Retailleau giải thích thêm : « Mỗi khi có các tuyến đường vành đai, khi có những tuyến đường bị chặn, chúng tôi đều giải tỏa, lực lượng an ninh nội địa của chúng tôi được giao nhiệm vụ can thiệp. Cần phải nhanh chóng, cần phải linh hoạt. Chúng tôi đã huy động rất nhiều cảnh sát, hiến binh, lính cứu hỏa cùng với các phương tiện như trực thăng, xe bọc thép Centaure (xe bọc thép thế hệ mới nhất của Vệ Binh Quốc Gia), vòi phun nước … Và chúng tôi cũng đã sử dụng drone để đảm bảo rằng lực lượng an ninh trật tự đương nhiên là vẫn tuân thủ luật pháp ».

Bên cạnh một số vụ đụng độ giữa cảnh sát và người biểu tình (với hơn 330 người bị câu lưu), đa phần các cuộc tuần hành diễn ra ôn hòa, không khiến nước Pháp bị « tê liệt », theo ghi nhận của bộ trưởng Nội Vụ.

Sau « Phong tỏa tất cả » đến phong trào biểu tình « Ngày 18 »

« Bloquons tout » là một phong trào phản kháng xã hội được khởi xướng trên mạng xã hội cách nay vài tháng, cho thấy sự bất bình trong dân chúng với các chính sách của chính quyền Macron.

Hầu như các nghiệp đoàn đều không tham gia phong trào phản kháng xã hội lần này. Thay vào đó, họ phát động phong trào biểu tình, đình công liên ngành vào ngày thứ Năm tuần tới, 18/09. Ngày này được chọn từ trước khi chính phủ Bayrou bị giải tán, nhằm phản đối dự thảo ngân sách mà thủ tướng Bayrou trình bày hồi tháng 07/2025. Giờ đây, phong trào « Ngày 18 » là cách để cảnh báo tân thủ tướng Lecornu, theo giải thích trên đài RFI ngày 10/09 của ông Cyril Chabanier, chủ tịch nghiệp đoàn CFTC :

« Tôi không biết liệu đây có phải là một phong trào biểu tình dài hơi hay không. Dẫu sao đi chăng nữa, đối với chúng tôi, ngày 18/09 cũng là hành động mạnh mẽ đầu tiên. Sau đó, phong trào ngày 18/09 có tiếp tục hay không, điều này sẽ còn phải chờ xem thủ tướng và nội các mới có động thái hồi đáp ra sao. Nếu có những vấn đề được đưa ra bàn luận, nếu một số đề xuất của chúng tôi được chấp nhận, nếu chúng tôi có thể thảo luận, và nếu họ có thể sửa đổi đáng kể ngân sách đang được chuẩn bị, thì lúc đó chẳng có lý do gì để phong trào của chúng tôi cứ kéo dài mãi.

Và chúng tôi sẽ thường xuyên tổng kết, đánh giá tình hình để biết khi nào chúng tôi nên tham gia vào các cuộc thảo luận hoặc đàm phán và khi nào chúng tôi thực sự cần phải phản kháng, phải xuống đường để bày tỏ nỗi tức giận và sự bất đồng của chúng tôi nếu tình hình không có gì thay đổi ».

« Vụ đầu lợn » ở đền thờ Hồi Giáo gây chấn động Pháp : Can thiệp nước ngoài ? 

Ngày 09/09, đúng hôm thủ tướng François Bayrou đệ đơn từ chức, tổng thống Macron chỉ định thủ tướng mới, thì tại Pháp ngay từ sáng sớm cũng đã xảy ra một vụ việc khác gây chấn động cộng đồng người Hồi giáo trong nước và gây ra những phản ứng bất bình trong chính giới, từ tả sang hữu, buộc chính quyền Macron ngay lập tức vào cuộc.

Vào khoảng 6 giờ sáng, 9 đầu lợn đã được phát hiện trước nhiều đền thờ Hồi giáo tại Paris và vùng phụ cận. Đây bị xem là hành vi « hèn hạ » « báng bổ » đạo Hồi, « khiêu khích », « gây thù hận », « chủ ý gây rối loạn » … bởi vì lợn/heo vốn dĩ là con vật bị xem là uế tạp trong Hồi giáo, mà đầu heo lần này lại bị đặt trước đền thờ, chốn linh thiêng tôn giáo. Chính vì thế « vụ 9 đầu lợn » đã gây phẫn nộ trong công luận Pháp, vốn là nước có đông tín đồ Hồi giáo nhất châu Âu.

Đơn vị hình sự của Cảnh sát Paris đã ngay lập tức mở điều tra về hành vi kích động hận thù, với tình tiết tăng nặng là phân biệt chủng tộc hoặc tôn giáo.

Trên đài RFI ngày 09/09, Bassirou Camara, chủ tịch của Addam, Hiệp hội chống phân biệt đối xử và các hành vi bài Hồi giáo, bày tỏ :

« Trước hết, cảm giác là chúng tôi vô cùng bàng hoàng khi phải chứng kiến hành vi kiểu như thế này lại xảy ra trên lãnh thổ Pháp.

Tuy nhiên, chúng tôi không ngạc nhiên khi thấy sự gia tăng của những phát ngôn kích động thù hận, sự gia tăng thái độ phân biệt và kỳ thị đối với Hồi giáo và người theo đạo Hồi. Chúng tôi đã nhận thấy mức độ nghiêm trọng của các vụ việc ngày càng tăng. Tất nhiên là số các vụ việc được ghi nhận cũng tăng lên. Hiện nay, không chỉ có những tờ rơi hay thư từ, mà còn có cả những hành vi bạo lực nhắm vào thân thể người theo đạo Hồi.

Quý vị có thể dễ dàng hình dung được cảm giác của các tín đồ Hồi giáo khi họ đến các nơi thờ phụng vào khoảng 6 giờ sáng và thấy các bức tường dính đầy máu và một cái thủ lợn được treo ở phía trên cao, khiến họ không thể vào nơi thờ cúng một cách trang nghiêm và thanh thản.

Rất may mắn là nhà chức trách đã phản ứng rất nhanh chóng. Chúng tôi hoan nghênh phản ứng của bộ trưởng Nội Vụ và cảnh sát trưởng Paris, bởi vì 4 trong số các đền thờ Hồi giáo này là nằm ở Paris. Việc thống kê vẫn đang tiếp tục. Tại thời điểm này, khi tôi đang nói với quý vị, thì đã có 9 đền thờ Hồi giáo bị phá hoại và tấn công ».