Bijbellezen met Jan Jan Heijnen

Bijbels geweld: Lessen van Jericho

‘Ik volg jouw Bijbel in 2 jaar-programma en ben nu al een tijdje onderweg in het Oude Testament. Maar wat een verschrikkelijk boek is dit! Dit kun je toch niet verkopen aan andere mensen?’

Deze vrouw doelde op het geweld in de Bijbel. En weet je, ik geef haar gelijk. Soms word ik ook misselijk van de teksten die ik in Gods Woord lees. Neem nou deze verzen:

Gelukkig hij die jouw kinderen grijpt en op de rotsen verplettert. (Psalm 137:9)

Wanneer de HEER, uw God, u de overwinning op hen schenkt, moet u hen doden. U mag geen vredesverdrag met hen sluiten en hen niet sparen. (Deuteronomium 7:2)

‘Mijn pijlen maak ik dronken van het bloed van vijanden, gevallen en gevangen; mijn zwaard verslindt het vlees van hun mannen die zo dreigend hun haren hadden losgeworpen.’ (Deuteronomium 32:42)

Ik snap wel dat mensen afhaken bij het lezen van de Bijbel vanwege de vele gewelddadige teksten. Of dat mensen liever alleen het Nieuwe Testament lezen. Wat moet je met al dit geweld? God lijkt in het Nieuwe Testament zo anders dan God in het Oude Testament. Is dat ook zo?

Van God = God tot je eigen Bijbel samenstellen

Discussies over het geweld in de Bijbel zijn misschien al wel zo oud als de Bijbel zelf. Het is ook een belangrijk kritiekpunt van niet-christenen: hoe kan een weldenkend mens geloven in een God die zo gewelddadig is? De Bijbel moet wel een antiek boek zijn dat je alleen nog met een leeswaarschuwing zou mogen lezen.

Er zijn verschillende manieren om om te gaan met het geweldsvraagstuk. Sommige zijn weinig behulpzaam. Bijvoorbeeld door te stellen dat God nu eenmaal God is en dat Hij mag doen wat Hij wil.

Ja, God is God. Hij is de Schepper van het universum en ja, Hij kan en mag doen wat Hij wil. Niemand kan Zijn autoriteit in twijfel trekken.

In de Bijbel openbaart God zich echter als Iemand die zich wil openstellen voor de mens. Hij wil dat wij Hem leren kennen en dat wij ontdekken wat Hem drijft. Het antwoord ‘God = God’ is daarom niet toereikend. Het kapt de discussie af.

Wat ook gebeurt, is dat mensen hun eigen Bijbel gaan samenstellen. Ze lezen alleen maar die teksten die hen aanspreken en verdiepen zich niet in de gedeeltes die schuren met hun beeld van God. Eigenlijk proberen ze God in een hokje te stoppen waar Hij niet in past.

Nog erger is het als mensen de geweldspassages gewoon ontkennen. ‘Ze staan in de Bijbel, maar dat is per vergissing. Het is niet echt gebeurd.’

De Bijbel is een eerlijk boek. Het verdoezelt de feiten niet en dat is juist één van de redenen waarom de Bijbel zo betrouwbaar is.

De voorgeschiedenis

In deze aflevering gaan we het thema geweld in de Bijbel verder onderzoeken en dat doen we door naar één van de bekendste passages over geweld in de Bijbel te bekijken: de val van Jericho en de verovering van Kanaän door Israël.

Nu is het zo dat als je in de Bijbel leest en zeker als het over dit soort gevoelige passages gaat, we ons altijd moet realiseren waar op de tijdlijn van de Bijbel we zitten. De Bijbel vertelt namelijk een doorlopend verhaal.

Dus wat is er vooraf gegaan aan de tekst die we zo gaan lezen? In Genesis kun je lezen over hoe God de wereld schept en hoe de mens de kroon is van die schepping. Helaas komt de mens in opstand en ontstaat er vervolgens een spiraal van geweld. Die begint met Kaïn maar breidt zich over de hele wereld uit. God had echter een verlosser belooft uit het nageslacht van Eva.

In Genesis 11 begint Hij met een kinderloos echtpaar, Abraham en Sarah. Ze krijgen uiteindelijk een zoon Isaak en uit hem ontstaat een volk: Israël genaamd. Dit volk komt in Egypte terecht en wordt daar tot slaaf gemaakt. In het tweede Bijbelboek lezen we hoe God dit volk bevrijdt uit slavernij en hoe Hij een verbond met hen sluit. Hij zal hun God zijn en zij moeten een koninkrijk van priesters vormen. Ze moeten God dus de eer geven die Hem toekomt en zo andere volken jaloers maken.

God had echter al aan hun voorvader Abra

Transcriptie:
Bijbels geweld: Is God oneerlijk?

Het is al enkele jaren geleden dat ik begon met het schrijven van de cursus ‘De Bijbel in 2 Jaar’. Ik had zelf de Bijbel al helemaal gelezen en voor het schrijven van het boek ‘De Bijbel in 1 Dag’ was ik er nog een keer in grote stappen doorheen gegaan. Hoe moeilijk kon het zijn om mensen dagelijks te begeleiden bij het lezen van Gods Woord?

Ik kan je vertellen: het was veel uitdagender dan ik had verwacht. Voor het eerst besefte ik hoeveel bloed er werd vergoten in de Bijbel, hoeveel offers er moesten worden gebracht en hoeveel onheilsprofetieën God laat uitspreken. En dat hoofdstuk na hoofdstuk.

Ja, ik begreep wel dat mensen moeite hebben met het lezen van de Bijbel. Dus in mijn begeleidende teksten probeer ik die lastige passages de juiste context mee te geven. Of ik vertel erbij dat God nu eenmaal heilig is, of dat dit betreffende hoofdstuk slechts één kant van God laat zien, maar dat er ook nog een andere kant is. Soms zeg ik erbij: ‘Ik snap dit eigenlijk ook niet’ of: ‘Ik vind dit ook moeilijk’.

En toch krijg ik nog altijd veel mail van cursisten met vragen over juist die passages. Er zijn er zelfs bij die helemaal afhaken. Ze kunnen er niet tegen. Of ze worden boos op God. Bij dat laatste speelt er meestal nog meer in het leven van die cursist. Er is bijvoorbeeld teleurstelling over christenen, de kerk of God. Of er zijn hem of haar traumatische dingen overkomen.

Ik maak dan ook niemand een verwijt die worstelt met het geweld en het bloedvergieten in de Bijbel. Sterker nog, het zou ongezond zijn als we hier geen moeite mee zouden hebben. Zelfs al kun je het verklaren, dan nog is het normaal dat onze maag omdraait bij zulke teksten.

Dus als jij ook een hekel hebt aan die passages: join the club! Het is niet zo dat je minder geloof hebt dan een ander. Ik geloof dat de heilige Geest in ons ervoor zorgt dat we verdriet en pijn voelen.

Hoe gaan we hiermee om?

De vraag is wel: hoe gaan we hiermee om? Het is wel goed om tot antwoorden te komen, want als er iets is waar niet-gelovigen christenen op kunnen aanpakken, dan is het wel op die gewelddadige teksten. Ook voor de jongeren in onze kerk is het lastig uitleggen aan leeftijdsgenoten dat zij geloven in een boek dat oproept tot het doden van andere mensen. Hoezo is de Bijbel beter dan de Koran?

Een tijdje geleden bracht ik een roman uit met de titel ‘Het verboden boek’. Hierin wordt de Bijbel verboden door een nationalistische overheid. Waarom? Omdat er zoveel geweld in voorkomt. Als er ooit echt een tijd komt waarin de Bijbel illegaal wordt, dan zal het zijn vanwege deze teksten. Of misschien mag de Bijbel voortaan alleen meer door 18-plussers worden gelezen. Of misschien wordt de Bijbel wel aangepast. Ik wil niet speculeren of angst zaaien. We leven nog altijd in een vrij land gelukkig, maar als het ooit zo ver komt dat hier echte vervolging plaatsvindt, dan zal de Bijbel een target worden. Je kunt mijn boek trouwens nog steeds gratis downloaden of bestellen als paperback via bijbellezenmetjan.nl/verboden.

Maar goed, terug naar het hier en nu. Hoe gaan wij om met de geweldspassages en de teksten over heftige oordelen? En wat zeggen deze gedeelten ons over God? Is de God van het Oude Testament anders dan de God van het Nieuwe Testament?

Ik wil in mijn podcast en op mijn website een korte serie wijden aan het thema ‘Bijbels geweld’. Hiermee wil ik mijn cursisten, lezers en luisteraars helpen om deze teksten te ontrafelen. Mijn hoop en gebed is dat we hierdoor dichter bij het hart van God komen, en dat we ons geloof beter kunnen uitdragen naar anderen toe. Kortom: dat we groeien in geloof.

Is God oneerlijk?

We doen dit door naar diverse verhalen in de Bijbel te kijken. Daarbij zullen we dan onderzoeken naar wat er zich onder de oppervlakte afspeelt en wat ons dit leert over God en over de mens. Niet alleen over God, maar ook over de mens. Ook wij spelen namelijk een rol. Laten we beg

Hallo en wat leuk dat je weer luistert naar een aflevering van de Bijbellezen met Jan-podcast.
In de vorige aflevering hadden we het over Jezus’ hemelvaart. Hij vertrok, maar ging niet weg, zei ik toen. Hij vertrok naar de hemel, maar beloofde dat de Heilige Geest zou komen.

Toen Jezus op aarde was, kon Hij maar op één plek tegelijk zijn. Maar zijn Geest leeft in alle christenen. Dus nu is Jezus wel overal aanwezig.

Het leek me daarom mooi om nog een overdenking met je te delen uit mijn serie over Handelingen. In deze overdenking kijken we naar de uitstorting van de Heilige Geest en leren we dat er in Gods trein geen eerste en tweede klas coupés zijn. Blijf luisteren als je wilt weten wat ik hiermee bedoel ;-)



De profeet Joël schreef honderden jaren eerder: ‘Daarna zal zich dit voltrekken: Ik zal mijn geest uitgieten over al wat leeft. Jullie zonen en dochters zullen profeteren, oude mensen zullen dromen dromen, en jongeren zullen visioenen zien; zelfs over slaven en slavinnen zal ik in die tijd mijn geest uitgieten.’



Op een warme voorzomerochtend, zo’n vijftig dagen na de kruisiging en opstanding van Jezus, werd deze belofte vervuld. Vandaag staan we stil bij de vervulling met de Heilige Geest.



Lees nu Handelingen 2: 1-13





Wie er bij elkaar waren is onduidelijk: zijn het de 120 uit Handelingen 1, de twaalf inclusief nieuweling Mattias, of alle mensen die in Jezus geloofden?



Duidelijk is wel dat ze samen waren met maar één doel: ze wachten op de belofte. Niet met de handen over elkaar, zoals je doet in de wachtkamer bij de tandarts, maar actief: door samen God te zoeken. Ze bidden en smeken, en blijven dicht bij elkaar.



Je moet weten dat dit een ontzettend spannende tijd voor hen was. Ze zitten in een soort geestelijke rollercoaster. Eerst wordt je Heer vermoord van wie je denkt dat Hij het koninkrijk gaat vestigen. Dan staat Hij op uit het graf en komt Hij regelmatig bij je op bezoek. Weer zo’n veertig dagen later vertrekt Hij naar de hemel en laat Hij je achter. Weliswaar met een belofte, maar toch. Ik ben om veel minder weleens in de stress geraakt...



Dan gebeurt er iets bijzonders. Lucas, dokter en schrijver van Handelingen, komt woorden tekort om duidelijk te maken wat er plaatsvindt:



Een geluid als… een geweldige windvlaag

Tongen als… van vuur



Zowel het geluid van de wind (hoorbaar) als de tongen van vuur (zichtbaar) wijzen erop dat God bijna tastbaar aanwezig is. Wat een ervaring moet dat zijn geweest!



Jezus stelt niet teleur – Hij en de Vader doen wat ze hebben beloofd.



In de woorden van Psalm 50: Hij komt, onze God, en zal niet zwijgen! Laaiend vuur raast voor Hem uit, rondom Hem wervelt een storm.



Die psalm beschrijft misschien nog het best wat er gebeurt. De kamer waarin ze zitten schudt hevig, alsof er een aardbeving plaatsvindt. Deze bijzondere ervaring was echter slechts het voorgerecht. Het hoofdgerecht is de uitstorting van en de vervulling met de Heilige Geest.



Lucas zegt hierover: ‘En allen werden vervuld van de Heilige Geest en begonnen op luide toon te spreken in vreemde talen, zoals hun door de Geest werd ingegeven.’



Word continu vervuld met de Geest



Als we doorlezen in de Bijbel, zien we dat de vervulling met de Geest niet een eenmalige gebeurtenis is. Het is geen tankbeurt waarbij je de auto volgooit zodat die daarna voor altijd zal blijven rijden.



Kijk maar eens naar deze voorbeelden die verderop in Handelingen staan:



Als Petrus voor het Sanhedrin staat (een soort tuchtcollege in dit geval), wordt hij vervuld met de Heilige Geest.



Dat gebeurde ook toen de gelovigen op een ander tijdstip bijeenkwamen om eensgezind te bidden. Lucas zegt hierover: ‘En zij werden allen vervuld met de Heilige Geest en spraken het Woord van God met vrijmoedigheid.’



Dan is er nog de man die zijn leven gaf voor het evangelie. Lucas schrijft over deze Stefanus ‘Vol van de Heilige Geest, hield hij zijn ogen naar de hemel gericht.’

Hemelvaart: Jezus vertrok maar ging niet weg

Hoi, en welkom terug bij weer een nieuwe aflevering van de Bijbellezen met Jan-podcast. In de week dat ik dit opneem, is het bijna Hemelvaart. Het lijkt me daarom wel mooi om juist hierbij stil te staan in de aflevering van vandaag.

Dus heb ik besloten om een overdenking met je te delen uit mijn cursus ‘Het Bijbels Avontuur’. Deze cursus bestaat uit verschillende modules. Soms lezen we een heel Bijbelboek, soms behandelen we een thema.

De eerste twee modules bestaan uit de Bijbelboeken Lucas en Handelingen. In het eerste hoofdstuk van Handelingen wordt de hemelvaart van Jezus beschreven. Als je bent opgevoed met het christelijk geloof, dan ken je dit verhaal en vind je het misschien allemaal heel logisch wat er gebeurt.

Maar was dat ook zo voor de volgelingen van Jezus? Zij hadden Jezus terug en nu ging Hij weer weg! Wat betekende dit voor hen?

Ook opvallend: de hemelvaart van Jezus was niet de eerste keer dat iemand van de aarde verdween om door God in de hemel te worden opgenomen. Weet je welke twee personen dit ook overkwam? Je hoort het in deze aflevering.

Blijf voor je gaat

Lezen: Handelingen 1: 1-11



Bij het kopen van een huis zijn slechts drie dingen belangrijk: locatie, locatie en locatie. Hetzelfde geldt voor het lezen van de Bijbel. Belangrijk zijn dan met name: context, context en context.



Als het boek Handelingen een schilderij is, dan beginnen we vandaag met de lijst. We gaan inzoomen op een aantal inleidingsvragen.



Misschien staat er in jouw Bijbel de titel ‘Handelingen der apostelen’. Dit opschrift was er oorspronkelijk niet. Het is waarschijnlijk in de tweede eeuw toegevoegd om dit boek te onderscheiden van andere boeken. Al lezend zullen we merken dat het boek ons inderdaad informeert over de werkzaamheden van de apostelen, en dan in het bijzonder die van Petrus, Johannes en Jacobus.



We krijgen de komende weken een inkijkje in de geboorte van de kerk én we zullen zien hoe het evangelie zich wereldwijd verspreidt. Bovendien vormt het boek de brug tussen het leven van Jezus enerzijds en de problemen in de toenmalige kerk anderzijds: hoe zijn die kerken ontstaan en waarom kon men het soms niet met elkaar eens worden? Handelingen geeft ons de broodnodige informatie om dat goed te kunnen begrijpen.



Daarnaast geeft Handelingen ons een unieke blik op een man die niet tot de twaalf discipelen behoorde, maar wel een apostel werd genoemd: Paulus. We lezen driemaal over zijn bekering, krijgen een indruk van zijn incasseringsvermogen en we zien hoe hij met name niet-Joden overtuigt van de dood en opstanding van Jezus Christus.



Verder lezen we in dit boek over Jezus’ hemelvaart, de uitstorting van de Heilige Geest en de eerste martelaar: Stefanus.



Lucas



De schrijver van dit Bijbelboek is niemand minder dan Lucas, die ook een van de vier evangeliën schreef. Hij is de enige schrijver die een heidense achtergrond heeft, de rest is van Joodse komaf. Lucas was dokter en wordt door Paulus in Kolossenzen 4:14 omschreven als ‘de geliefde geneesheer’. Paulus kan dat zeggen, omdat Lucas deel uitmaakte van de groep die in Handelingen tijdens allerlei zendingsreizen hoogte- en dieptepunten aan elkaar reeg.



Er wordt gezegd dat Lucas, behalve dokter, ook een begenadigd historicus was. Uit onderzoek is komen vast te staan dat de vele details die Lucas in zijn beschrijvingen geeft inderdaad precies overeenkomen met de toenmalige werkelijkheid. De overlevering leert ons dat Lucas op 84-jarige leeftijd overleden is in Boeotië, een gebied in Midden-Griekenland, maar niet voordat hij ons een waardevol evangelie én het boek Handelingen naliet.

Ik hoop dat je met deze informatie de context van Handelingen beter begrijpt. Laten we snel beginnen met lezen. We staan voor een prachtige reis. Ga je mee?



Lees nu Handelingen 1: 1-11



Lucas richt zich, net als in het evangelie dat hij geschreven heeft, eerst tot Theofilus. Het was niet ongebruikelij

Lees nu gratis 'Het verboden boek': bijbellezenmetjan.nl/verboden.
Geloven is schuilen in een mand tussen hemel en aarde

Welkom terug bij de ‘Bijbellezen met Jan’-podcast! Ik neem dit op 29 april 2024 op en heb de afgelopen weken helaas geen nieuwe afleveringen van de podcast kunnen posten. Soms zit het leven even wat in de weg. Bovendien ben ik druk geweest met het lanceren van mijn nieuwe boek. Dat heeft de titel ‘Het verboden boek’.

Het is een roman over de vraag: ‘Wat als de Bijbel opeens illegaal wordt? Wie houdt dan nog stand?’ Het is een boeiend verhaal waarin een voorganger plotseling opgejaagd wild is, zijn vrouw een geheime kerk moet gaan leiden en zijn dochter wordt bedreigd.

Ik heb veel boeken over vervolging geschreven. Onder meer een roman over vervolgde christenen in Noord-Korea. En hoewel daarin veel heftigere dingen gebeuren dan in ‘Het verboden boek’ heeft ‘Het verboden boek’ toch misschien wel meer impact op mensen.

Wat ik namelijk in mijn roman over Noord-Korea deed, was de lezer meenemen naar de vervolging toe. In ‘Het verboden boek’ breng ik juist vervolging naar de lezer toe. Het komt dichterbij en juist dat maakt dat het misschien wat beklemmend kan overkomen.

Tegelijkertijd weet ik zeker dat dit boek een boost is voor je geloofsleven. Alle mensen in de Bijbel worstelen met God. Daar worden ze juist sterker van. ‘Het verboden boek’ kan je daarom helpen om jouw geloof ook aan te scherpen.

Het eBook is bovendien gratis te downloaden. Als je dat nu doet, krijg je er een ook getuigenis bij van een christen die tien maanden werd vastgehouden door de Taliban. Hij leerde waardevolle lessen die hij met ons deelt.

Maar je kunt ook kiezen voor een paperback of zelfs de insider editie. Dan krijg je allerlei extra’s bij je bestelling, zoals een checklist hoe je je eigen huiskerk start, een eBook ‘Vervolging in de Bijbel’, een masterclass over christenvervolging door de eeuwen heen en een training volharden in geloof.

Kijk daarom gauw op bijbellezenmetjan.nl/verboden voor alle informatie over dit boek en over de extra’s.

Ook deze aflevering van de podcast staat in het teken van vervolging. Ik wil graag met jou kijken naar een moment uit het leven van Paulus, één van de apostelen die heftig is vervolgd. Ik noem deze overdenking: ‘Geloven is schuilen in een mand tussen hemel en aarde’.
Geloven is schuilen in een mand tussen hemel en aarde
De mannen moeten in het holst van de nacht op hun tenen naar de stadsmuur van Damascus zijn geslopen. De duisternis was de enige bescherming die ze hadden. Ze namen de trap omhoog en sleepten een grote mand met zich mee. Eenmaal boven maakten ze een touw vast aan beide zijden van de mand.

‘Vlug’, zei één van hen, ‘Ga erin’.

Saulus, een Joodse man van aanzien, een Romeins staatsburger, een farizeeër nota bene, moet diep hebben gezucht toen hij zich klein maakte en zich in de mand liet zakken. Hij voelde hoe zijn vrienden de mand optilden, over de stenen muur heen. De mand schudde terwijl ze het touw zo langzaam mogelijk lieten vieren.

Waar dacht Saulus aan toen hij zich zo tussen hemel en aarde bevond? Misschien wel aan Mozes, die als baby in een mandje werd gelegd en aan de rivier werd toevertrouwd. Ook Saulus stond bloot aan de elementen. En wat als het touw zou knappen?

Misschien zag hij wel zijn hele leven aan zich voorbijflitsen. Hoe hij opgroeide, hoe hij ervoor koos om God te dienen en farizeeër te worden, hoe hij erbij stond toen de stenen op Stefanus neerdaalden, net zo lang tot hij onherkenbaar verminkt was en niet meer ademde.

Maar ongetwijfeld dacht hij ook aan dat moment van drie jaar geleden. Toen was hij onderweg naar Damascus om Jezus-volgelingen te arresteren. Laten we lezen wat de Bijbel zegt over deze gebeurtenis.

Intussen bedreigde Saulus de leerlingen van de Heer nog steeds met de dood. Hij ging naar de hogepriester met het verzoek hem aanbevelingsbrieven mee te geven voor de synagogen in Da

Als Pasen alleen Goede Vrijdag zou zijn, dan was Pasen niet compleet. Gelukkig is er ook Paaszondag: de dag waarop de steen voor Jezus' graf werd weggerold. Maar waarom rolde die steen weg? Niet zodat Jezus eruit kon. Waarom wel? Luister naar de podcast om daarachter te komen.
Doe ook mee aan het Lucas Avontuur. Je vindt hier alle informatie: bijbellezenmetjan.nl/lucas. 
Transcriptie:
Wat gaaf dat je weer luistert naar de Bijbellezen met Jan-podcast. Ik geniet ervan om Gods Woord met je te kunnen delen.

Het is Paaszondag 2024 als deze aflevering online komt. Eigenlijk zou dit het grootste feest van het jaar moeten zijn. Ik weet wel: Pasen zoals wij dat vieren, is geen Bijbels feest. God heeft ons nooit opgedragen om Pasen te vieren, maar ook al is het geen gebod, dan nog mogen we jaarlijks best één zondag per jaar extra stil staan bij de overwinning die Jezus behaalde over de dood.

We vieren dat het graf leeg was. Hoe bijzonder dat is, dat wordt door de vier schrijvers van het evangelie beschreven. Ik wil je graag een stukje laten horen uit mijn Lucas-challenge. Dit is een Bijbelleesplan waarmee ik met deelnemers het hele evangelie van Lucas doorneem. Het eindigt met de allereerste Paaszondag.

In deze korte overdenking sta ik stil bij die wonderlijke dag waarop de steen voor Jezus’ graf was weggerold. Weet je trouwens waarom dit was? Het was in ieder geval niet omdat Jezus er anders niet uit kon. Waarom dan wel?

Blijf luisteren, dan kom je er vanzelf achter. Laat ik beginnen met het voorlezen van Lucas 24, de verzen 13 tot en met 35.

Lucas 24:13-35

Diezelfde dag gingen twee van de leerlingen op weg naar Emmaüs, een dorp dat zestig stadie van Jeruzalem verwijderd ligt. Ze spraken met elkaar over alles wat er was voorgevallen.

Terwijl ze zo met elkaar in gesprek waren, kwam Jezus zelf naar hen toe en liep met hen mee, maar hun blik werd vertroebeld, zodat ze Hem niet herkenden. Hij vroeg hun: ‘Waar lopen jullie toch over te praten?’ Daarop bleven ze somber gestemd staan. Een van hen, die Kleopas heette, antwoordde: ‘Bent U dan de enige vreemdeling in Jeruzalem die niet weet wat daar deze dagen gebeurd is?’ Jezus vroeg hun: ‘Wat dan?’

Ze antwoordden: ‘Wat er gebeurd is met Jezus van Nazaret, een machtig profeet in woord en daad in de ogen van God en van het hele volk. Onze hogepriesters en leiders hebben Hem ter dood laten veroordelen en laten kruisigen. Wij leefden in de hoop dat Hij degene was die Israël zou bevrijden, maar inmiddels is het de derde dag sinds dit alles gebeurd is. Bovendien hebben enkele vrouwen uit ons midden ons in verwarring gebracht.

Toen ze vanmorgen vroeg naar het graf gingen, vonden ze zijn lichaam daar niet en ze kwamen vertellen dat er engelen aan hen waren verschenen, die zeiden dat Hij leeft. Een paar van ons zijn toen ook naar het graf gegaan en troffen het aan zoals de vrouwen hadden gezegd, maar Jezus zagen ze niet.’ Toen zei Hij tegen hen: ‘Hebben jullie dan zo weinig verstand en zijn jullie zo traag van begrip dat jullie niet geloven in alles wat de profeten gezegd hebben? Moest de messias al dat lijden niet ondergaan om zijn glorie binnen te gaan?’ Daarna verklaarde Hij hun wat er in al de Schriften over Hem geschreven stond, en Hij begon bij Mozes en de Profeten.

Ze naderden het dorp waarheen ze op weg waren. Jezus deed alsof Hij verder wilde reizen. Maar ze drongen er sterk bij Hem op aan om dat niet te doen en zeiden: ‘Blijf bij ons, want het is bijna avond en de dag loopt ten einde.’

Hij ging met hen mee en bleef bij hen. Toen Hij met hen aanlag voor de maaltijd, nam Hij het brood, sprak het zegengebed uit, brak het en gaf het hun. Nu werden hun ogen geopend en herkenden ze Hem. Maar Hij werd onttrokken aan hun blik. Daarop zeiden ze tegen elkaar: ‘Brandde ons hart niet toen Hij onderweg met ons sprak en de Schriften voor ons ontsloot?’

Ze stonden op en gingen meteen terug naar Jeruzalem, waar ze de elf en de anderen aantroffen, die